Мала Преспа
Од Википедија, слободна енциклопедија
Мала Преспа (или: Долна Преспа) е географска област во Република Албанија, покрај југозападниот брег на Преспанското Езеро. Целата област се состои од десетина села коишто се организирани во општина. Селото Пустец е најголемата населба, а истовремено и седиште на општината. Градоначалник на општината е г-дин. Едмонд Темелко, етнички Македонец кој со големо мнозинство од гласовите победи на локалните избори одржани на 18.2.2007. Сите членови на советот на општината се етнички Македонци.
Содржина |
[уреди] Население
Во Мала Преспа живеат околу 5 700 жители, сите од македонско етничко потекло и со православна христијанска вероисповед.
Македонците од Мала Преспа се признати како македонско национално малцинство, и како такво тоа има право на образование на македонски јазик. Македонскиот јазик се користи и во општинската администрација (види го грбот) и културата. Општината има позитивна демографска слика, и во многуте македонски семејства и домаќинства е карактеристична големата бројка на деца и младо население (по 5,6 и повеќе деца). Помал дел од Македонците од Мала Преспа од 1991 година живеат во одморалиштето „Царина“ во Република Македонија (во близина на албанската граница), а голем дел од населението на Мала Преспа има македонски државјанства.
[уреди] Села во Мала Преспа
Во областа Мала Преспа спаѓаат следниве села: Глобочани, Горна Горица, Долна Горица, Зрновско (или Зрноско), Леска, Пустец, Туминец, Шулин (Безмиште), Церје,кои ја сочинуваат Општина Пустец, и Прогун, Ракицко, Суец, Заградец.
[уреди] Стопанство
Овој дел е еден од најсиромашните во Република Албанија. Населението се занимава со риболов, земјоделство и сточарство, но во многу мал обем и во примитивни услови. По соборувањето на некогашниот сталинистички режим и отворањето на границите, повеќето жители се преориентираа кон трговија и печалба во Република Македонија и Грција, а некои работат во поголемите албански градови. Голем број од жителите на Мала Преспа секојдневно мигрираат на пазарите во Скопје, Битола и другите поголеми македонски градови продавајќи разна стока како маслиново масло, познатиот коњак „Скендербег“, цигари и разни земјоделски производи и рачно изработени производи (разни плетени, дрвени и други предмети).
Главен услов за економски развој на општината и целата област претставува патното поврзување со граничниот премин Стење со матичната држава Република Македонија, што е едно од ветувањата во изборните програми на двајцата кандидати за градоначалници на последните избори.
[уреди] Култура
Македонците од Мала Преспа го издаваат весникот „Преспа“, а имаат и своја приватна радио станица. Радио програма на македонски јазик се емитува и од соседниот град Корча, на Радио „Корча“. Во Пустец, во рамките на средното училиште работи и библиотека со богат фонд книги на македонски јазик.
Во крајбрежниот езерски појас постојат бројни пештерски цркви, украсени со живопис.
[уреди] Историја
Во времето на Балканските војни, кога доаѓа до поделбата на Македонија помеѓу Грција, Бугарија и Србија, југозападниот дел на Преспанското езеро е придодаден кон новосоздадената албанска држава. До вакво решение се дошло поради тоа што жителите економски биле зависни од градот Корча (населен со православни Албанци, Власи и Македонци).
До Втората светска војна албанската држава води силна асимилаторска политика кон малцинствта, вклучувајќи го и македонското. Ваквата политика е напуштена по војната, кога Македонците во овој дел на Албанија се признати како македонско национално малцинство со право на образование на мајчин македонски јазик.
Со демократизацијата на албанското општество во последната деценија на 20-тиот век, се создадоа услови овдешните Македонци активно да се вклучат во општествено-политичките процеси во Албанија.
[уреди] Личности
- Никола Беровски
- Илинден Спасе
- Стерјо Спасе
- Фоте Никола
- Едмонд Темелко
- Спасе Мазенковски
