ویکی‌پدیا:قواعد نامگذاری
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این صفحه یکی از سیاست‌های رسمی ویکی‌پدیا شمرده می‌شود. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آن‌اند. اگر نیاز به تغییری در این صفحه حس می‌کنید بدان دست یازید ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن آن تغییرات و نظرخواهی در مورد آنها استفاده کنید. |
قواعد نامگذاری فهرستی از راهکارها برای عنوان‌بندی درست صفحه‌های ویکی‌پدیا است.
نکته مهم این است که این قواعد، قراردادی هستند و نه قوانین لایتغیر. همانطور که ویکی‌پدیا در طول زمان رشد و تغییر می‌کند، برخی از قراردادهای آن که زمانی منطقی به نظر می‌رسیدند کارکرد خود را از دست می‌دهند. در برخی موارد هم ممکن است قراردادها کاملاً نادرست تلقی شوند. اما هنگامی که در موردی شک دارید به قراردادها رجوع کنید.
به طور کلی باید در نامگذاری مقاله‌ها اولویت را به سهولتِ تشخیص و درک نام مقاله توسط بیشینهٔ فارسی‌زبانان داد به طوری که نام مقاله دارای پایین‌ترین حد ابهام بوده و در عین حال پیوند به آن مقاله را آسان سازد.
اصل کلی قواعد نامگذاری مقاله‌های ویکی‌پدیا را می‌توان به شکل زیر نیز بیان کرد:
- نام مقاله‌های ویکی‌پدیا باید به جای ویراستاران، خوانندگان را هدف قرار دهد و به جای متخصصین، مخاطبان عام را.
در بخش قواعد نامگذاری پیوندها می‌توانید روش‌های درست نامگذاری پیوندها را بیابید.
با دنبال کردن یک قاعدهٔ خاص در نامگذاری و پیونددهی مقاله‌ها می‌توان انتظار داشت که پیوندها به مقصد مورد نظر برسند. در مورد مقاله‌هایی که از نظر منطقی می‌توانند دارای دو یا چند نام باشند(مانند دو شیوهٔ نوشتاری یا نام‌های پیشین)، صفحهٔ تغییر مسیر بسازید. در مقابل برای نامی که ممکن است معرف دو یا چند اصطلاح تحقیقی باشد نیز یک صفحهٔ ابهام‌زدایی بسازید.
اگر می‌خواهید یک پیشنهاد تازه در مورد ساخت یک قاعدهٔ نامگذاری بدهید آن را در صفحهٔ بحث ویکی‌پدیا:قواعد نامگذاری مطرح کنید. هرگاه اجماع محکمی در مورد آن شکل گرفت، می‌توان آن را به عنوان یک قرارداد پذیرفت و سپس آن را در این صفحه قرار داد.
[ویرایش] قواعد کلی
[ویرایش] ارجحیت واژه‌های مفرد
قرارداد: به طور کلی نام مقاله‌های خود را به شکل مفرد انتخاب کرده و از شکل جمع آن بپرهیزید مگر اینکه آن نام همیشه در زبان فارسی به شکل جمع استفاده شود. مثال برای اسثناها: عددهای رومی، زبان‌های هندواروپایی
اسم‌های جمع شکل مفرد ندارند. مثال: مردم، رمه، لشگر، طایفه
[ویرایش] برگردان صفات به نام‌ها
قرارداد: تمام صفت‌ها باید به نام مربوطشان تغییر مسیر داده شوند. برای مثال دموکراتیک باید به دموکراسی تغییر مسیر داده شود.
[ویرایش] استفاده از واژه‌های فارسی
قرارداد: مقاله‌ها را با نام فارسی بسازید و سپس نام بومی اصلی را در خط نخست مقاله ذکر (و احیاناً آوانیسی) کنید.
