Saç
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Saç, insan vücudunda baş üzerinde bulunan kıl kümesine verilen genel addır.
Saç diğer kıl kümelerine göre daha hızlı uzar. Saçın, büyüme hızı ortalama günde 0,3 mm ile 0,4 mm'dir. Her saç kılının büyüme ve duraklama devreleri birbirinden bağımsız olduğu için bir kıl büyürken diğer kıl dökülebilir. Yeni doğan bebeklerde bütün kıllar aynı devrede bulunur. Bu sebeple 2-3 haftalık bebeklerde aniden saç dökülmesi görülür. 6 aydan sonra saçlar yetişkinlerin saç düzenine uyar.
Yaş, ırk, irsi ve hormonların durumuna göre değişik saç şekilleri meydana gelir. Saç ağarması, saça renk veren pigment boya maddesinin azalmasından ileri gelir. Saçların birden beyazlaşması renk değişiminden olmayıp, siyah kılların dökülmesi ve daha dayanıklı beyaz saçların kalmasından ileri gelir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Saç Folikülü
Saçın, içinde büyüdüğü yapıdır. Saçın içinde bulunduğu gözenekli yapı yağ üreterek deriyi ve saçı yağlandırır. Gözenekli yapının dışında görülen kısımlarda özel kaslar yer alır.
[değiştir] Saç hastalıkları
Saçların dökülmesine, doğrudan saçlarla ilgili mikrobik hastalıklar sebep olabildiği gibi vitaminsizlik, açlık, şeker hastalığı, akut, hormon bozukluğu gibi, bünyedeki herhangi bir rahatsızlık da sebep olabilir. Kellik, saçkıran, kepek, dazlaklık belli başlı saç hastalıklarıdır.
Vücutta doğuştan pigment bulunmayan kişilerin (albino) saçları beyazdır.
[değiştir] Saç Dökülmesi
- Saç bir çok neden bağlı olarak dökülür. Dökülmenin nedeni tespit edilmeden doğru bir tedavi yaklaşımı sağlanamaz. Bu nedenle dökülmenin hangi nedenle olduğununu bilmek önemlidir.
[değiştir] Saç Niçin Dökülür?
- Saç dökülmesi hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilir. Erkeklerde daha sık olarak görülen saç dökülmesi, 25 yaşına kadar erkeklerin %25'ini, 40 yaşına kadar %40'ını, 50 yaşına kadar %50'sini etkiler.
- Saç dökülmesinin tedavisine geçmeden önce, saç dökülmesinin tipi mutlaka bir uzman hekim tarafından incelenmelidir. Zira bir çok hastalık, bir çok hormonal, metobolik ve besinsel etkiler ile saç dökülmesi oluşabilir. Bunlar ortadan kaldırılmadan %100 tedavi hiçbir zaman mümküm olmaz. Şimdi saç dökülmesinin nedenlerine göz atalım.
Olağan saç dökülmesi Ömrünü tamamlamış saç kendiliğinden veya dış etkilerle (tarama, şampuanla yıkama, fırçalama, saça şekil verme çalışmaları) dökülür. Bunun yerine yeni saç çıkar. Günde ortalama 100 adet saç dökülür. Yeni doğan bebekte ve hamilelikte görülen saç dökülmeleri kısmen olağan saç dökülmesi sayılabilir.
[değiştir] Stres ve Saç Dökülmesi
- Deri hastalıkları ile stres ve ruhsal olaylar arsındaki ilişki öteden beri bilinir. Kişi psikolojik sıkıntılarını kişisel yada ailsel sorunlarını bir dermatolojik problem halinde yansıtabilmektedir. Ayrıca kendiliğinden oluşmuş bir deri problemi (saç dökülmesi) kişide vücut imajını zedeleyecek bireysel, psikolojik bozukluklara ve hatta psikososyal olumsuzluklara yol açabilmektedir. Kısaca anlatılmak istenirse, saç dökülmesi ve stres arasında iki çeşit ilişki söz konusudur:
- Birinci ilişki nörotik bir ruhsal yapının desteklediği görünürde organik bir neden olmaksızın, stresin körüklediği saç dökülmeleri oluşabilir.
İkinci ilişki ise saç dökülmesi sonucu oluşan görünüme karşı kişinin geliştirdiği psikolojik reaksiyonlardır.
[değiştir] Kellik
Kellik ırsi bir neden olup, yeniden çıkmayacak şekilde saçları döker. Kemoterapi veya Kanser ilaçları kullanımı da yeniden çıkmak üzere saçların dökülmesine sebep olabilir.
Erkek tipi saç dökülmesi, alnın iki yanında ve tepede olur. Kadınlarda ise dökülme, saçların seyrekleşmesi şeklinde kendini gösterir.
Kellik konusundaki araştırmalar 4000 yılosmanlılar tarafından 2 namık harektıyle olmustur önce Mısır'da başlamıştır. Androgenetik alopesinin ilk tıbbi tanımlamasını M.Ö. 4.yyda Aristo'nun yaptığı söylenmektedir. Filozof kellik ile cinsellik arasındaki ilişkiyi tarif etmiştir. Yıllar sonra bazı araştırmalar yine bu yönde çalışmışlar, kısırlaştırılan erkeklerin kelleşmediklerini tespit etmişler ve Abdülhamit'in döneminde araştırmalar yapmışlardır.
Kelleşme ile erkeklik hormonu (androgen) arasında ilişki sözkonusudur. Bir androgen hormonu olan testeron, Alfa-5 redüktaz isimli enzim tarafından dihidrotestosterona (DHT) dönüştürülür. DHT de saç kökleri üzerindeki reseptörlere baglanarak etkisini gösterir.
Örtü sistemi - değiştir | ||
---|---|---|
Deri - Ter bezleri - Yağ bezleri - Kıllar - Tırnaklar | ||
Deri | ||
Epidermis | - - - - - |
Stratum corneum Stratum lucidum Stratum granulosum Stratum spinosum Stratum germinativum (Stratum basale) |
Dermis | ||
Hipodermis |
İnsan vücudu |
---|
BAŞ: Kafa – Kafatası - Alın – Göz – Kulak – Burun – Ağız – Dil – Diş – Ağız – Yüz – Yanak – Çene BOYUN: Boğaz – Adem elması - Gırtlak GÖVDE: Omuz – Omurga – Göğüs – Meme – Göğüs kafesi – Karın – Göbek KOL VE BACAKLAR: Kol – Dirsek – Bilek – El – Parmak (Başparmak/İşaret parmağı/Orta parmak/Yüzük parmağı/Serçe parmak) – Bacak – Kalça – Diz – Baldır – Topuk – Ayak bileği – Ayak |