Glucose

Van Wikipedia

Glucose
Chemische formule en molecuulmodel


isomeren

Algemeen
Molecuulformule	C₆H₁₂O₆
Smiles	C(C1C(C(C(C(O1)O)O)O)O)O
IUPAC
Andere namen	6-(hydroxymethyl)oxane-2,3,4,5-tetrol; druivensuiker; dextrose; cartose; cerelose; dextrosol; glucolin
CAS-nummer	D-glucose: 50-99-7 L-glucose: 921-60-8
EINECS-nummer	D-glucose: 200-075-1 L-glucose: ?
EG-nummer
VN-nummer
Beschrijving	veelvoorkomend monosacharide
Vergelijkbaar met

Carcinogeen
Hygroscopisch
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: S-zinnen:
Omgang
Opslag
ADR-klasse
MAC-waarde
LD₅₀ (ratten)	mg/kg
LD₅₀ (konijnen)	mg/kg
MSDS-fiches
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	1,54 g/cm³
Molmassa	180,16 g/mol
Smeltpunt	α-D-glucose: 146°C β-D-glucose: 150 °C
Kookpunt	°C
Vlampunt	°C
Zelfontbrandingstemperatuur	°C
Dampdruk	Pa
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid in water	470 g/L
Goed oplosbaar in
Slecht oplosbaar in
Onoplosbaar in
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S
Kristalstructuur
Thermodynamisch gedrag
Δ_fG^o_g	kJ/mol
Δ_fG^o_l	kJ/mol
Δ_fG^o_s	kJ/mol
Δ_fH^o_g	kJ/mol
Δ_fH^o_l	kJ/mol
Δ_fH^o_s	-1273,3 kJ/mol
S^o_{g, 1 bar}	J/mol·K
S^o_{l, 1 bar}	J/mol·K
S^o_s	J/mol·K
C^o_p,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

Glucose (C₆H₁₂O₆), ook wel druivensuiker genoemd, is een van de monosachariden. De natuurlijke vorm ((D-glucose) wordt ook wel dextrose genoemd, vooral in de levensmiddelenindustrie. Het is een van de belangrijkste brandstoffen voor het menselijk lichaam. Glucose wordt echter niet als zodanig opgeslagen maar wordt omgezet in glycogeen,een polymeer van glucosemonomeren dat in de spieren en de lever wordt opgeslagen (ongeveer 100 gram). Glucose is zelf niet geschikt voor opslag in het lichaam omdat het te veel water opneemt.

Glucose kan direct door het bloed worden opgenomen. Dit geldt niet voor bijvoorbeeld sacharose en zetmeel, die eerst in glucose moeten worden omgezet. De opname van en naar cellen gaat via GLUT.

Andere monosachariden zijn fructose (zelfde samenstelling maar een vijfhoekig cyclomolecuul, ook wel vruchtensuiker genoemd), galactose en ribose.

Glucose wordt door planten tijdens de assimilatie gemaakt en o.a. verder verwerkt voor opslag tot zetmeel.

Samen met een molecule fructose vormt alfa-glucose sacharose, de tafelsuiker (uit suikerbieten)

[bewerk] Bereiding

Glucose kan door hydrolyse uit zetmeel worden bereid, een procédé dat het eerst werd uitgevoerd door de Duitse chemicus Kirchhoff in 1811. Door een suspensie van zetmeel met verdund zuur onder druk te verhitten ontstaat via dextrine uiteindelijk glucose. Als zuur kan zoutzuur worden gebruikt, maar bijvoorbeeld ook koolzuur. Na neutraliseren van het zuur met loog gevolgd door indampen ontstaat glucosestroop (zetmeelstroop, aardappelstroop, confiseurstroop, blanke stroop, likeurstroop), die bestaat uit ruwweg 40% glucose, 40% dextrinen en 20% water. Daarnaast kan maltose voorkomen en zelfs in flinke hoeveelheden door bij bovenstaand proces diastase toe te voegen. Stroop met een hoog maltosegehalte is belangrijk bij de bereiding van bier.

[bewerk] Menselijk bloed

Glucose bevindt zich in het menselijke bloed. Bij normaal eten zou het bloed tussen de 6 en 10 millimol glucose per liter moeten bevatten. Deze waarde wordt ook wel het "bloedsuiker" genoemd. Komt deze waarde boven de 11, dan duidt dit op een gebrek aan insuline en is waarschijnlijk sprake van diabetes. Is de waarde te laag, dan kan een flauwte optreden. Symptomen kunnen dan zijn dat het hart veel sneller gaat kloppen en het slachtoffer wit wegtrekt en begint te trillen. Het verschijnsel kan zich bij gezonde mensen incidenteel voordoen, wanneer iemand op een bepaald moment een vrij lage glucose-concentratie in het bloed heeft. Wanneer die persoon dan begint te eten, dan zal het lichaam een bepaalde hoeveelheid insuline aanmaken, waardoor de waarde dan korte tijd nog lager wordt. Dit kan worden opgevangen door even een suikerklontje te nemen. Heeft iemand er bij herhaling last van, dan kan dit worden tegengegaan door meer verspreid over de dag vaker een kleine hoeveelheid te eten.