Βίλχελμ Κανάρις
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Βίλχελμ Φρανς Κανάρις (γερμ. Wilhelm Franz Canaris) (* 1 Ιανουαρίου 1887 στο Απλερμπέκ κοντά στο Ντόρτμουντ της Γερμανίας; † 9 Απριλίου 1945 στο στρατόπεδο Φλόσενμπεργκ) ήταν γερμανός ναύαρχος και κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος διευθυντής της Διεύθυνσης Κατασκοπίας και αντικατασκοπίας.
[Επεξεργασία] Καταγωγή
Σχετικά με την καταγωγή του έχουν διατυπωθεί αρκετές θεωρίες. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο ίδιος ισχυριζόταν ότι κατάγεται απο τον Ελληνα Ψαριανό ναύαρχο αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, φημισμένο μπουρλοτιέρη και μετέπειτα πολιτικό, Κωνσταντίνο Κανάρη. Το επίθετο Κανάρις δείχνει ότι ίσως υπάρχει κάποια σχέση αλλά την ακριβή καταγωγή του δεν την γνωρίζουμε. Σύγχρονοι ιστορικοί πιστεύουν ότι δεν εχει καμία συγγένεια και ότι απλά ο ίδιος ισχυριζόταν πως ήταν συγγενής του Κανάρη. Θεωρείται ότι το γεγονός πως ο φον Κανάρις έκανε λαμπρή σταδιοδρομία στο ναυτικό και έφθασε στο βαθμό του Ναυάρχου είναι ένα επιπλέον στοιχείο υπέρ της συγγένειάς τους, καθώς ήταν και είναι μέχρι σήμερα συχνό στις παραδοσιακές ελληνικές οικογένειες να κρατούν τις παραδόσεις και στα επαγγέλματα. Ίσως λοιπόν και ο πατέρας του φόν Κανάρις να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πορεία του γιού του αν και αυτό δεν αποτελεί απόδειξη για την ύπαρξη συγγένειας.
Ο Κωνσταντίνος Κανάρης απεβίωσε το 1877. Είχε έξι ή επτά παιδιά. Το πιο πιθανό είναι ο φον Κανάρις, αν είναι όντως συγγενής του Κωνσταντίνου, να είναι παιδί του Λυκούργου Κανάρη ο οποίος σπούδασε νομικά και την περίοδο εκείνη, λόγω βαυαροκρατίας, εστάλη απο τον πατέρα του στην Γερμανία για σπουδές. Από άποψη χρονολογιών είναι η πιο πιθανή περίπτωση. Απόγονος του φον Κανάρις υπήρξε καθηγητής της νομικής στην Γερμανία (Claus-Wilhelm Canaris). Ισως να υπάρχει κάποια σχέση και σε αυτό. Πάντως το όλο θέμα δεν έχει εξακριβωθεί πλήρως.
[Επεξεργασία] Βιογραφία
Ο Κανάρις γεννιέται στο Ντόρτμουντ και μεγαλώνει στο Ντούισμπουργκ, όπου τελειώνει το γυμνάσιο Στάινμπαρτ (Steinbart-Gymnasium). Το 1905 καταταγεί στο πολεμικό ναυτικό. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου υπηρετεί στο καταδρομικό "Δρέσδη" στη ναυμαχία στους Νήσους Φώκλαντ. Αφού το "Δρέσδη" βυθίζεται το 1915, ο Κανάρις καταφεύγει στη Χιλή, όπου πιάνεται αιχμάλωτος. Κατορθώνει όμως να αποδράσει και να επιστρέψει στην Γερμανία. Το 1916 πηγαίνει με εντολή των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών στην Ισπανία, όπου εξασφαλίζει τον εφοδιασμό των γερμανικών υποβρυχίων. Το 1917 επιστρέφει με δική του αίτηση στο μέτωπο, και υπηρετεί σε υποβρύχιο στη Μεσόγειο.
Μετά τον πόλεμο διορίζεται το 1919 υπασπιστής του υπουργού στρατιωτικών Γκούσταφ Νόσκε. Από την θέση αυτή του είναι δυνατό να συμβάλλει σημαντικά στην οργάνωση της δολοφονίας της Ρόζα Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ. Αφού κατόπιν των δολοφονιών οι σχετικές ανακρίσεις ανατάσσονται στον ίδιο, οι περισσότεροι κατηγορούμενοι αθωώνονται.
Στα ακόλουθα χρόνια υπηρετεί σε διάφορες θέσεις του ναυτικού. Στις αρχές του Τρίτου Ράιχ αποδεικνύεται θερμός υποστηρικτής του εθνικοσοσιαλισμού. Ελπίζει ότι ο Χίτλερ θα κατορθώσει την αναθεώρηση της συνθήκης των Βερσαλλιών. To 1935 διορίζεται διευθυντής της Διεύθυνσης Κατασκοπίας και αντικατασκοπίας. Κατά την διάρκεια της θητείας του στην νευραλγική αυτή θέση οι σύμμαχοι είχαν αρκετές απώλειες στις νηοπομπές του Ατλαντικού, καθώς ο Κανάρις είχε δημιουργήσει ένα δίκτυο πληροφοριών σε παγκόσμιο επίπεδο, παρακολουθώντας τις κινήσεις των συμμαχικών νηοπομπών του ατλαντικού οι οποίες μετέφεραν πολεμικό υλικό στην Βρετανία και στην Ευρώπη.
Με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Κανάρις αρχίζει να αμφισβητεί την κυβέρνηση του Χίτλερ. Οι αμφιβολίες αυτές θα αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου. Ενώ προσπαθεί να διατηρήσει την εικόνα του πιστού στρατιωτικού, στην πραγματικότητα καλύπτει την συνομωσία εναντίον του Χίτλερ, την οποία διοργανώνουν οι στενοί του συνεργάτες Χανς Όστερ και Χανς φον Ντονάνι.
Τον Φεβρουάριο του 1944 απολύεται από διευθυντής της Διεύθυνσης Κατασκοπίας. Τρεις μέρες μετά την απόπειρα κατά της ζωής του Χίτλερ (στις 20 Ιουλίου 1944) συλλαμβάνεται από τον αντίζηλό του, τον SS Βάλτερ Σέλλενμπεργκ. Στις αρχές Απριλίου 1945 ένας στρατηγός ανακαλύπτει μετά από μακροχρόνια έρευνα τα προσωπικά ημερολόγια του Κανάρις, τα οποία παραδίδονται στις 5 Απριλίου στον Χίτλερ. Αυτός διατάζει την "άμεση εξόντωση των συνωμοτών". Στις 9 Απριλίου 1945 απαγχονίζονται γυμνοί οι Ντίτριχ Μπονχέφερ, Χανς Όστερ και Βίλχελμ Κανάρις.
Το περιεχόμενο του άρθρου βασίζεται στο αντίστοιχο άρθρο της γερμανικής βικιπαίδειας.