Bandoneon

Van Wikipedia

bandoneon

Een bandoneon is een harmonica-achtig muziekinstrument, dat door Heinrich Band in 1854 uit de Duitse Konzertina ontwikkeld is. De bandoneon heeft een uitzonderlijk lange balg die door de bespeler als het ware 'gebroken' wordt op de knie om zeer felle accenten te krijgen. De klank van de bandoneon is warm en wollig en dat maakt het instrument uitstekend geschikt voor het spelen van melancholisch getinte muziek, zoals de Tango.

De bandoneon verschilt wezenlijk van de accordeon en trekzak omdat elke afzonderlijke toets aan beide kanten van het instrument een afzonderlijke toon geeft, in plaats van een akkoordmogelijkheid onder een knop aan de linkerhand. De bandoneon is wisseltonig; duwen en trekken geeft een verschillende toon, net als bij de trekzak en mondharmonica. Door de indeling van de knoppen (op het eerste gezicht bijna willekeurig) is het instrument niet makkelijk bespeelbaar.

Aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw was de bandoneon in Duitsland een populair instrument (meer dan 1000 bandoneonverenigingen!), maar door toedoen van het Nazisme, WO II en door de groeiende populariteit van de makkelijker bespeelbare accordeon raakte het instrument daar in onbruik.

De bandoneon werd in de 19e eeuw steeds in omvang uitgebreid, zodat hij nu een bereik van bijna 5 octaven heeft. Men zegt dat het instrument rond 1880 door de Ier Thomas Moore werd geïntroduceerd in Argentinië. Hier werd het een van de populairste volksinstrumenten en het ontwikkelde zich tot het kenmerkende instrument van de Argentijnse tango.

De bekendste bandoneonspeler (tevens componist) wereldwijd is Astor Piazzolla. Deze nuevo tango bandoneonist maakte met vele kamerorkesten en grotere orkesten veel bekende nuevo tango's zoals Adios Nonino, die gespeeld werd op het huwelijk van Prinses Máxima en Prins Willem-Alexander. De bekendste Nederlandse bandoneonspeler is Carel Kraayenhof.