Julian Tuwim

El Vikipedio

Benketo de Tuwim - monumenteto en Lodzo

Julian Tuwim (n. 13-a de septembro 1894 en Lodzo, m. 27-a de decembro 1953 en Zakopane) - juda-pola poeto, ankaŭ tradukisto de poezio al Esperanto.

Pri la poeziaj kapabloj de Tuwim juĝis Leopold Staff: "Tiu ĉi talento havis cent kolorojn, cent kordojn, estis ĉiam surprizo".

[redaktu] Tuwim kaj Esperanto

En la jaro 1909 Tuwim eklernis Esperanton kiel gimnaziano en Lodzo. Li mem poste diris pri tiu tempo: "En septembro mi konatiĝis unuafoje kun Esperanto, kaj en januaro mi tute libere parolis, skribis kaj legis"*. Pro komuna interesiĝo pri la planlingvo ekestis amika kontakto kun la poeto Leopold Staff. Tuwim komencis traduki en Esperanton poemojn de Staff, poste ankaŭ de aliaj aŭtoroj:"Mi fariĝis iaspeca ambasadoro de la poeto en la urbo Lodzo kaj ĉirkaŭaĵo kaj per Esperanto mi volis disfamigi Staff tra la tuta mondo".
La gazeto Pola Esperantisto en 1911 unuafoje presis tradukojn de la junulo. En la jaro 1912 aperis broŝurforme "Aŭtunaj agordoj" de Staff en tuwima traduko. Do la literaturo vojo de tiu elstara pola versartisto komencis per Esperanto; nur en 1913 li debutis polalingve. Tamen Julian Tuwim neniam originale verkis en Esperanto, li limigis sin je traduklaboro, kiun li ĉesigis, kiam li fariĝis fama pola poeto. Eble la kreiva, novigema karaktero de lia poezio montras influon de liaj fruaj spertoj.

[redaktu] Gravaj verkoj

• Czyhanie na Boga -Insido kontraŭ dio- (1918)
• Sokrates tańczacy -Sokrato dancanta- (1920)
• Siódma jesień -Sepa aŭtuno- (1922)
• Wierszy tom czwarty -Kvara volumo de poeziaĵoj-(1923)
• Słowa we krwi -Vortoj en sango- (1926)
• Rzecz Czarnoleska -Nigraarbara parolo- (1929)
• Biblia cygańska -Cigana biblio- (1933)
• Jarmark rymów -Rimfoiro-( 1934)
• Treść gorejąca -Brulanta enhavo- (1936)
• Bal w operze -Balo en opero- (1936, wyd. 1946)
• Kwiaty polskie -Polaj floroj- (1940-1946, eld. 1949)

En Esperanto aperis "Versaĵoj propraj kaj tradukitaj", Eldonejo "Polonia", Varsovio, 1956

(*) Citita laŭ "Pola Esperantisto", Nr. 3-4, 1959

Ĉi tiu artikolo pri "Julian Tuwim" ankoraŭ estas ĝermo pri biografia temo. Vi povas helpi pluredakti ĝin post klako al la butono «redaktu».
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.