Eithne

As a'Wikipedia

Eithne Ní Bhraonáin

Air chantainn ri Enya nas chumanta. Air bhreith Cèitean 17mh 1961 ris an ainm Eithne Ní Bhraonáin (air fhaicinn nas chumanta ri Enya Brennan sa' Bheurla), 's e 'n aon-neach-ciùil reic as fheàrr Eirinn a th'innte. Ri còmhlan-ciùil, 's e trì daoine a th'ann Eithne gu fìor: nì 's gnìomhaichidh Eithne fhèin an ceòl; Nicky Ó Riain, a cruthaichidh na clàran-ciùil; agus Roma Bean uí Riain, a sgrìobhaidh na liricean, gu tric ann an iomadaidh cànanan. 'S e dlùthachadh fogharach a th'ann Enya air mar a tha Eithne fuaimnichte 'na Gaeilge dhùthasach.

Clàr-innse

1 Beath-eachdraidh
- 1.1 Togail Ceòlmhor
2 Ceòl
- 2.1 Eachdraigh nam clàr-ciùil
- 2.2 Clàran-ciùil
  - 2.2.1 Aon-òrain
3 Seallaibh cuideachd
4 Ceanglaichean a-mach

[deasaich] Beath-eachdraidh

[deasaich] Togail Ceòlmhor

Bha Eithne air bhreith sa' Ghaoth Dobhair, an t-sìorrach Dùn nan Gall, Eireann 'san 1961 ri teaghlach ceòlmhor. Bha a sean-pàrantan ann am còmhlan-ciùil a shiubhail agus chluich o cheann gu ceann 'san Eireann, bha a h-athair 'na cheann-feadhna a' chòmhlain-ciùil Sliabh Fothaidh mus fosgladh taigh-seinnse, agus chluich a màthair ann am còmhlan-ciùil-dannsa agus theagaisg ceòl nas fhadalaiche aig an sgoil ioma-chuimseach na Gaoithe Dobhaire. Tha ceithir bràithrean is ceithir peathraichean aig Eithne, chruthaich iomadaidh dhiubh an còmhlan-ciùil An Clann As Dobhair 'san 1968 (dh'ath-ainmich iad an còmhlan-ciùil Clannad 'san deichead 1970).

'San 1980, dh'aonaich Eithne Clannad, le a piuthar Máire, agus a bràithrean Pól, agus Ciarán agus a h-uncailean leth-aona Noel agus Padraig Ó Dubhagáin. Chluich Eithne an bòrd-iuchrach agus dh'ullaich seinn cùl-taic air am clàran-ciùil Cran Ull (1980) agus Fuaim (1982). 'San 1982 (gu dlùth mus dh'fhàs Clannad iomraiteach air "Theme From Harry's Game"("an t-Stèidh Às a' Chuich Eanraig")), dh'fhàg an riochdaire 'gus grèidhear Nicky Ó Riain Clannad agus dh'aonaich Eithne e a thòiseachadh a dreuchd fhèin.

[deasaich] Ceòl

Tha mòran nan òran Eithne air sheinn gu h-iomlan sa' Ghaeilge no Laideann, le eile 'cumail fhathast-ainmichte measgte leis a' Bheurla no Beurla leatha fhèin. Tha Roma Ryan liricean air sgrìobhadh sa' Chuimris, Gaeilge, Laideann, Spàinnis, agus eadhon cànanan cruthaichte le J. R. R. Tolkien.

Tha Eithne òrain air ghnìomhachadh co-cheangailte ris An Tighearna nam Fàinnean le J. R. R. Tolkien, gabhail a-staigh "Lothlórien" na bliadhna 1991 agus "May It Be" ("Guma bhios") 2001, (air sheinn sa' Bheurla 'gus Quenya) agus "Aníron" ('san Sindarin)—na dà òrain dheireannach a' nochdadh air a on the soundtrack of film An Tighearna nam Fàinnean: An Comann na Fàinne le Peadar Jackson. Bha "Guma bhios" ainmichte air Duais a' Mhùir-ollamh ris an Òran as Fheàrr aig na Deasan-ghnàth 2002, ach cha do bhuannaich e.

Tha Eithne iomadaidh gnìomhachaidhean beò air thoirt, air iomadaidh seallaidhean telebhisean, cùisean agus deasan-ghnàth, ach chan eil i cuirm-chiùil fhathast air dhèanamh. Tha i air ràdh, ged, a bu mhath leatha ga dèanamh lath'-eigin, agus tha i ga smaoineachadh a bhitheadh dùbhlan mòr 's dòcha.

