Shimoliy Kipr Turk Respublikasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Bu maqola turkcha yozilgan.
	Iltimos, maqolani o`zbek tilga tarjima qiling.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) veya Kıbrıs Türk Devleti Akdeniz'de yer alan en büyük üçüncü ada ve Anadolu yarımadasının 65 km güneyindeki Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan Türk devletinin adıdır.

KKTC şu anda sadece Türkiye ve Nahcivan tarafından tanınıyor. Daha önceden Bangladeş ve Pakistan tarafından da tanınmasına rağmen uluslararası baskılar sonucu bu ülkeler tanımalarını geri çekmiştir. KKTC uluslararası toplum tarafından uluslararası ilişkilerde Kıbrıs'ın içinde katılıyor (mesela Avrupa Birliği'ndeki üye sayımında).

Contents 1 Yönetim Biçimi 2 Coğrafya 3 Eğitim Sistemi 3.1 Üniversiteler 4 Tarih 5 Ayrıca bakınız 6 Dış Bağlantılar

[tahrir] Yönetim Biçimi

Cumhuriyet ile yönetilen KKTC'nin 50 kişiden oluşan bir meclisi vardır. Cumhuriyet Meclisi adı verilen mecliste 25 milletvekili ile birinci parti Cumhuriyetçi Türk Partisi'dir. İkinci Ulusal Birlik Partisi'nin 18, iktidarın diğer ortağı Demokrat Parti'nin 6, Barış ve Demokrasi Hareketi'nin ise 1 milletvekili vardı. Turgay Avcı önderliğinde Ulusal Birlik Partisi'nden ayrılan milletvekilleri Özgürlük ve Reform Partisi adı altında yeni bir oluşumda birleşti. Ada yönetiminde ilk kez UBP ve DP olmadan bir koalisyon sağlandı.

[tahrir] Coğrafya

Kuzey Kıbrıs'ın kuzeyinde 65 km mesafe ile Türkiye, doğusunda 112 km mesafe ile Suriye, 267 km ile İsrail, 162 km ile Lübnan; güneyinde Güney Kıbrıs ve 418 km ile Mısır; batısında ise 965 km ile Yunanistan yer almaktadır. KKTC'nin toplam yüzölçümü adanın üçte birine denk gelen 3355 km² dir. Kıbrıs adası sahil şeritinin yarısı KKTC sınırları içerisindedir. Ekilebilen % 45 lik verimli arazinin % 20 si sulanabilmekte ve KKTC genelinin % 20 si ormanlık olup yoğun bir ağaçlandırma programı düzenli olarak sürdürülmektedir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin önemli yerleşim yerleri, başkent Lefkoşa, Girne, Gazimağusa'dır.

[tahrir] Eğitim Sistemi

[tahrir] Üniversiteler

• Doğu Akdeniz Üniversitesi
• Girne Amerikan Üniversitesi
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kuzey Kıbrıs Kampusu
• Lefke Avrupa Üniversitesi
• Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
• Yakın Doğu Üniversitesi

[tahrir] Tarih

1960'da Kıbrıs'ta yaşayan Rum ve Türk cemaatleri arasında kurulan ortaklık Kıbrıs Cumhuriyeti yaşanan iç çatışmalar sonucu sürdürülemez olmuş ve 15 temmuz 1974 tarihinde Yunan cuntasının Kıbrıs'da darbe yaptırması sonucu gerçekleşen Kıbrıs Barış Harekâtı'nın ardından gerçekleşen İkinci Barış Harekâtı'nın hemen ardından 25-26 Ağustos 1974 tarihinde BM Genel Sekreteri Kıbrıs'a gelmiş ve toplumlar arasında ikili görüşmelerin başlatılmasını istemişti. İkili görüşmelerde varılan mutabakat gereği nüfus mübadelesi yapılmış ve Rumlar güneye Türkler ise kuzeye geçmiştir. Böylece iki bölgeli ve iki toplumlu bir federal yapı için uygun ortam sağlanmış oldu. 13 Şubat 1975 günü Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin ilanı Doktor Fazıl Küçük tarafından açıklanarak gerçekleşti. Amaç federal bir Kıbrıs Devleti yaratmaktı ancak bu gerçekleşmediğinden 8 yıl sonra Türkler yol ayrımına giderek kendi cumhuriyetlerini kurmak yoluna girdiler.

15 Kasım 1983 tarihinde KKTC'nin ilanı gerçekleşti. Türkiye,Pakistan ve Bangladeş KKTC'yi ilk tanıyan ülkeler olup Türkiye dışındaki ülkeler daha sonra bu tanımayı geri çekmişlerdir. KKTC'nin kuruluş bildirgesini kurucu cumhurbaşkanı Rauf Denktaş okumuştur. Bu bildirge aşağıdaki gibidir.

"Kıbrıs Türk halkının özgür iradesini temsil eden, doğuştan hür ve eşit olan bütün insanların hür ve eşit yaşamalarına inanan, bu inanç içinde, Kıbrıs Türk Halkının kendi kaderini tayin etme hakkını 17 Haziran 1983 tarihli kararıyla dünyaya ilan etmiş olan, ırk, milli menşe, dil ve din gibi farklara dayalı olarak insanlar arasında ayırım gözetilmesini, her türlü sömürgeciliği, ırkçılığı, baskı ve tahakkümü reddeden, Kıbrıs'ta, Doğu Akdeniz'de, Orta-Doğu'da ve dünyada tam bir barış ve istikrarın, huzur ve güven içinde yaşama ve kendi kendilerini yönetmeye hakları olduğuna inanan, aynı adada yan yana yaşamaya mecbur bulunan bu iki halkın aralarındaki bütün sorunları, eşit düzeyde müzakerelerle, barışçı, adil ve kalıcı bir çözüme ulaştırmanın mümkün ve zorunlu olduğu görüşüne sımsıkı bağlı bulunan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ilanının iki eşit halk arasında ortaklığının bir federasyon çatısı altında yeniden kurulmasını ve sorunların çözümlenmesini engellemeyip, kolaylaştırabileceğine kani olan, iki halk arasındaki bütün sorunların barışçı ve uzlaşmacı bir politika ile çözümlenebileceğine inanan ve bu amaçla müzakereler yürütülmesini yürekten dileyen ve önerilmiş bulunan zirve toplantısının bu açıdan yarar sağlayacağına inanan Meclisimiz, Kıbrıs Türk Halkı adına, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ve 'bağımsızlık bildirisini' onaylar".

Daha sonra yapılan referandum sonucu halk KKTC Anayasasına büyük bir çoğunlukla evet demiştir. Yıllarca süren toplumlararası görüşmelerden bugune değin herhangi bir sonuç çıkmamıştır. En son BM Kıbrıs Çözüm Planı ile iki toplum arasında yeniden birleşme imkânı da referandum'da Türklerin "evet"ine karşı Rumların "hayır" demesi sonucu gerçekleşmemiştir.

[tahrir] Ayrıca bakınız

• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Dış İlişkileri

[tahrir] Dış Bağlantılar

• Kuzey Kıbrıs Almanakı
• Kıbrısca Tatil, Oteller, Eğitim, Emlak Rehberi
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı
• Afrika Gazetesi
• Kibris.NET
• kktcbul.com

Vikipediyada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti portali bor.

Template:Commons-ufak

Template:Koordinatlar

* Kategori:İslam Konferansı Örgütü Kategori:Türkiye dış politikası Kategori:Ada ülkeleri