Aspasia

Van Wikipedia

Inscriptie: ΑCΠΑCΙΑ = ΑΣΠΑΣΙΑ.

Marmeren herme met een inscriptie met Aspasia's naam op de basis (zie hiernaast). Deze marmeren herme is een Romeinse kopie van een origineel uit de 5e eeuw v. Chr. en stelt misschien Aspasia's grafstele.

Aspasia (Oud-Grieks: Ἀσπασία / Aspasía) was de naam van de hoogbegaafde levensgezellin van de Atheense staatsman Pericles, met wie zij (na zijn echtscheiding) in concubinaat leefde.

Aspasia was een charmante, intelligente en hoogontwikkelde vrouw, die als Milesische metoike geen wettig huwelijk met Pericles kon aangaan. Het is wellicht door de invloed van Aspasia dat Pericles, die meestal een hekel had aan sociale verplichtingen, zijn huis openstelde voor kunstenaars, wetenschappers en filosofen. Naar verluidt was zij de enige vrouw in het oude Athene die ooit een rol kreeg in het theater en met veel succes de titelrol in Sophocles’ Antigone vertolkte.

Maar in het vrouwonvriendelijke Athene kreeg zij als zelfbewuste en geëmancipeerde vrouw veel te verduren van Pericles’ conservatieve tegenstanders, voor wie zij altijd slechts “een hetaere” bleef. Pericles moest haar zelfs voor de rechtbank persoonlijk verdedigen tegen een aanklacht wegens immoreel gedrag, waarvan zij - zij het met grote moeite en dankzij zijn vermaarde redenaarstalent – vrijgesproken werd. Demagogen gingen zover dat ze Aspasia ervan verdachten Pericles opgehitst te hebben tot de Peloponnesische oorlog. Het paar werd ook verweten dat zij, door zich te laten omringen met verlichte geesten, persoonlijk hebben bijgedragen aan de teloorgang van het traditionele geloof...

Een zoon die Pericles bij Aspasia had, werd pas na de dood van zijn wettige zonen gelegaliseerd. Deze jongen (naar zijn vader eveneens Pericles geheten) werd na het Arginusaeproces ter dood veroordeeld en terechtgesteld. Aspasia baarde, na de dood van Pericles, nogmaals opzien toen zij een relatie begon met een rijke veehandelaar, die haar rust en materiële zekerheid bood.