Klerksdorp
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Klerksdorp is 'n dorp in die Noordwes-provinsie van Suid-Afrika, in die weste van die historiese Transvaal. Naas sy mynbouaktiwiteite is Klerksdorp die ekonomiese, mediese, onderwys- en handelsentrum van die Noordwes-provinsie en die noordelike Vrystaat.
[wysig] Geskiedenis
Die dorp is in 1837 gestig, toe Voortrekkers hulle teen die oewers van die Schoonspruitrivier gevestig het. Die bekendste onder die eerste setlaars was C.M. du Plooy, wat op die plaas "Elandsheuwel" met 'n oppervlak van 160 vierkante kilometer geboer het. Hy stel erwe en weiregte op sy plaas aan ander Voortrekkers beskikbaar, wat in ruil daarvoor 'n dam en 'n besproeiingskanaal vir hom gebou het. Die gebied kry later, ter ere van sy eerste landdros, Jacob de Clerq, die naam Klerksdorp.
In Augustus 1886 is net soos aan die Witwatersrand ook in die Klerksdorp-distrik goud ontdek, en duisende fortuinsoekers het na die dorp gestroom, wat vinig gegroei en oor sewentig kroeë en selfs sy eie effektebeurs beskik het.
Die goudrif het egter die gebruik van duur en tegnies gevorderde toerusting vir dieontginning van die edelmetaal noodsaaklik gemaak, en die meeste gouddelwers het die dorp in die laat negentigerjare weer verlaat. Die mynbounywerheid in die gebied beleef 'n ekonomiese neergang.
Op 3 Augustus 1897 word Klerksdorp se spoorwegverbinding met Krugersdorp en in 1906 dié met Kimberley geopen.
Tydens die Tweede Vryheidsoorlog (1899-1902) vind swaar gevegte in die omgewing van Klerksdorp plaas, en die Britte rig hier ook 'n groot konsentrasiekamp op.
Groot maatskappye hervat die mynbou in 1932, en Klerksdorp beleef veral ná die Tweede Wêreldoorlog 'n nuwe ekonomiese bloeitydperk
Vandag sluit die metropolitaanse gebied van Klerksdorp met sy meer as 350 000 inwoners ook die dorpe Orkney, Kanana, Stilfontein, Khuma, Hartbeesfontein en Tigane in. Klerksdorp is die ekonomiese sentrum van die Noordwes-provinsie en is nog steeds 'n belangrike mynboudorp vir die goudbedryf, alhoewel sy belangrikheid geleidelik begin afneem het. Naas goud word in die gebied ook uraan ontgin.
'n Sterk aardbewing het in Maart 2005 groot skade in die oostelike voorstad Stilfontein berokken en ook die mynbougeriewe ernstig beskadig.
Die distrik van Klerksdorp is nog steeds 'n belangrike landbousentrum, wat veral mielies, sorghum, grondboontjies en sonneblomme betref. Klerksdorp beskik oor die grootste mielies-silo in Suid-Afrika en die grootste landbou-koöperatief in die suidelike halfrond, Senwes. Die dorp staan ook bekend vir sy Sussex-beestroppe; Klerksdorp is die hoofkwartier van die Suid-Afrikaanse Sussex-Telersvereniging.
