Saddam Hussein
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Arlywydd Irac o 1979 hyd 2003 oedd Saddam Hussein (28 Ebrill, 1937 - 30 Rhagfyr, 2006) Abd al-Majid al-Tikriti, (Arabeg صدام حسين عبد المجيد التكريتي).
Taflen Cynnwys |
[golygu] Cefndir
Cafodd ei eni yn Tikrit.
[golygu] Ei yrfa
Dechreuodd Saddam ei yrfa wleidyddol yn rhengoedd is y Blaid Ba'ath Iracaidd. Mewn amser daeth i arwain y blaid honno a'i defnyddio fel sylfaen i'w rym gwleidyddol.
Cyn y rhyfel yn erbyn Irac cafodd ei gyhuddo gan George W. Bush o fod yn rhan o Echel y Fall (ynghyd â Gogledd Corea ac Iran).
[golygu] Ei dal ar ôl y rhyfel
Wedi i luoedd UDA a Phrydain oresgyn Irac aeth Saddamm ar ffo yn sgîl cwymp ei lywodraeth yn y rhyfel. Cafodd ei ddal gan filwyr yr UDA ar 13 Rhagfyr, 2003, tua 15 milltir y tu allan i'w dref enedigol Tikrit, canolfan ei rym.
[golygu] Achos llys
Ar 5 Tachwedd, 2006, cafodd ei ddyfarnnu'n euog o droseddau yn erbyn dynoliaeth gan lys ym Maghdad a chafodd ei ddedfrydu i farwolaeth i'w grogi. Apeliodd yn erbyn penderfyniad y llys ond ar Ŵyl San Steffan (26 Rhagfyr) 2006 gwrthodwyd yr apêl. Am 0300 GMT ar 30 Rhagfyr fe'i crogwyd. Dygwyd y cyn-arlywydd o'i garchar mewn gwersyll Americanaidd ym Maghdad i safle dienyddio gerllaw. Dangoswyd lluniau o'r weithred ar deledu Irac.
