Gehuch
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
e Gehuch ies 'n klein dörp of nederzètting op 't platteland. Saer 't ing van de 3e ièw, wie de Romeine ziech op 'n aantal sjteunpunte houwe truukgetrokke bleve hie en dao primitieve gemeinsjappe besjtoon.
De oudste nederzèttinge op 't platteland in Limburg, woavan oudheidkundige vondste bewieze, beginne in de Frankische tied.
Traditioneel maak me dèks 't óndersjeid tösje 'n gehuch en 'n dörp op basis van de aanwezigheid van 'n kèrk. 'n Dörp haet waal 'n kèrk en 'n gehuch neet. Sóms weurt èvvel ouch de gruètde van de plaats es criterium genómme, of de aanwezigheid van 'n sjoal.
'n Buurtsjap kèn ouch 'n gehuch zin, meh dan huèrt 't bie 'n groater plaats.
[bewirk] Plaatsname
Plaatsname wieze dèks op 't soort óntginning van terreine. Zoa-es bv Bellet in de gemeinte Vols wies nao berkebösj. Hozelt zou van hölsbösj aafsjtamme en Kelment van kale berg.
Plaatsname mèt 't suffix raad, raat, rot, raot, rade ,ret ,rode of der goon truuk nao gerooide plek in 'ne bösj. vb. Hobbelrade, Bèngelder, Geweustrao, Heieret.
't De Achtervoogsels ing, ingen, heim, um, hoeze en hove wieze nao 'n gehuch of dörp op 't domein van 'ne bepaalde eigenaer. Dees gehuchte zint dèks van Mieddelièwse oarsjróng. vb. Houtem (nederzètting in 'ne bösj), Brokem (n ederzètting in 'n brook, moerassig gebeed), Geulem (nederzètting aan de Geul), Sjoppem, Raotem, Sevenum, Ophaove, Bergenhoëze, Kuttinge.
Lintgehuchte zint nederzèttinge mèt versjpreide beboewing langs eine waeg.