Kinkono
El Vikipedio
| ?Kinkono | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Cinchona pubescens - flowers
|
||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
ĉ. 25 specioj; vidu tekston |
Kinkono (Cinchona el rubiacoj) estas genro de daŭrafoliaj arboj el Peruo, kiuj liveras amaran kaj kontraŭfebran ŝelon.
Kinkono estas ankaŭ uzata kiel nomo por la ŝelo mem.
Enhavo |
[redaktu] Specioj
|
|
[redaktu] Ecoj
La efika biokemia substanco estas kinino, kiun oni uzis kontraŭ malario.
[redaktu] Etimologio kaj historio
La kinkono, aŭ kina-kina (ŝelo de ŝeloj), estis importita en Eŭropon sub la nomo perua ŝelo. Jam la peruanaj indiĝenoj malkovris la kontraŭ-maleriajn ecojn de la kinkono. La latina nomo devenas de la edzino de la vicreĝo de Peruo, la grafino de El Chinchon kiu laŭdire resaniĝis danke al tiu ŝelo. Dankeme ŝi helpis importon de la drogo en Hispanion kie ĝi nomiĝis "pulvoro de la grafino". Enmarketigita far la jezuitoj ĝi iĝis "pulvoro de la jezuitoj". Por lukti kontraŭ malario, kiu suferigas homojn eĉ en Versajlo, Ludoviko la 14-a venigas kinkonon en Francion.
