Πατριάρχης Ιγνάτιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Ιγνάτιος, (Κωνσταντινούπολη 798 – 23 Οκτωβρίου 877) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 846 έως το 858 και από το 867 έως το 877.

Ήταν γιος του αυτοκράτορα Μιχαήλ Α' Ραγκαβέ και της Προκοπίας και το κοσμικό του όνομα ήταν Νικήτας. Όταν ο Λέων Ε' ο Αρμένιος εκθρόνισε τον πατέρα του το 813, ο νεαρός Νικήτας ευνουχίστηκε και εκάρη μοναχός. Μόνασε στα Πριγκιπονήσια, γνωστό τόπο εξορίας μελών βασιλικών οικογενειών και συνδέθηκε με τους κύκλους των Ζηλωτών.

Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Θεόφιλου και την αποκατάσταση των Εικόνων η Βασιλομήτωρ Θεοδώρα επέλεξε τον Ιγνάτιο, ως σταθερό αντίπαλο της Εικονομαχίας, για να διαδεχτεί τον Πατριάρχη Μεθόδιο που υποστήριζε τη μετριοπαθή μερίδα. Όταν ο Ιγνάτιος, ως Πατριάρχης πλέον, καθαίρεσε το 853 τον ηγέτη των μετριοπαθών Γρηγόριο Ασβεστά, αρχιεπίσκοπο Συρακουσών, ο τελευταίος απευθύνθηκε στον Πάπα Λέοντα Δ΄ με κατηγορίες περί αντικανονικότητας της εκλογής του Ιγνάτιου και έτσι εγκαινιάστηκε μια περίοδος διαμάχης μεταξύ των θρόνων Ρώμης και Κωνσταντινούπολης.

Η αυστηρή κριτική του Ιγνάτιου προς τον Καίσαρα Βάρδα, θείο του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ' και ισχυρό άνδρα μετά την απομάκρυνση της Θεοδώρας από την εξουσία, είχε ως αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για συμμετοχή σε συνωμοσία, να εξαναγκαστεί σε παραίτηση και να εξοριστεί στη νήσο Τερέβινθο. Στη θέση του εξελέγη ο Φώτιος, ο οποίος μέσα σε ελάχιστος μέρες από λαϊκός ανήλθε στις τρεις βαθμίδες της ιεροσύνης. Αρχικά η εκλογή του Φώτιου δεν ενόχλησε τον Ιγνάτιο, όταν όμως ο λόγιος πατριάρχης ήρθε σε αντίθεση με τους Ζηλωτές Στουδίτες, τότε οι υποστηρικτές του Ιγνατίου απευθύνθηκαν για υποστήριξη στον Πάπα Νικόλαο Α΄. Αυτός αρχικά δεν αντέδρασε, εξάλλου είχε αμφισβητηθεί η κανονικότητα της εκλογής και του Ιγνατίου, αργότερα όμως καταδίκασε τον Φώτιο. Οπωσδήποτε, πίσω από την παπική καταδίκη υπήρχε η αξίωση για το πρωτείο και η προσπάθεια της Ρώμης να αποκτήσει επιρροή στην αρτιγέννητη εκκλησία της Βουλγαρίας.

Το 867 ο Βασίλειος Α' ο Μακεδών δολοφόνησε τον Μιχαήλ Γ' και ανέβηκε στο θρόνο. Επιδιώκοντας τη συμμαχία με τον Νικόλαο Α΄ και τον Λουδοβίκο Β΄, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Βασίλειος εξόρισε το Φώτιο και αποκατέστησε τον Ιγνάτιο στον πατριαρχικό θρόνο. Μετά την αποκατάστασή του από σύνοδο, στην οποία συμμετείχαν αντιπρόσωποι του Πάπα και θεωρείται από τους Δυτικούς ως η Η΄ Οικουμενική, ο Ιγνάτιος δεν υποχώρησε στο βουλγαρικό ζήτημα και το 870 η βουλγαρική εκκλησία επανήλθε στη βυζαντινή σφαίρα επιρροής.

Αργότερα ο Ιγνάτιος συμφιλιώθηκε με τον Φώτιο, ο οποίος ανακλήθηκε από την εξορία και ανέλαβε τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών του αυτοκράτορα. Όταν ο Ιγνάτιος πέθανε το 877, ο Φώτιος επανήλθε κανονικά στο θρόνο και συνέβαλε στην αγιοποίηση του προκατόχου του. Η μνήμη του Ιγνατίου τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 23 Οκτωβρίου.