Αθανάσιος Γ΄ Πατελάρος
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Αθανάσιος Γ΄ ο επονομαζόμενος Πατελάρος καταγόταν από το Ρέθυμνο και συγκεκριμένα από το χωριό Αξός Μυλοποτάμου.
Γεννήθηκε το 1590. Σπούδασε Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, Φιλοσοφία και Θεολογία. Εκάρη μοναχός στο Σιναϊτικό Μετόχι του Χάνδακα. Ήξερε ελληνικά και λατινικά και διακρινόταν για τη γενικότερη μόρφωσή του, το κήρυγμά του και την ποίηση που έγραφε.
Το Μάρτιο του 1634 εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως με τη βοήθεια του Σουλτάνου, αλλά και λατινοφρόνων και Ιησουητών. Η διάρκεια της πρώτης του Πατριαρχίας δεν είναι γνωστή. Εκθρονίστηκε πάντως συντομότατα (ίσως και εντός έτους) και κατέφυγε στο Άγιο Όρος, στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, της οποίας θεωρείται κτήτωρ. Από εκεί επεδίωξε τη βοήθεια του Πάπα, για να επανέλθει στο Θρόνο του. Το 1635 βρέθηκε στη Βενετία, από όπου κατηγορούσε τον Πατριάρχη Κύριλλο Λούκαρι ως αιρετικό, αλλά και τον Πάπα που δεν τον βοηθούσε.
Το 1639 ο Πατριάρχης Παρθένιος Α΄ του παραχώρησε τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και τη Μονή Βλατάδων. Το 1643 ο Αθανάσιος βρισκόταν στη Μολδαβία, όπου κέρδισε τη συμπαράσταση του τοπικού ηγεμόνα και αναρριχήθηκε εκ νέου στον Πατριαρχικό Θρόνο το 1652 για δεκαπέντε ημέρες. Την ημέρα της εκθρόνισής του έβγαλε κήρυγμα με βάση το χωρίο «Σῦ εἰ Πέτρος καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν» και αντέκρουσε τα επιχειρήματα που συνιστούν το παπικό πρωτείο. Το κήρυγμά του αυτό προκάλεσε την μήνι των λατινοφρόνων, με προεξάρχοντα τον Αθανάσιο τον Κύπριο, ο οποίος το 1655 κυκλοφόρησε πραγματεία με τον τίτλο «Ἀντιπατελάριον».
Μετά τη νέα έκπτωσή του από το Θρόνο, ο Αθανάσιος κατέφυγε στη Ρωσία και αργότερα στο Ιάσιο της Ρουμανίας. Στη Ρωσία άσκησε σημαντικό ιεραποστολικό έργο και αντιλατινική δράση, πράγμα που δικαιολογεί και την ιδιαίτερη τιμή των Ρώσων στο πρόσωπό του. Απεβίωσε στις 5 Απριλίου 1654 στη Μονή Λούμπνι, στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.
Η Ρωσική Εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο. Ο τάφος του είναι πηγή αγιάσματος και ιαμάτων και το σκήνωμα του διατηρείται άφθαρτο στο Χάρκοβο της Ουκρανίας[εκκρεμεί παραπομπή]. Τμήμα του ιερού Λειψάνου του μετακομίστηκε στη γενέτειρα του στις 21 Αυγούστου 1993 και έκτοτε καθιερώθηκε εορτή της Μετακομιδής των Λειψάνων του, που εορτάζεται στην Αξό Μυλοποτάμου.
