Bèngelder
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. Ómdat 't plaatsgebónje is, maogs doe 't ómzètte nao 't Bèngeldesj, as te dit dialek sjpriks.
Bèngelder (Nederlands: Bingelrade) is 'n dörpke in de gemeinte Óngerbenk. Ouwer benaminge zint: Bijgenrooth, Bengerade. 't Weurdsje root of rade wies nao óntgonne of gerooid gebeed. Tot 1982 waor 't ein eige gemeinte. In 2002 wone d'r 800 luuj. 't Dörp liek tege de Duutsje grens aan.
De buurtsjappe
huère ouch bie Bèngelder.
[bewirk] Gesjiedenis
In 1263 weurt Bèngelder in de archieve geneump. In 1381 huèrt 't mèt 't Land van Valkeberg tot de Leng van Euvermaas. In 1661 bie de herindeiling in 't Partagetractaat blief Bèngelder Sjpaans gebeed. In 1796 weurt 't ein eige gemeinte. In de buurtsjap Kwabik bevinge ziech 't oud gemeintehoes en de sjoal.
[bewirk] Bezeenswaerdig
- De kèrk op de kèrkberg, gewiejd aan de Heilige Lambertus, ies in 1935 beboewd op de plaats van de vreuger parochiekèrk nao óntwerp van Jan Ernest Schoenmaker. De sjtiel ies Neogotisch en Art Deco. De boew ies van gaele baksjtein. Neve de hoofbeuk liegke aan weerszie drie kapelle. De 18e ièwse zie-altaore zint bewaard gebleve.
- Op 'n krusing van waeg sjteit 'n veerkentig mergele gebuuwke mèt 'ne sjpietse tore, gedèk mèt leie. In de moere bevinge ziech haufmaonvörmige vènstereupeninge. 't Betref hie 'n pöthuuske oet de 19e ièw.
- Kesjtièl Raath ies in 1686 geboewd op de fundamente van kesjtièl De Movert oet de 13e ièw. In 1804 ies, nao 'ne brand, 't hièrehoes gans nuuj opgetrokke ónder leiding van architect Duckers oet Luuk. 't Hièrehoes ies van baksjtein mèt 'n mansardekap van leie.
[bewirk] Evenemente
- Kèrmes op 'ne zóndig in november
|
|
|
|---|---|
| Dörper: Bèngelder | Doevergenhout | Jaobik | Merkelbek | Sjilvend | |
| Buurtsjappe en gehuchte: G'n Veel | Kwabik | Raat | Ieëtselder | Hout | Doeve | Op d'n Hiering | |
