Fant Rozeg
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Ur skrivagnerez vrezhonek tost ouzh an Emsav eo bet Fant Rozeg (Francine Renea Rosec) he deus kemeret anv-pluenn Meaven (Meavenn goude 1945) da lavaret eo "me a venn". Ganet eo bet d'an 12 a viz Du e 1911 e Sant-Mark, ur gêr enteuziet e kêr Vrest hiziv, hag marvet eo bet e Sant-Maloù e miz Eost 2001.
Anavezet eo bet e Breizh hag pelloc'h pa voe lakaet da darzhañ monumant unanidigezh Breizh ha Bro-C'hall d'ar 7 a viz Eost 1932. Pa seblante bezañ liammet gant ar strollad kuzh "Gwenn ha Du" ha bezañ tost d'ar gommunourien, sañset, e tapas al lesanv a "Werc'hez ruz" er gwask gallek. Bloaz war-lerc'h e voe lakaet da renerez-embann evit ar gelaouenn ar Falz, kevarzhe Yann Sohier a vode mistri-skol tost ouzh ar brezhoneg koulz hag an tu kleiz. E 1932, pa embanne an "Humanité", pemdezieg ar Strollad komunour gall, e oa abegoù sirius d'ar gwalldaolioù e veze luziet un tamm ar prederiadennoù war an Emsav.
Taolenn |
[kemmañ] Buhez
N'eo ket bet desavet e brezhoneg, met pa venne intent ar pezh a lavare he zud etrezo e teskas ar yezh pa oa 12 vloaz gant harp un amezeg. Mont a reas da Bariz da labourat er Post. Eno e teskas iwerzhoneg er Sorbon ken e tivizas mont da Vro-Iwerzhon e 1931 evit peurzeskiñ ar yezh. Bloaz goude e tapas un tamm brud gant afer an darzhadenn e Roazhon ha ken gwir e oa mignonez da Célestin Lainé ha Gwilherm Vertou, an holl anezho izili eus ar gevredigezh kuzh Gwenn ha du. Klask a reas tennañ arc'hant eus labourioù saoznek a-raok dimeziñ gant Loeiz Andouard, kabiten-kenwerzh, un iwerzhoneger anezhañ ivez. Desevel a rejod o zri bugel a-raok ma tivizas kuitaat e bried e 1944.
Kenlabourat a reas ingal gant Roparz Hemon evit abadennoù brezhoneg Radio Roazhon. Da vare ar brezel e kemeras evel e gompagnun Yann-Vari Chanteau, unan eus pennoù ar Bezen Perrot. Pa c'hoarvezas an Dieubidigezh e tec'hjont e bourzh sammgirri an Alamaned, met mont a reont da goachañ e Pariz. Alese e teujont a-benn da dizhout Bro-Iwerzhon. Beajet he dije Meavenn e kont un aozadur dengar a-raok mont da Bariz en-dro hag ober hec'h annez Boulouard Richard-Lenoir goude m'eo bet addimezet gant Yann-Vari Chanteau. Pelloc'h e z eas da chom e Sant-Maloù.
[kemmañ] Oberenn lennegel
N'eo ket fonnus hec'h oberenn, met a-bouez bras. Ar vaouez nemeti e strollad ar skrivagnerien bodet dindan anv Skol Walarn eo bet. Savet he deus un oberenn dezrevell faltazi nemetken, met ken don ha savet mat m'eo bet lakaet da film gant Yves Allégret : Ar follez yaouank (titl ar film : La jeune folle").
N'he deus ket kendalc'het gant ar skrid-faltazi pa gave gwelloc'h dezhi sevel barzhonegoù he buhez-pad. Kas a reas meur a destenn da vezañ embannet e-barzh Gwalarn. Un harp bras a roas da Roparz Hemon evit boueta an abadennoù brezhonek ha skrivañ pe azasaat a reas un nebeut pezhioù-c'hoari savet evit ar skingomz pa oa Roparz Hemon sekretour Radio-Roazhon-Breizh etre 1941 ha 1944. Meur a bennad sinaet FRA a weler er gelaouenn vrezhoneg Arvor ivez.
Skrivet he deus pezhioù lennegezh berr hepken, danevelloù ha barzhonegoù gant un nebeut pozioù a-wechoù. Ne rae ket gant kotennoù, met plij a rae dezhi ober gant ar c'hensoniezh diabarzh. Unan eus e varnerien, Youenn Olier a gave dezhañ eo ingal hec'h awen pa 'z eus pezhioù don ha reoù all difrom. Sinaet he deus gant meur a stumm : F. R. M. (Fant Rozeg Meaven(n)), Meaven ha Meavenn, F. R. A. (Fant Rozeg-Andouard).
[kemmañ] Oberennoù
[kemmañ] Barzhoniezh
- Kanoù en deiz. In : Gwalarn, n° 53, 1933. Barzhonegoù. Un heklev da g"Kanou en noz" gant Langleiz
[kemmañ] Danevelloù
- Ar follez yaouank. In : Gwalarn n° 140, 1941. Un danevell hir (pe ur romant berr). Adembannet e stumm ul levr gant Mouladurioù Hor Yezh asambles gant Al Liamm e 1973.
[kemmañ] A bep seurt
- Ar Gelted kozh. Brest : Skridou Breiz, 1943.
- Iwerzhon dishual. In : Gwalarn, 1932
- Meur a destenn (barzhonegoù hag all) e-barzh Gwalarn, Galv, Arvor, Al Liamm, Ar Vro
[kemmañ] Levrlennadur
- Kermoal, Pierrette. Liorzh al lennegezh. Aber, 2006. Div studiadenn diwar-benn "Ar follez yaouank".
- Renault, Annaig. Skritur ar maouezed abaoe mare Gwalarn. Labour mestroniezh. Skol-Veur Breizh-Uhel, 1991.
- Louarn, Tangi. Meavenn. In : Preder (kelaouenn), Kaier 88-90, Here-Du-Kerzu 1966. p. 79-87
da vezañ kendalc'het
