Rhestr beirdd Cymraeg c.550-1600

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Mae hyn yn rhestr o'r beirdd Cymraeg hysbys a ganai ar y mesurau caeth yn bennaf rhwng canol y 5fed ganrif a diwedd yr 16eg ganrif. Sylwer nad yw'n cynnwys Canu Rhydd y cyfnod diweddar, sef o tua 1550 ymlaen, ond mae'n cynnwys ychydig o feirdd a flodeuai ar ddechrau'r 17eg ganrif ond sy'n perthyn yn uniongyrchol i'r hen draddodiad barddol. Sylwer yn ogystal fod llawer o ganu'r cyfnodau cynnar yn waith beirdd anhysbys, e.e. yn achos canu crefyddol cynnar a cherddi gnomig a chwedlonol. Anwybyddir hefyd y Canu Darogan, a dadogir yn aml ar y Taliesin chwedlonol, Myrddin a ffigurau eraill.

[golygu] c.550-1100

Mae enwau'r beirdd nad yw eu gwaith wedi goroesi yn cynnwys Cian, Blwchfardd, Culfardd, Tristfardd ac Arofan. Mae'r rhan fwyaf o'r cerddi o'r cyfnod a elwir "Canu'r Bwlch" yn gynnyrch beirdd dienw. Mae rhai awdurdodau'n derbyn Afan Ferddig fel awdur moliant i Gadwallon ap Cadfan. Cydnabyddir erbyn heddiw nad yw Llywarch Hen yn ffigwr hanesyddol. Mae gwaith y beirdd canlynol wedi goroesi. Maent yn perthyn i gyfnod yr Hengerdd, a adwaenir hefyd fel cyfnod y Cynfeirdd.

Aneirin (c.550)
Taliesin (ail hanner y 6ed ganrif)
Afan Ferddig (7fed ganrif efallai)

[golygu] 1100-1290

Arferid galw y beirdd llys hyn Y Gogynfeirdd ond erbyn heddiw aferir yr enw Beirdd y Tywysogion. Mae'r rhestr bron iawn yn gronolegol.

Meilyr Brydydd (fl. 1100-1147)
Gwalchmai ap Meilyr (fl. 1130-1180)
Meilyr ap Gwalchmai (fl. ail hanner y 12fed ganrif)
Llywelyn Fardd I
Hywel ab Owain Gwynedd (m. 1170)
Owain Cyfeiliog (Owain ap Gruffudd ap Maredudd, c.1130-1197)
Llywarch Llaety (fl. 1140-1160)
Llywarch y Nam (enw arall ar Llywarch Llaety, efallai)
Daniel ap Llosgwrn Mew (fl. 1170-1200)
Peryf ap Cedifor (neu Peryf ap Cedifor Wyddel, fl. 1170)
Seisyll Bryffwrch (fl. 1155-1175)
Gwynfardd Brycheiniog (fl. 1176)
Gwilym Rhyfel (fl. 1174)
Gruffudd ap Gwrgenau (fl. diwedd y 12fed ganrif)
Cynddelw Brydydd Mawr (fl. 1155-1200)
Llywarch ap Llywelyn ("Prydydd y Moch") (fl. 1137-1220)
Elidir Sais (fl. 1195-1246)
Einion ap Gwalchmai (fl. 1203-1223)
Einion Wan (fl. 1230-1245)
Llywelyn Fardd II
Philyp Brydydd (fl. 1222)
Gwgan Brydydd
Einion ap Gwgan (fl. 1215)
Gwernen ap Clyddno
Goronwy Foel (fl. tua chanol y 13eg ganrif)
Einion ap Madog ap Rhahawd (fl. 1237)
Dafydd Benfras (fl. 1230-1260)
Y Prydydd Bychan (c.1220-1270)
Hywel Foel ap Griffri ap Pwyll Wyddel (c.1240-1300)
Llygad Gŵr (fl. 1268)
Iorwerth Fychan
Madog ap Gwallter (fl. ail hanner y 13eg ganrif)
Gruffudd ab Yr Ynad Coch (fl. 1280)
Bleddyn Fardd (fl. 1268-1283)

[golygu] 1290-1500

Dyma Beirdd yr Uchelwyr. Mae'r rhestr yn dilyn trefn amser ond nid yw'n gynhwysfawr gan fod gwaith rhai o feirdd llai diwedd y 15fed ganrif a'r 16eg ganrif yn aros yn y llawysgrifau. Anwybyddir hefyd enwau traddodiadol beirdd canu darogan ac eithrio rhai enwau beirdd hysbys.