[ویرایش] استفاده از مشهورترین نام اشخاص یا اشیا
قرارداد: از مشهورترین نامی که برای یک شخص استفاده می‌شود و با نام افراد دیگر تداخل ندارد استفاده کنید. این کار باعث می‌شود تا رتبهٔ ویکی‌پدیا در جستجوهای اینترنتی بالاتر رود و حدس نام مقاله برای نویسندگانی که می‌خواهند به آن مقاله پیوند دهند آسان‌تر شود. مثال:
[ویرایش] استفاده از نام‌های دقیق و جامع
قرارداد: خواهشمندیم از نامگذاری مقاله‌ها به صورت ابهام‌آمیز بپرهیزید و بکوشید تا نامی را که انتخاب می‌کنید معنا یا مسمای دیگری نداشته باشد.
مراجعه کنید به: ویکی‌پدیا:قواعد نامگذاری (دقت)
[ویرایش] استفاده از نام کامل به جای نام اختصاری
قرارداد: از نامیدن مقاله‌ها به نام اختصاری بپرهیزید مگر اینکه یک نام اختصاری به قدری مشهور باشد که در همه جا به این نام خوانده شود. (مانند ناتو، لیزر، رادار، اسکوبا)
[ویرایش] عدم استفاده از حرف تعریف نامعین (یک، -ی)
قرارداد: هیچگاه از حرف تعریف نامعین در نام مقاله‌های خود استفاده نکنید مگر اینکه نام مقاله معرف نام یک اثر هنری (فیلم، کتاب) باشد و حرف تعریف در خود نام موجود باشد. (مانند: دختری با کفش‌های کتانی (فیلم))
[ویرایش] استفاده از حرف ربط «و»
قرارداد: بکوشید تا جایی که می‌توانید از حرف ربط «و» در نام مقاله استفاده نکنید. اگر در مقاله‌ای می‌خواهید به دو چیز که خیلی به هم نزدیک هستند و جدا کردن آنها بسیار مشکل به نظر می‌رسد پیوند دهید، نام هر دو را در یک نام مشترک ادغام کنید. همچنین از حرف ربط «و» برای جانبداری، تعصب و تبعیض استفاده نکنید. برای مثال به جای مقالهٔ اسلام و تروریسم از تروریست‌های تندروی مسلمان استفاده کنید.
[ویرایش] عدم استفاده از زیرمجموعه‌ای از مقاله‌ها
به دلیل آنکه مقالهٔ حمل و نقل در آذربایجان زیربخش مقالهٔ آذربایجان به نظر می‌رسد، درنتیجه از استفاده از نامی چون آذربایجان/حمل و نقل بپرهیزید.
[ویرایش] دقت در استفاده از نویسه‌های ویژه
قرارداد: برخی از نویسه‌های ویژه را نباید در نام‌گذاری‌ها استفاده کرد زیرا موجب مشکلات زیاد می‌شوند. برای مثال هیچ گاه نباید در نام مقالهٔ خود از نویسهٔ خط عمودی (|)، آکولاد ({}) یا کروشه ([]) استفاده کنید.
عناوین نباید با پیوند میان‌ویکی به همراه دونقطه آغاز شوند زیرا باعث می‌شوند که آن مقاله به صورت خودکار به زبان دیگر ویکی‌پدیا پیوند پیدا کنند. برای نمونه، نامیدن یک صفحه به نام FR:Example باعث می‌شود که مقالهٔ شما به مقاله‌ای به نام Example در ویکی‌پدیای فرانسوی متصل شود. این قانون همچنین در مورد پیوندهای درونی ویکی‌پدیا نیز صدق می‌کند.
مراجعه کنید به: ویکی‌پدیا:قواعد نامگذاری (محدودیت‌های فنی)
[ویرایش] عدم استفاده از نویسه‌های غیرالفبایی و عددی
قرارداد: به منظور انجام فهرست‌بندی الفبایی و جلوگیری از ایجاد تغییرمسیرهای بی‌مورد، صفحه‌ها نباید با نویسه‌هایی به غیر از حروف الفبای فارسی (الف-ی) و عددی (۹-۰) آغاز شوند.
