Bloedplasma

Van Wikipedia

Bloedplasma is het lichtgele of grijsgele vloeibare gedeelte van het bloed waarin normaal de bloedcellen en bloedplaatjes gesuspendeerd zijn - dus de bloedvloeistof zonder de bloedcellen. Het bloedplasma bevat proteïnen, voedingsstoffen, metabolische eindproducten, hormonen en anorganische elektrolyten. Plasma wordt bereid door onstolbaar gemaakt bloed te centrifugeren zodat de bloedcellen naar de bodem zakken. De overblijvende bovenstaande vloeistof is het plasma. Dit is ongeveer 4,5% van het lichaamsgewicht van de mens. Het plasma lijkt uiterlijk op wei (transparant met een vage strokleur). Het is hoofdzakelijk samengesteld uit water, proteïnen en minerale zouten. Het dient als vervoermiddel voor glucose, lipiden, hormonen, kooldioxide en (ook nog enigszins) zuurstof.

Serum is de vloeistof die overblijft als men bloed laat stollen en het stolsel centrifugeert. De samenstelling is in grote trekken vergelijkbaar met die van bloedplasma, behalve dat de stollingseiwitten (zoals fibrinogeen) grotendeels verwijderd zijn.

[bewerk] Samenstelling

5 liter bloed bestaat uit 3 liter plasma en 2 liter cellen.

Het plasma bestaat voor

92% uit water. Water fungeert als warmtebuffer, het kan namelijk gemakkelijk overtollige warmte openemen en elders weer afgeven zonder zelf veel van temperatuur te veranderen. De tweede belangrijke functie van water is die van oplosmiddel.
7% uit plasmaproteinen zoals: albumine, globulines en fibrogeen. Albuminen zijn langgerekt eiwitmoleculen, die vooral een rol spelen bij het constant houden van de osmootische waarden. Globulinen zijn kleine bolvormige eiwitmoleculen met transportfuncties, of dienen als antistoffen (immunoglobulinen). Fibrogeen heeft een belangrijke functie bij de bloedstolling.
0,9% uit anorganische stoffen zoals kalium, natrium en calcium.
0,1% uit andere organische stoffen zoals glucose, vetten, antistoffen, enzymen en hormonen.

[bewerk] Laboratoriumgebruik van plasma en serum

Plasma voor laboratoriumtests wordt verkregen uit afgenomen bloed. Om klonteren te voorkomen, wordt onmiddellijk een antistollingsmiddel zoals citraat of heparine toegevoegd aan het bloed. Het bloed wordt dan gecentrifugeerd om het plasma van bloedcellen te scheiden van de rest van het bloed. Het plasma kan daarna worden ingevroren en vrijwel onbeperkt in bevroren staat worden bewaard voor verdere analyse.

Voor vele biochemische laboratoriumtests kan zowel plasma als bloedserum worden gebruikt.

Serum heeft bij vele tests de voorkeur boven plasma, aangezien de stollingsfactoren in plasma soms kunnen interfereren met de meting of de resultaten.