Nikolay Çavuşesku
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Nikolay Çavuşesku, (Rumence; Nicolae Ceauşescu) (d. 26 Ocak 1918 - ö. 25 Aralık 1989), Komünist Romanya'nın devlet başkanıdır. 24 yıllık başkanlığı, eşi Elena birlikte idam edildiği kanlı bir devrimle son buldu.
1918'de Scorniceşti'de doğdu. 1930'da komünist gençlik hareketlerine karıştı. Defalarca hapse atıldı. İkinci Dünya Savaşı'ndan ve komünist ihtilalin gerçekleşmesinden sonra, orduyla irtibatı temin etti. 1948'de Komünist Parti merkez komite üyeliğine seçildi. 1945'ten beri ülkeyi diktatörce yöneten Gheorghe Gheorghiu Dej'in korumasına girdi. 1955'te Polit Büro üyeliğine getirildi. 1965'te parti genel sekreteri, 1967'de Devlet Konseyi Başkanı oldu. 1974'te devlet başkanı olarak seçildi.
Yalnızca devlet başkanından emir alan gizli bir güvenlik teşkilatı kurdu. Kendisine muhalefet edilmesine izin vermedi, gücü kendi elinde topladı, bu durumu sağlamlaştırmak için geniş bir haber alma teşkilatı kurdu.
1968'de Çekoslovakya'nın işgalinde SSCB'ye karşı tutum alan Çavuşesku, Batı ülkeleri tarafından kendi saflarına çekilebilir biri olarak görüldü ve finansal destek önerdi. Yaklaşık 13 milyar doların üzerinde borç alan Romanya, kötü mali yönetim sonucunda ağır bir bütçe açığı vermeye başladı. 1980'lerde Çavuşesku, bütçe açığını kapatmak için tarım ürünlerini ve sanayi mallarını dışarı satılmasına izin verdi. Bunun sonucu olarak Romanya'da yiyecek sıkıntısı baş gösterdi. Ancak 1989 yazında tüm borcun ödenmesi tamamlanmıştı. Ancak Aralık 1989'da halk ayaklandı. Askerlerin 17 Aralık'ta Macar asıllı halkın yaşadığı Timaşvar da göstericilerin üzerine ateş açması üzerine Çavuşesku rejimi çöktü. Ülke dışına kaçmaya çalışan Çavuşesku çifti uzun bir kovalamacanın sonunda polise sığındı, ancak polis onları orduya teslim etti. Noel günü yapılan yargılamadan sonra eşiyle birlikte kurşuna dizilerek idam edildi.
