Chủ nghĩa nhân đạo
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Chủ nghĩa nhân đạo, còn được gọi là chủ nghĩa nhân văn, là một nhánh triết học luân lí lớn cũng như một thế giới quan chuyên chú vào lợi tức, giá trị và phẩm cách của cá nhân. Theo chủ nghĩa nhân đạo, khoan dung, bất bạo động và tự do lương tâm là những nguyên tắc quan trọng cho sự cộng sinh của nhân loại.
Chủ nghĩa nhân đạo đề cử việc đảm trách đi tìm chân lí và đạo đức bằng những phương tiện của con người để phục vụ lợi tức của con người. Trong khi chú trọng đến khả năng tự quyết định của loài người, chủ nghĩa nhân đạo bác bỏ những biện hộ tiên nghiệm như sự hệ thuộc vào tín ngưỡng, vào cái siêu tự nhiên hoặc những văn bản được xem là thiên khải. Những người chủ trương nhân đạo tán đồng việc nhận thức được một đạo đức phổ cập lập cơ sở trên tính công cộng của bản chất loài người. Họ cho rằng, giải pháp lâu dài dành cho các vấn đề nhân loại không thể nằm ở giáo khu.
Hai học thuyết của chủ nghĩa nhân đạo được thừa nhận rộng rãi được công báo trong Biểu minh nhân đạo (tiếng Anh: Humanist Manifesto) [1] và bản Tuyên bố chủ nghĩa nhân đạo thế tục (A Secular Humanist Declaration) [2].
[sửa] Phương diện
[sửa] Tôn giáo
Trong khi chủ nghĩa nhân đạo, trên một vài khía cạnh nào đó, thực hiện hoặc bổ sung vai trò của tôn giáo trong cuộc sống con người, và vì vậy được xem như giữ một vị trí tôn giáo, chính nó lại không là một tôn giáo. Nó hoàn toàn tương hợp với Chủ nghĩa tự nhiên (và như thế, tương hợp với Chủ nghĩa vô thần), nhưng không phụ thuộc vào một loại nào nào trong những loại chủ nghĩa này; và nó thực sự tương hợp với một vài tôn giáo.
Mặc dù các dạng vượt trội của chủ nghĩa nhân đạo thuộc loại chủ nghĩa vô thần và chủ nghĩa bất khả tri (và thường phản bác sự tồn tại của cái siêu tự nhiên), không phải tất cả các dạng chủ nghĩa nhân đạo đều như thế. Tuy nhiên, chủ nghĩa nhân đạo phủ nhận sự quan trọng của cái siêu tự nhiên trong những vấn đề của con người, cho dù nó tồn tại hay không tồn tại. Về mặt này, chủ nghĩa nhân đạo không tất nhiên bài trừ một vài dạng của thuyết hữu thần (theism) hoặc thần giáo tự nhiên (deism) nói chung, và có một số người theo chủ nghĩa nhân đạo tự xem mình là mộ đạo, một số tự xem là thành viên của các hiệp hội tôn giáo (thường là) tự do. Chủ nghĩa nhân đạo bài bác sự đề cao một cách mù quáng niềm tin vào năng lực siêu tự nhiên, không hẳn là bài bác chính những niềm tin ấy.