[deasaich] Eachdraigh nam clàr-ciùil

Watermark(Sanas an t-Uisge), an clàr-ciùil an tùis-ghabhail Eithne.

Template:Mainarticle

[deasaich] Clàran-ciùil

Eithne (1987)
- Two versions of this album were released. When reissued by Warner Music under the title, Na Ceiltich, the original-release track entitled "Portrait" was replaced with an identical -- but longer -- piece of music entitled "Out of the Blue."
Watermark (Sanas an t-Uisge) (1988)
- Ghabh a-staigh roinn nan seòrsa a' chlàir-ciùil òran a chòrr, "Doinneannan 'san Afraga cuid II".
Shepherd Moons (Gealaich nan Cìobair) (1991, bhuannaich 1992 Grammy air "Nua-linn Clàr-Ciùil as Fheàrr")
- Th'ann co-dhiù dà seòrsa na Shepherd Moons (Gealaich nan Cìobair). Chomharraich an ciad clàr-ciùil seòrsa sa' Ghaeilge an t-òrain An Leabhar nan Là. Bha seòrsa sa' Bheurla an t-òrain seo a leanas air chleachdadh sa' cheòl an fhilm Fada 's Air Falbh. Coinneachadh sin, tha uile crùthadh a' chlàir-ciùil, cho math ri cruinneachaidhean agus aon-òrain, bho 1992 meadhanach air ghabhail a-staigh an seòrsa sa' Bheurla an àite an t-òrain àrsaideach.
Na Ceiltich (1992) (seòrsa ath-dhèanta a' chlàir-ciùil 1987 Eithne)
An Cuimhne nam Craobhan (1995, bhuannaich an Grammy na 1996 air "Nua-linn Clàr-Ciùil as Fheàrr")
Lì-dhealbh an Speur le Reulan (1997) (cruinneachadh nam buaidhean as motha le dhà òrain nuadh)
Là Gun Frasachd (2000, bhuannaich an Grammy 2001 air "Nua-linn Clàr-Ciùil as Fheàrr")
- Bha trì seòrsachan an Là Gun Frasachd fuasgailte. À taobh às an fuasgladh cumanta 'san Stàidean Aonaichte 'gus 'san Rìoghachd Aonaichte, ghabh an deasachadh Canèdianach aon òran a chòrr, fad bha luchd-dealasach Seàpanach urrach a chluinntinn dhà òrain a chòrr.

In addition, a 1986 soundtrack album for An Prionnsa an Losgainn (cuideachd air chantainn ri Leasan Fraingis) contains mostly music composed by Enya but not performed by her; a later CD release added two previously unreleased vocal tracks by her.

[deasaich] Aon-òrain

Over the years, Enya has released a large number of CD singles, many of which included bonus tracks that were not included in any of the albums:

'S miann Leam A-màireach (1987)
Sruthadh na t-Orinoco (1988)
Tuitidh Feasgar... (1988)
Doinnean 'san Afraga (1989)
6 òrain (1989)
Oíche Chiún (Oidhche Chiùin) (1989)
3 òrain LC (1990)
Fògharrach (1991)
Gorn na Caribbean (1991)
Ciamer a 'S Thèid Dhomh à Seinn Chumail? (1991)
Leabhar nan Là (1992)
Na Ceiltich (1992)
Tallaichean a' Mharmoir (1994)
An Nollaig LC (1994)
Th'Àite Sam Bith (1995)
Air Mo Shligh' Dhachaigh (1996)
Ma 'Mhàin... (1997)
Sruthadh na t-Orinoco (1998)
Àm A-mhàin (2000)
Pàisde Allaidh (2001)
Àm A-mhàin (Ath-measgaich) (2001)
guma Bhios (2002)

'S e mì-thuigsinn chumanta a chlàraich Eithne 'n t-òran "Adiemus". 'Se ceàrr, seach b'e clàraichte le còmhln-ciùil an t-ainme cheudna. 'S e 'n t-òran seo roinnte gu tric tro h-obrachan-lìn pàirteachadh nam còmhlahaidhean leis an fhios mearachdach seo. Gu coltach, tha clàran-ciùil le Loreena McKennitt, Sissel Kyrkjebø, Máire Ní Bhraonáin (a piuthar) air chur fèineachd le mearachd air bhith ri clàran-ciùil Eithne (gu h-àraidh na clàran-ciùil a chlàraich Sissel dham cheòl Eithneil dhan Titanic).