![]() |
---|
Απόστολος Ανδρέας | Στάχυς | Ονήσιμος | Πολύκαρπος Α΄ | Πλούταρχος| Σεδεκίων | Διογένης | Ελευθέριος | Φήλιξ | Πολύκαρπος Β΄ | Αθηνόδωρος | Ευζώιος | Λαυρέντιος | Αλύπιος | Περτίναξ | Ολυμπιανός | Μάρκος Α΄ | Φιλάδελφος | Κυριακός Α΄ | Καστίνος | Ευγένιος Α΄ | Τίτος | Δομέτιος | Ρουφίνος | Πρόβος | Μητροφάνης Α΄ | Αλέξανδρος | Παύλος Α΄ | Ευσέβιος | Μακεδόνιος Α΄ | Ευδόξιος | Ευάγριος | Δημόφιλος | Γρηγόριος Ναζιανζηνός | Μάξιμος Α΄ | Νεκτάριος | Ιωάννης Α΄ Χρυσόστομος | Αρσάκιος | Αττικός | Σισίνιος Α΄ | Νεστόριος | Μαξιμιλιανός | Πρόκλος | Φλαβιανός | Ανατόλιος | Γεννάδιος Α΄ | Ακάκιος | Φραβίτας | Ευφήμιος | Μακεδόνιος Β΄ | Τιμόθεος Α΄ | Ιωάννης Β΄ | Επιφάνιος | Άνθιμος Α΄ | Μηνάς | Ευτύχιος | Ιωάννης Γ΄ | Ιωάννης Δ΄ | Κυριακός | Θωμάς Α΄ | Σέργιος Α΄ | Πύρρος| Παύλος Β΄ | Πέτρος | Θωμάς Β΄ | Ιωάννης Ε΄ | Κωνσταντίνος Α΄ | Θεόδωρος Α΄ | Γεώργιος Α΄ | Παύλος Γ΄ | Καλλίνικος Α΄ | Κύρος | Ιωάννης ΣΤ΄ | Γερμανός Α΄ | Αναστάσιος | Κωνσταντίνος Β΄ | Νικήτας Α΄ | Παύλος Δ΄ | Ταράσιος | Νικηφόρος Α΄ | Θεόδοτος Α΄ | Αντώνιος Α΄ | Ιωάννης Ζ΄ | Μεθόδιος Α΄ | Ιγνάτιος | Φώτιος Α΄ | Στέφανος Α΄ | Αντώνιος Β΄ | Νικόλαος Α΄ | Ευθύμιος Α΄ | Στέφανος Β΄ | Τρύφων | Θεοφύλακτος | Πολύευκτος | Βασίλειος Α΄ | Αντώνιος Γ΄ | Νικόλαος Β΄ | Σισίνιος Β΄ | Σέργιος Β΄ | Ευστάθιος | Αλέξιος | Μιχαήλ Α΄ | Κωνσταντίνος Γ΄ | Ιωάννης Η΄ | Κοσμάς Α΄ | Ευστράτιος | Νικόλαος Γ΄ | Ιωάννης Θ΄ | Λέων | Μιχαήλ Β΄ | Κοσμάς Β΄ | Νικόλαος Δ΄ | Θεόδοτος Β΄ | Νεόφυτος Α΄ | Κωνσταντίνος Δ΄ | Λουκάς | Μιχαήλ Γ΄ | Χαρίτων | Θεοδόσιος Α΄ | Βασίλειος Β΄ | Νικήτας Β΄ | Λεόντιος | Δοσίθεος | Γεώργιος Β΄ | Ιωάννης Ι΄ | Μιχαήλ Δ΄ | Θεόδωρος Β΄ | Μάξιμος Β΄ | Μανουήλ Α΄ | Γερμανός Β΄ | Μεθόδιος Β΄ | Μανουήλ Β΄ | Αρσένιος | Νικηφόρος Β΄ | Γερμανός Γ΄ | Ιωσήφ Α΄ | Ιωάννης ΙΑ΄ | Γρηγόριος Β΄ | Αθανάσιος Α΄ | Ιωάννης ΙΒ΄ | Νήφων Α΄ | Ιωάννης ΙΓ΄ | Γεράσιμος Α΄ | Ησαΐας | Ιωάννης ΙΔ΄ | Ισίδωρος Α΄ | Κάλλιστος Α΄ | Φιλόθεος | Μακάριος | Νείλος | Αντώνιος Δ΄ | Κάλλιστος Β΄ | Ματθαίος Α΄ | Ευθύμιος Β΄ | Ιωσήφ Β΄ | Μητροφάνης Β΄ | Γρηγόριος Γ΄ | Αθανάσιος Β΄ | Ισίδωρος Κιέβου | Γεννάδιος Β΄ | Ισίδωρος Β΄ | Σωφρόνιος Α΄ | Ιωάσαφ Α΄ | Μάρκος Β΄ | Συμεών Α΄ | Διονύσιος Α΄ | Ραφαήλ Α΄ | Μάξιμος Γ΄ | Νήφων Β΄ | Μάξιμος Δ΄ | Ιωακείμ Α΄ | Παχώμιος Α΄ | Θεόληπτος Α΄ | Ιερεμίας Α΄ | Διονύσιος Β΄ | Ιωαννίκιος Α΄ | Ιωάσαφ Β΄ | Μητροφάνης Γ΄ | Ιερεμίας Β΄ | Παχώμιος Β΄ | Θεόληπτος Β΄ | Ματθαίος Β΄ | Γαβριήλ Α΄ | Θεοφάνης Α΄ | Μελέτιος Α΄ | Νεόφυτος Β΄ | Ραφαήλ Β΄ | Κύριλλος Α΄ | Τιμόθεος Β΄ | Γρηγόριος Δ΄ | Ανθιμος Β΄ | Κύριλλος Β΄ | Αθανάσιος Γ΄ | Νεόφυτος Γ΄ | Παρθένιος Α΄ | Παρθένιος Β΄ | Ιωαννίκιος Β΄ | Κύριλλος Γ΄ | Παΐσιος Α΄ | Παρθένιος Γ΄ | Γαβριήλ Β΄ | Παρθένιος Δ΄ | Διονύσιος Γ΄ | Κλήμης | Μεθόδιος Γ΄ | Διονύσιος Δ΄ | Γεράσιμος Β΄ | Αθανάσιος Δ΄ | Ιάκωβος | Καλλίνικος Β΄ | Νεόφυτος Δ΄ | Γαβριήλ Γ΄ | Νεόφυτος Ε΄ | Κυπριανός Α΄ | Αθανάσιος Ε΄ | Κύριλλος Δ΄ | Κυπριανός Α΄ | Κοσμάς Γ΄ | Ιερεμίας Γ΄ | Καλλίνικος Γ΄ | Παΐσιος Β΄ | Σεραφείμ Α΄ | Νεόφυτος ΣΤ΄ | Κύριλλος Ε΄ | Καλλίνικος Δ΄ | Σεραφείμ Β΄ | Ιωαννίκιος Γ΄ | Σαμουήλ Α΄ | Μελέτιος Β΄ | Θεοδόσιος Β΄ | Σωφρόνιος Β΄ | Γαβριήλ Δ΄ | Προκόπιος | Νεόφυτος Ζ΄ | Γεράσιμος Γ΄ | Γρηγόριος Ε΄ | Καλλίνικος Ε΄ | Ιερεμίας Δ΄ | Κύριλλος ΣΤ΄ | Ευγένιος Β΄ | Άνθιμος Γ΄ | Χρύσανθος Α΄ | Αγαθάγγελος | Κωνστάντιος Α΄ | Κωνστάντιος Β΄ | Γρηγόριος ΣΤ΄ | Άνθιμος Δ΄ | Άνθιμος Ε΄ | Γερμανός Δ΄ | Μελέτιος Γ΄ | Άνθιμος ΣΤ΄ | Κύριλλος Ζ΄ | Ιωακείμ Β΄ | Σωφρόνιος Γ΄ | Ιωακείμ Γ΄ | Ιωακείμ Δ΄ | Διονύσιος Ε΄ | Νεόφυτος Η΄ | Άνθιμος Ζ΄ | Κωνσταντίνος Ε΄ | Γερμανός Ε΄ | Μελέτιος Δ΄ | Γρηγόριος Ζ΄ | Κωνσταντίνος ΣΤ΄ | Βασίλειος Γ΄ | Φώτιος Β΄ | Βενιαμίν | Μάξιμος Ε΄ | Αθηναγόρας | Δημήτριος | Βαρθολομαίος |