Stern-grupo
El Vikipedio
La Stern-grupo (Ŝtern-grupo) aŭ Lechi (hebrea akronimo por לוחמי חירות ישראל Lochamei Cherut Jisrael, "Batalantoj por libereco de Israelo") estis radikala paramilitara subgrunda organizo en Palestino. Kritikantoj nomas ĝin terorista grupo pro atencoj. La grupo agadis dum la brita mandato de Palestino, antaŭ fondiĝo de Israelo. La britoj nomumis la grupon post la fondinto Avraham Stern kiel Stern Gang.
Lechi estis fondita en 1940 kiel ido de Irgun. Ĝi originale nomiĝis Irgun Tzvai Leumi be-Yisrael (akronimo Etzel, "Nacia Militarorganizo en Israelo"). Post morto de Stern en 1942 kaj aresto de multaj membroj, la grupo venis al ombro, ĝis estis refondita kiel "Lechi" kun triumviro el Israel Eldad, Natan Yellin-Mor kaj Jicĥak Ŝamir. Ŝamir iĝis 40 jarojn poste ĉefministro de Israelo.
Lechi agadis laŭ principoj de kontraŭ-imperialiso kaj taksis la britan regadon pri Palestino neleĝa. Ili atakis ĉefe britajn celojn, soldatojn kaj parte eĉ judajn kolaborantojn. Ili atakis, sabotis, eksplodis ankaŭ pontojn, fervojajn relojn, naftorafinejon. La organizo estis financata per prirabo de bankoj kaj personaj donitaĵoj.
Plej konata atako okazis en novembro de 1944, kiam Lechi-trupo pafmurdis Lord Moyne, britan ministron pri proksima Oriento kaj amikon de Winston Churchill. Tio okazis en Kairo sur publika strato. Churchill ordenis publike pendumi la atencatojn en Kairo, kio okazis komence de 1945.
Post fondo de Israelo, Lechi malfondiĝis formale, sed kaŝe plu agadis ĉefe en Jerusalemo kaj eĉ murdis UN-senditon Folke Bernadotte. Pro tio, la grupo estis perforte disbatita en septembro de 1948. La atencintoj estis do amnestiitaj.
[redaktu] Literaturo
- J. Heller, The Stern Gang Frank Cass, 1995 ISBN 0714645583
- K. Marton, A death in Jerusalem, Pantheon, 1994 ISBN 0679420835 Über die Ermordung Graf Bernadottes
