سرایان
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهرستان سرایان در شمال غربی استان خراسان جنوبی واقع است ۰ شهرستان سرایان از شمال وشمال شرق به بخش کاخک شهرستان گناباد وبخش نیمبلوک شهرستان قاینات، از شرق به بخش سده شهرستان قاینات، از جنوب به بخش خوسف شهرستان بیرجند واز جنوب غربی به بخش دیهوک شهرستان طبس واز شمال غرب به شهرستان فردوس محدود می‌‌شود.
شهرستان سرایان در ۱۶۰ کیلومتری مرکز استان(شهرستان بیرجند)واقع شده است که دردشتی هموار در حاشیه کویر در دامنه جنوب غربی رشته کوه زابری معروف به شتران قرار دارد ۰ این شهرستان در ۵۸ درجه و۳۱ دقیقه طول شرقی ودر ۳۳ درجه و۵۱ دقیقه عرض شمالی قرار داشته وارتقاع متوسط آن از سطح دریا ۱۴۸۴ متر می‌‌باشد.
این شهرستان دارای دوبخش وچهار دهستان وتعداد۲۷۱ روستای سکنه نشین وچندین پارچه آبادی است که دارای ۱۵ دهیاری فعال است.
شهرستان سرایان دارای جمعیتی بالغ بر ۵۰۰۳۸ نفر است که در مرکز شهرستان ودو بخش تابعه یعنی آیسک وسه قلعه ودهستانهای اطراف زندگی می‌کنند این شهرستان دارای سه مرکز شهری سرایان، آیسک، سه قلعه با شهرداریهای فعال است۰ آب وهوای آن نسبتاً معتدل ودارای زمستانهای سرد وتابستانهای خشک می‌‌باشد۰
شهرستان سرایان دارای خانواده‌های مذهبی وشهید پرور می‌‌باشند که صدق این ادعا وجود ۱۰۰ شهید وحدود ۱۶۲نفر جانباز و۶ آزاده وبیش از ۱۰ هزار نیروی فعال بسیج است.
اماکن تفریحی آن شامل دره سبز رود و تخت کمیلی واقع در روستای کریمو ومصعبی ودره آمی وبوسی در نوبهار وغارهای بتون واژدها در شمال روستای چرمه و تنگل واقع در زابری سرایان، قلعه قلاع وجوزا وسد شهید پارسا واقع در شمال سرایان می‌‌باشد
از اماکن زیارتی آن می‌‌توان مرقد امام زاده سلطان کریمشاه واقع در روستای کریمو وامامزاده سلطان مصیب واقع در دهستان مصعبی و امام زاده سلطان ابوالقاسم واقع در روستای قاسم آباد نام برد۰
شهرستان سرایان یکی از قطبهای تولیدی کشاورزی استان خراسان جنوبی می‌‌باشد که با دارا بودن بیش از ۱۵۵ حلقه چاه عمیق و۲۱۰ رشته قنات و چشمه سار باسطح زیر کشت ۱۶۰۴۵هکتار و تولید سالیانه ۹۴۰۵۴ تن محصولات زراعی وسطح زیر کشت۵۲۱۶هکتارمحصولات باغی باتولید سالیانه ۱۳۷۶۷ تن در اشتغالزایی منطقه نقش بسزایی داشته علاوه بر آن با دارا بودن۳۳۰۷۰۰واحددامی ودارا بدودن یک مجتمع و سه مرکز دامداری در روستاها با ۱۲۶واحد مکانیزه دامداری و۱۵واحد دامداری صنعتی خارج از مجتمع و۶واحد مرغداری صنعتی در منطقه تولید سالیانه بیش از ۱۹۱۳ تن گوشت قرمز و۳۵۰ تن گوشت سفید و۱۲۰۹تن شیر و۱۴۶ تن پشم بخش مهمی از اشتغال ودرآمد اقتصادی مردم منطقه را به خود اختصاص داده است که جهاد کشاورزی سرایان در راستای تحقق سیاستهای کلان سازمانی پیشگام در عرصه بهره وری بیشتر از مزرعه –اشتغال- صرفه جویی بهینه در مصرف آب و کود وسم افزایش سرمایه گذاری وراندمان تولید وکیفیت محصولات وتوجه به مشکلات بعد ازتولید با فعال نمودن امکانات بالقوه تلاش همه جانبه‌ای طی سالهای پس از ادغام داشته است. با توجه به کاهش نزولات آسمانی در چند سال گذشته و کم شدن منابع آب زیر زمینی و با عنایت به اینکه از نظر جغرافیایی استان خراسان جنوبی جزو مناطق کم باران محسوب می‌‌شود ناگزیر هستیم از منابع آبی که در اختیار داریم حداکثر بهره وری را داشته باشیم در حال حاضر باتوجه به تعداد ۹واحد تولیدی که در ناحیه صنعتی جهاد کشاورزی سرایان مشغول فعالیت می‌‌باشند تعداد ۷۲ نفر به طور مستقیم اشتغال ایجاد گردیده است و با عنایت به وجود استعدادهای بالقوه در منطقه و افزایش تعداد متقاضیان طرحهای صنعتی این میزان به تعداد چندین برابر قابل افزایس می‌‌باشد از طرف دیگر بدلیل عدم وجود صنایع تبدیلی محصولات زراعی باغی و دامی در منطقه بسیاری از این محصولات فاسد گشته و یا اینکه با قیمت ارزان به این واسطه‌ها فروخته شده و یا فراوری ویا بسته بندی بهداشتی واصولی در این زمینه صورت نمی‌گیرد و این مسئله ایجاد می‌‌نماید تا صنایع بسته بندی وفراوری و نگهداری محصولات کشاورزی در منطقه ایجاد گردد همچنین باتوجه به وجود معادن غنی بنتونیت وآهک وگچ وغیره در این منطقه باید واحدهای تولیدی به بهره برداری و فراوری ازاین معادن سوق داده شود که الحمد الله در تمام این زمینه‌ها فعالیت‌هایی توسط جهاد کشاورزی منطقه سرایان با همیاری و کمک بخش خصوصی انجام گرفته است که جای بسی خوشوقتی می‌‌باشدوانشاالله در اینده با مساعدت وکمک مسئولین نظام مقدس جمهوری اسلامی شاهد شکوفایی هر چه بیشتر بخش صنعت در منطقه سرایان خواهیم بود
