Τσε Γκεβάρα (φωτογραφία)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
- Το άρθρο αναφέρεται στην γνωστή φωτογραφία του Τσε Γκεβάρα. Για το κύριο άρθρο, δείτε Ερνέστο Τσε Γκεβάρα.
Η φωτογραφία του Τσε Γκεβάρα, του Κουβανού φωτογράφου Αλμπέρτο Κόρντα δημιουργήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1960, κατά τη διάρκεια της κηδείας των θυμάτων του γαλλικού πλοίου La Coubre που ανατινάχθηκε στο λιμάνι της Αβάνας στις 4 Μαΐου. Δημοσιεύτηκε επτά χρόνια αργότερα και αποτελεί μέχρι σήμερα την δημοφιλέστερη ίσως φωτογραφία του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Σύμφωνα με το Maryland Institute College of Art, είναι «η πιο διάσημη φωτογραφία στον κόσμο και σύμβολο του 20ού αιώνα.» [1]
Ο Κόρντα χρησιμοποίησε για την δημιουργία της φωτογραφίας μία μηχανή Leica και ασπρόμαυρο φιλμ Kodak Plus-X. Στο ίδιο φιλμ, είχε τραβήξει φωτογραφίες του Ζαν-Πωλ Σαρτρ και της Σιμόν ντε Μπουβουάρ, οι οποίες θεωρήθηκαν τότε μεγαλύτερης αξίας, με αποτέλεσμα να απορριφθεί η φωτογραφία του Τσε Γκεβάρα και να μην δημοσιευτεί. Ο Κόρντα τύπωσε ωστόσο τη φωτογραφία για ιδιωτική χρήση. Στο ένα άκρο της πρωτότυπης φωτογραφίας διακρίνεται ένας άνδρας άγνωστης ταυτότητας και στο άλλο τα φύλλα ενός φοίνικα, στοιχεία που αργότερα αφαίρεσε ο Κόρντα.
Η φωτογραφία έγινε γνωστή επτά χρόνια αργότερα, μετά το θάνατο του Γκεβάρα στη Βολιβία, όταν ο Ιταλός εκδότης Τζιάκομο Φελτρινέλι απέκτησε τα πνευματικά δικαιώματα για την έκδοση του βολιβιανού ημερολογίου του Γκεβάρα και δημοσίευσε τη φωτογραφία του Κόρντα στο μέγεθος μίας μεγάλης διαφημιστικής αφίσας. O Φελτρινέλι είχε αποκτήσει εκτυπώσεις του Κόρντα, λίγους μήνες πριν το θάνατο του Τσε Γκεβάρα και είχε αρχικά σχεδιαστεί η χρήση της φωτογραφίς στο εξώφυλλο της ιταλικής έκδοσης του ημερολογίου.
Το 1968, ο Ιρλανδός καλλιτέχνης Τζιμ Φιτζπάτρικ (Jim Fitzpatrick) δημιούργησε σχέδια βασισμένα στη φωτογραφία του Κόρντα, σε διαφορετικούς χρωματισμούς (πιο γνωστά είναι τα σχέδια σε άσπρο-μαύρο και κόκκινο-μαύρο) που έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή. Διαφοροποιημένες εκδοχές της αρχικής φωτογραφίας έχουν γίνει πολλές φορές αντικείμενο αναπαραγωγής σε διάφορα μέσα, χωρίς ο Κόρντα να αντιδράσει ενάντια στην ευρεία χρήση της εικόνας. Η μοναδική φορά που αντέδρασε στην αναπαραγωγή της, επικαλούμενος τα πνευματικά δικαιώματα που κατείχε επί του πρωτότυπου αρνητικού, αφορούσε τη χρήση της για τη διαφήμιση μίας βότκας. Μετά από δικαστική διαμάχη με την εταιρεία οινοπνευματωδων ποτών, δήλωσε ότι ο ίδιος επέτρεπε την ελεύθερη αναπαραγωγή της φωτογραφίας μόνον εφόσον γίνεται για την διάδοση της μνήμης του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, αποκλείoντας όμως κάθε χρήση που θα αμαυρώνει τη μνήμη του.
 Μία εκδοχή των σχεδίων του Φιτζπάτρικ σε άσπρο και μαύρο. |
 Μία εκδοχή των σχεδίων του Φιτζπάτρικ σε κόκκινο και μαύρο. |
 Μνημείο για τον Τσε Γκεβάρα, βασισμένο στη φωτογραφία του Κόρντα (Υπουργείο Εσωτερικών, Αβάνα). |
 Τοιχογραφία βασισμένη στη φωτογραφία του Κόρντα. |
[Επεξεργασία] Σημειώσεις
- ↑ Che Guevara photographer dies, BBC News, 26 Μαΐου 2001.
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Πληροφορίες για τον Alberto Korda
- Ιστοσελίδα του Jim Fitzpatrick
- Che Guevara: Revolutionary & Icon από το Victoria and Albert Museum
- Άρθρο για την απεικόνιση του Γκεβάρα στη λαϊκή κουλτούρα, του Andrew Brown.
- Guerrillero Heroico: a Brief History του Trisha Ziff (αρχείο pdf)
- Έκθεση Revolution & Commerce: The Legacy of Korda's Portrait of Che Guevara αρχείο UCR/California Museum of Photography
- Τσε Γκεβάρα, ο φωτογράφος