Casnodyn
Gruffudd ap Dafydd ap Tudur (fl. 1300)
Gwilym Ddu o Arfon (fl. 1280 - 1320)
Trahaearn Brydydd Mawr
Iorwerth Beli
Gronw Gyriog
Iorweth ab Y Cyriog
Mab Clochyddyn
Gruffudd ap Tudur Goch
Ithel Ddu
Einion Offeiriad
Dafydd Ddu o Hirarddug
Bleddyn Ddu
Llywelyn Brydydd Hoddnant
Hillyn
Llywelyn Ddu ab Y Pastard
Dafydd ap Gwilym (c. 1320-c. 1370)
Gruffudd ab Adda ap Dafydd (fl. 1340-1370)
Llywelyn Goch ap Meurig Hen
Sefnyn
Rhisierdyn
Gruffudd Fychan ap Gruffudd ap Ednyfed
Llywarch Bentwrch
Gruffudd ap Maredudd
Hywel ab Einion Lygliw
Llywelyn ap Gwilym Lygliw
Rhys ap Dafydd Llwyd ap Llywelyn Lygliw
Madog Benfras
Gruffudd Gryg
Ieuan Waed Da
Gruffudd Llwyd
Dafydd Bach ap Madog Wladaidd ("Sypyn Cyfeiliog") (fl.1340-1390)
Llywelyn ab Y Moel (fl. 1395-1440)
Iolo Goch
Dafydd Y Coed
Ieuan Llwyd ab Y Gargam
Meurig ab Iorwerth
Y Proll
Rhys Goch Eryri (fl. 1365-1440)
Y Mab Cryg
Tudur ap Gwyn Hagr
Tudur Ddall
Ieuan Brydydd Hir
Ieuan ap Llywelyn Fychan
Ieuan Llwyd Brydydd
Llawdden
Lewys Aled
Iorwerth Fynglwyd
Rhys Brydydd (fl. tua chanol y 15fed ganrif)
Gwilym Tew (fl. 1460-1480)
Dafydd Epynt
Dafydd Llwyd o Fathafarn
Gwerful Mechain
Guto'r Glyn
Ieuan Dyfi
Lewys Glyn Cothi
Gutun Owain
Dafydd Nanmor
Ieuan ap Rhydderch (c.1430-1470)
Tudur Penllyn
Ieuan ap Tudur Penllyn
Dafydd Gorlech
Hywel Cilan
Siôn Cent
Siôn ap Hywel
Dafydd ap Hywel
Huw ap Dafydd
Lewys Morgannwg
Siôn Ceri
Huw Cae Llwyd
Ieuan ap Huw Cae Llwyd
Deio ab Ieuan Du
Gwilym ab Ieuan Hen
Maredudd ap Rhys
Ifan Fychan ab Ifan ab Adda
Syr Rhys o Lanbryn-Mair a Charno
Owain ap Llywelyn ab y Moel (fl. 1470-1500)
Rhisiart ap Rhys (fl. c.1495-c.1510)

[golygu] 16eg ganrif

Mae rhan fwyaf o feirdd hanner cyntaf y ganrif yn perthyn i draddodiad Beirdd yr Uchelwyr. Nid yw'r rhestr yn cynnwys gwaith beirdd a ganai ar y mesurau rhydd newydd o ganol y ganrif ymlaen.

Tudur Aled (c.1465-1525)
Lewys Môn (fl. 1485-1527)
Lewys Daron (fl. 1520-39)
Lewys Morgannwg (fl. 1520-1565)
Simwnt Fychan (c.1530-1606)
Gruffudd Hiraethog (1564)
Wiliam Llyn (1534/5-1580)
Wiliam Cynwal (1587/8)
Huw Llyn (fl. 1540-1570)
Morus Dwyfach (fl. 1540-1580)
Huw Ceiriog (c.1560-1600)
Edward Maelor (fl. 1567-1603)
Edmwnd Prys (1543/4-1623)

Wedi dod o "http://cy.wikipedia.org../../../r/h/e/Rhestr_beirdd_Cymraeg_c.550-1600_f868.html"