Artillerie
Van Wikipedia
| Krijgswetenschap
|
|
..Tijdperken
|
|
..Wapens
|
|
..Taktieken
|
|
..Lijsten
|
Artillerie is in de krijgsmacht het wapen dat vuursteun geeft aan de eigen troepen. Historisch bestaan er vele types van artillerie-eenheden, afhankelijk van hun specialiteit of specifieke opdracht: veldartillerie, vestingsartillerie, kustartillerie, belegeringsartillerie, ... In 1916 ontstaan de eerste luchtdoelartillerie-eenheden. Bij de moderne artillerie maakt men nog slechts onderscheid tussen veldartillerie, rijdende artillerie en luchtdoelartillerie.
Men onderscheidt krombaangeschut (houwitsers en mortieren) en vlakbaangeschut (kanonnen). Men catalogeert de artillerie ook dikwijls naar gelang de stukken getrokken of zelfaangedreven zijn (gemechaniseerde artillerie). Getrokken artillerie wordt verplaatst met behulp van vrachtwagens of pantservoertuigen. Gemechaniseerde artillerie bestaat veelal uit een of meerdere vuurmonden die op een gepantserd onderstel zijn gemonteerd.
Inhoud |
[bewerk] Nederland
De Nederlandse Landmacht kent 3 korpsen namelijk het Korps Veldartillerie, het Korps Rijdende Artillerie ("Gele Rijders") en het Korps Luchtdoelartillerie.
Veldartillerie: Het Nederlandse leger gebruikt artillerie van het type M109 (en voorheen ook de Mk.61 op AMX-13-basis, M107 en M110). Het kanon bevindt zich in een gesloten geschutkoepel, zodat de voertuigen veel weg hebben van een tank. Deze gepantserde en gemechaniseerde artilleriestukken worden daarom ook wel pantserhouwitser genoemd. Mortieren zijn een lichtere vorm van artillerie, vaak in gebruik bij de ondersteuningseenheden van (pantser-) infanterie-eenheden. Gedemonteerd kan een mortier door infanteristen worden vervoerd en snel worden opgezet. Zwaardere (120 mm) mortieren worden aangetrokken door vrachtwagens of staan aan boord van lichte pantservoertuigen.
De Korpsen Veldartillerie en Rijdende Artillerie kennen ieder nog één afdeling (14e Afdeling Veldartillerie en 11e Afdeling Rijdende Artillerie). Beide afdelingen zijn gelegerd op de Luitenant-Kolonel Tonnetkazerne in 't Harde. Het 11e is bewapend met de M109 en het 14e reeds met de nieuwe PZH 2000. Het 11e zal in de nabije toekomst ook uitgerust worden met de Panzerhaubitze 2000. Met de M109 ligt het maximale bereik op ongeveer 18 km, met de Pantserhouwitser 2000 neemt dit bereik toe tot 40 km, mits er een andere schietbuis dan de standaard schietbuis is gemonteerd en met 'aparte munitie' wordt geschoten.
Door de kromme baan en de grote schootsafstanden is het mogelijk om doelen te treffen die vanaf de stukken niet zichtbaar zijn. Om toch het vuur te kunnen leiden gebruikt men waarnemers in het veld, uitgerust met radio, optische middelen, laserafstandmeters en soms ook radar. Verder kunnen doelen worden aangeleverd door Remote Piloted Vehicles (RPV), mortieropsporingsradar of radiopeilstations.
De landmacht heeft naast de M109 (155 mm houwitser) en de PZH2000 (155mm), ook nog mortieren van 81 en 120 mm in gebruik. Daarnaast zijn er diverse typen anti-tankraketten. Tot de artillerie worden ook gerekend de raketten, geleid en ongeleid, die in het veld worden gebruikt. Het Nederlandse leger kende zo vroeger de Honest John en Lance raketten en tot enige tijd geleden nog de MLRS. Van 1986 tot 2005 had de Koninklijke Landmacht nog 22 MLRS raketlanceervoertuigen in zijn arsenaal. Alle 22 MLRSsystemen zijn verkocht aan het Finse leger.
Luchtdoelartillerie: Zowel lucht- als landmacht beschikt over luchtdoelartillerie. De landmacht beschikt over gemechaniseerde luchtdoelartillerie van 35 mm en getrokken luchtdoelartillerie van 40 mm. De luchtmacht beschikt over 40mm-luchtdoelgeschut voor vliegveldbewaking en de draagbare Stinger luchtdoelraket. Patriot luchtdoelraketten hebben inmiddels het verouderde HAWK-raketysteem volledig vervangen.
Marine: Bij de marine is de taak van (scheeps-)artillerie grotendeels overgenomen door lucht- en zeedoelraketten, maar men kent nog geschut van 127 mm (5 inch), 76 mm (3 inch), 30 mm en 12.7 mm (0.5 inch). Geschut lichter dan 57 mm wordt bij de marine vaak mitrailleur genoemd. Merk ook op dat men bij het landleger in het meervoud spreekt over kanonnen, bij de marine echter over kanons. Het Korps Mariniers heeft 60 mm, 81 mm en 120 mm mortieren en anti-tankraketten.
[bewerk] België
In de Belgische krijgsmacht heeft het wapen der artillerie drie eenheden: het Franstalige 1 Regiment Veldartillerie te Marche-en-Famenne, en het Vlaamstalige 2 Regiment Veldartillerie en 14 Regiment Luchtdoelartillerie. Bij de veldartillerie werd de gemechaniseerde 155mm M109 houwitser omstreeks 2005 vervangen door getrokken stukken 105mm van het Franse merk GIAT en door mortieren 120mm. De luchtdoelartillerie is uitgerust met draagbare grond-lucht raketten van het type Mistral.
Het 2 Regiment Veldartillerie heeft tevens een batterij paracommando om de luchtmobiele capaciteit te verzekeren.
[bewerk] Geschiedenis
- Een bombarde is een van de eerst ontwikkelde artilleriestukken.
- De Dikke Bertha is een houwitser die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd ingezet
