Visoko u sastavu Osmanlijskog carstva
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Dolaskom Osmanlija stvari se mijenjaju, tako Visoko počinje da poprima svoj oblik kao grad kakav je nastajao od 1463. godine. Osnivačem Visokog (kao grada, Podvisoki i Visoki prestaju da se razvijaju) se smatra Ajas-beg (paša) koji bio porijeklom iz Visokog, ali prešao na islam sa bogumilske vjere. Visočka nahija je obuhvatala današnje općine: Visokog, Breze, Busovače, Fojnice, Ilijaša, Kiseljaka, Kreševa i Vareša. Postupno i u Visokom su Bogumili i katolici prelazili na Islam, no uprkos tome stari Franjevački samostan je bio očuvan sve do 1524. kada biva srušen od strane turskih vlasti, no kasnije je, vremenom, i on renoviran.
Na čelu visočke nahije nalazio se vojvoda već od 1483. godine koji je sa serdarom bio predstavnik vojno-administrativne vlasti. Serdar je bio zapovjednik svih janjičarskih formacija na ovom području. Sudsku vlast je vršio naib koji je imao svoje pomoćnike - sekretara i pozivara, a u donošenju odluka mu je pomagala porota od najuglednijih ljudi iz Visokog i okolnih mjesta. Kadija - naib je obavljao sudsku dužnost u skladu sa šerijatom i kanunima. U Visokom je također postojao glavni imam (reisu-l-eimme), i osim što su vršili vjerske dužnosti, također su ispunjvali ostale obaveze prema društvu. 1477. godine Ajas-beg je izgradio hamam, mekteb, vodovod, most na rijeci Bosni i Medresu, te utemeljio vakuf i tekiju nakšibendijskog reda koja i danas postoji. Prvom džamijom u Visokom se smatra Hadži Ibrahimova džamija u Perutac mahali. U tom periodu se Visoko razvija u administrativni centar nahije, središte trgovine i zanatstva, kao i kulturnog i duhovnog života. Visoko već tada poprima izgled gradskog naselja islamsko orijentalnog tipa sa svim pratećim vjerskim ustanovama i objektima.
Nastavlja se intenzivna gradnja (današnjeg) starog dijela grada. Grade se razni dućani (od kojih su neki i danas očuvani) i zanatske radnje, a u ovom periodu se prepoznaje kožno prerađivački zanat koji je bio jedan od najkvalitetnijih u to doba na ovim prostorima i šire, po kojem je Visoko poznato i dan danas. Prilično miran život je bio u Visokom i Visočkoj nahiji koja se s vremena na vrijeme znala povećavati ali i smanjivati tokom Osmanlijske vladavine. Mnogo toga se nije značajnije mijenjalo do Austrougarske okupacije 1878. godine kojoj se suprotstavlja manja Visočka milicija koja biva poražena te se tako završava preko 400 godina vladavine Osmanlijskog carstva na prostoru Visokog i Visočke općine.