در مورد صنعت دامپروری با توجه به خشکسالی چند سال اخیر و حفظ تولید و ثبات آن جهاد کشاورزی سرایان به توسعه دامداری‌های صنعتی و مکانیزه در منطقه همت گماشت به طوری که امروز شاهد تحول اساسی در زمینه افزایش تولید و فراورده‌های دامی هستیم عمده این فعالییت هامنجر به راه اندازی ۱۲۶واحد مکانیزه دامداری در منطقه شده که بخش مهمی از اشتغال و درآمد منطقه را به خود اختصاص داده است
۱- تولید گوشت سفید سالیانه ۳۵۰ تن
۲- تولید گوشت قرمز سالیانه ۱۹۱۳ تن
۳- تولید شیر ۱۲۰۹ تن
۴- تولید پشم ۱۴۶ تن
از نمونه‌های بارز این فعالیت‌ها ایجادشهرک دامداری سرایان می‌‌باشد که فعالیت آن در کوتاه‌ترین زمان ممکن با ظرفیت ۲۰۰۰۰ راس دام سبک وسنگین شروع شده است و با تولید سالیانه ۳۶۰۰تن شیر و۵۶۹ تن گوشت قرمز واشتغال زایی ۲۴۲نفر یکی از فعال‌ترین مجموعه‌های دامداری مکانیزه در سطح استان می‌‌باشد.
در بخش صنعتی با فعال شدن ناحیه صنعتی جهاد کشاورزی چندین واحد صنعتی فعال شامل کارخانه خوراک دام – سه کارخانه پنبه پاکنی دوکارخانه روغن کشی – کارخانه کیک وکلوچه – کارخانه قارچ صدفی – چند واحد گلخانه ای، کارخانه شن شوئی وموزائیک سازی وغیره..... امید به گسترش صنعت راباعنایت به افت آبهای زیر زمینی وپایین بودن قیمت محصولات کشاورزی افزون تر نموده است.
در بخش اداری نیز این شهرستان پس از ارتقاء شاهد راه اندازی برخی از ادارات ونهادها بوده بطوریکه در حال حاضر از اداراتی چون فرمانداری – دادگستری – آموزش وپرورش – جهاد کشاورزی – شبکه بهداشت ودرمان – راه وترابری – پست – منطقه انتظامی – حوزه مقاومت بسیج سپاه – برق منقطه- شهرداری سرایان - تربیت بدنی– دارایی – ثبت احوال – آب وفاضلاب شهری سرایان- آب وفاضلاب روستای- دامپزشکی – منابع طبیعی - کتابخانه عمومی – مخابرات – شرکت تعاونی مطهری - کمیته امداد امام – اداره گذرنامه – راهنمایی ورانندگی – بانک کشاورزی – بانک ملی – نمایندگی میراث فرهنگی– بانک صادرات – بانک تجارت – بانک ملت - بانک سپه – دوصندوق قرض الحسنه – شهرداری آیسک – شهرداری سه قلعه- بانک تجارت آیسک – بانک صادرات آیسک – آبفای شهری آیسک – بانک کشاورزی آیسک- بانک صادرات سه قلعه – بانک کشاورزی سه قلعه - مرکز فنی وحرفه‌ای خواهران – نمایندگی اداره بهزیستی - اداره امور عشایری – شرکت تعاونی تولید- تعاونی زعفرانکاران - تعاونی دامداران وگاودران برخوردار می‌‌باشد، و زمینه استقراراداراتی از قبیل بانک مسکن- فرهنگ وارشاد اسلامی – تعاون – سازمات تعاون روستایی – بنیاد مسکن – مسکن وشهر سازی –ثبت اسناد واملاک – فنی حرفه‌ای – بانک رفاه – بازرگانی – اوقاف وامور خیریه – اداره آبیاری – هواشناسی – محیط زیست – اداره کار وامور اشتغال – تأمین اجتماعی وحوزه‌های امنیتی فراهم بوده که امید است با همت ووحدت همه جانبه مردم وتلاش مستمر مسئولین خدمتگزار استان خراسان جنوبی ومسئولین دلسوز منطقه ونماینده پرتلاش مردم در مجلس شورای اسلامی شاهد سرایانی آباد وتوسعه یافته باشیم .
برگرفته از: www.sarayan84.blogfa.com
شهر بیرجَند مرکز استان خراسان جنوبی در شرق ایران و همچنین مرکز شهرستان بیرجند است.
 |
|
|---|---|
| مرکز | بیرجند |
| شهرستان‌ها | قائنات |بیرجند | درمیان | سرایان | سربیشه | نهبندان |
| شهرها | قائن | بیرجند | سرایان | خوسف | اسدیه | آیسک | سه قلعه | سربیشه | نهبندان | شوسف |
| اماکن دیدنی |
آرامگاه ابن حسام خسفی | آرامگاه ابوحامد | ارگ کلاه‌فرنگی | باغ شوکت‌آباد | تخت سردار | زیارتگاه باش‌آباد | عمارت اکبریه | غار چنشت | قلعه پائین | قلعه فورگ | قلعه نیه | مسجد جامع هندوالان | موزه بیرجند |
