Bellum Troianum
E Vicipaedia
Bellum Troianum, quod Achaei (id est Graeci) adversus Troianos gesserunt.
Huius belli causa fuit Helena, Menelai uxor Spartanorum regis, rapta a Paride, Priami regis Troianorum filio, et ad urbem Troiam (vel Ilium) invectam. Menelai causam suscipiunt Achaeorum duces nobilissimi: Achilles, Ulysses, Nestor, Aiax, Diomedes, Idomeneus. His omnibus imperat Menelai frater Agamemnon, rex Mycenarum. Exercitus Graecorum Aulidem convenit. Sed Deorum iussu, venti adversi classem in portu retinent. Agamemnon filiam suam Iphigeniam in ara Dianae consecratae immolando deos placat. Asiae litus advehunt Graeci, et castra ponunt ante Troiae moenia.
Urbs, obsessa per decem annos, defensa fuit Hectoris fortitudine et concursu totius Asiae. Achillis ira, cui Agamemnon Briseida captivam eripuerat, Graecos in summum discrimen adduxit. Nam ipse, Agamemnonis iniuriam non ferens, abdidit se in tentorio, Graecosque Troianis profligandos permisit. Arma tamen sua Patroclo amico concessit, quibus indutus ille ab Hectore caeditur. Tum Achilles, ulciscendi amici causa, Hectorem provocat caeditque; et caesum circum urbis moenia ter curru raptat. Attamen corpus hostis defuncti Priamo patri sepeliendum reddit.
Deinceps Achilles, Paridis sagitta dolose percussus, interit. At Graeci equum ligneum fabricantur, cujus in alvum ducum fortissimos includunt. Equum linquunt in litore, et reditum in patriam simulant. Troiani hanc machinam, quam Graeci dixerant dedicatam esse Minervae, intra urbis moenia transportant, diruta murorum parte. Noctu bellatores graeci e lateribus equi erumpentes arce potiuntur, domos incendunt, Priamum et Priami filios trucidant, captivas abducunt reginam Hecubam cum filia Cassandra, et Andromachen Hectoris viduam. Troia capta solo aequata fuit.
[recensere] Fontes historiae
Hanc historiam partim narravit poeta Homerus in carmine epico Ilias nominato. Alii composuerunt carmina ad historiam complendam, Cypria, Ilias Parva, Aethiopis, Iliu Persis, sed haec carmina deperdita sunt. Permulti alii scriptores secuti sunt illis, inter quos:
- Graece Stesichorus, Sophocles (Aiax, Philoctetes), Euripides (Hecuba, Helena, Andromache, Troades, Rhesus), Quintus Smyrnaeus (Posthomerica), "Dictys Cretensis"
- Latine Vergilius (Aeneidos libro 2), Statius (Achilleis), "Dares Phrygius", Guido de Columnis (Historia destructionis Troiae), Iosephus Iscanus (De bello Troiano)
- Francogallice Benedictus de Sancta Maura sive Benoît de Sainte-Maure (Roman de Troie), Ioannes Racine (Andromaque)
- Italice Ioannes Boccaccio (Il Filostrato)
- Anglice Galfridus Chaucer (Troilus and Criseyde), Gulielmus Shakespeare (Troilus and Cressida)