Charles Koechlin

Van Wikipedia

Charles Louis Eugène Koechlin (Parijs, 27 november 1867 – Le Rayol Canadel, Departement Var, 31 december 1950) was een Franse componist en muziekpedagoog.

Inhoud 1 Leven 2 Composities 2.1 Werken voor orkest 2.2 Werken voor harmonieorkest 2.3 Toneelmuziek 2.4 Koormuziek 2.5 Vocale muziek met orkest of instrumenten 2.6 Kamermuziek 2.7 Werken voor orgel 2.8 Werken voor piano 2.9 Filmmuziek 3 Publicaties

[bewerk] Leven

Hij was het zevende kind van een welgestelde, beschaafde familie uit het Elzas. Als kind wilde hij astronoom werden - wat zich in zijn composities weerspiegelt door de veele evocatiefe nachtstukken en -stemmingen. Op 15-jarige leeftijd begon hij met het componeren en in 1890 besliste hij uiteindelijk voor de muzikale weg. Maar beide begaafdheidsstrangen - de vrije kunstenaar en de systematische onderzoeker - koexisteerden verder, om zich in de loop van zijn lang leven immer onoplosbarer te doordringen. In 1887 ging hij eerst na de befaamde École Polytechnique, maar bleef daar tot 1888. Dan had hij een korte carrière bij het militair (officier d’artillerie) in 1889.

Hij studeerde vanaf 1889 aan het Parijse Conservatoire national supérieur de musique bij de fugapaus André Gedalge (contrapunt en fuga), bij Jules Massenet (compositie en orkestratie), bij Antoine-Barthélémy Taudou (harmonieleer), daarna bij Gabriel Fauré (compositie), wiens assistent hij van 1898 tot 1901 was. Meer dan alle andere bewindvoerders werd hem Fauré in zijn discreet progressief, niet opdringerig dictie na het esthetieke exempel. Niet uitsluitend Fauré, maar ook Debussy vertrouwde de magische orkestratiekunsten van Koechlin, en de fusie tussen componist en orkestrator in Khamma is perfekt.

In het begin van zijn compositorische werkzaamhed in de jaren 1890 tot 1908 domineert de omvangrijke liedproductie. De eerste orkeststukken zijn impressionistische stemmingsschilderijen. Na 1908 begon hij zijn "technique du développement" te voltooien en zich uit de konventioneele voergiften te ontklemmen. Hij vond zijn eigen Stijl en hij wordt ook als tovenaar of beter de onderzoeker van de orkestklank beschouwd. Koechlin was in de eerste lijn geen vooltooier, maar een uitvindernatuur.

Het orkest, zijn combinatorisch en karakteristieke fenomene kende hij als keen andere met uitzondering van Gustav Mahler, waar Koechlin meer doelgerichter nieuwe klankkonstellaties ontsluite en met hogsensible vakmanschap in zijn koene vormgestalten naar boven haalde. Zijn onuitputtelijke fantasie en zijn methodische registrering gingen hand in hand, als zijn omvattend Traité de l'orchestration in vier boekdelen onder bewijs stelt. Dieper in de geheimen van de orkestbehandeling is geen werk ingedrongen. Verder stichtte hij met Maurice Ravel en Florent Schmitt het Société Musicale Indépendante om de eigentijdse muziek te promoten.

Tot zijn leerlingen behoren Francis Poulenc, Henri Sauguet, Germaine Tailleferre en Roger Désormière.

Hij huwde op 24 april 1903 Suzanne Pierrard. Samen hadden zij vijf kinderen Jean Michel (1904), Hélène (1906) Madeleine (1911), Laure Antoinette (1916), en Yves (1922).

[bewerk] Composities

[bewerk] Werken voor orkest

• 1896-1906 Les Vendanges symfonisch gedicht
• 1899-1908 L'Abbaye suite religieuse voor gemengd koor, orkest en orgel, op. 16
• 1901-1907 La Nuit de Walpurgis classique symfonisch gedicht
• 1907 La Forêt
• 1912 Les Saisons
• 1912 Trois chorals pour orgue et orchestre
• 1912-1920 Cinq Chorals pour orchestre
• 1920 La Forêt païenne
• 1925 La course de printemps poème symphonique d’après "Dschungelbuch" Rudyard Kipling, op. 95
• 1931 Vingt Chansons bretonnes voor cello, piano en orkest
• 1932 Fugue symphonique voor orkest
• 1932 Cinq Chorals dans les modes du Moyen-age voor orkest
• 1932 Hymne pour ondes Martenot et orchestre
• 1932-1933 Vers la Voûte Étoilée nocturne voor orkest, op. 129
• 1933 Seven Stars Symphony op. 132 voor de acteurs Douglas Fairbanks, Lilian Harvey, Greta Garbo, Clara Bow, Marlène Dietrich, Emil Jannings en Charlie Chaplin.
• 1934 Chansons bretonnes sur des thèmes de l'ancien folklore voor cello en orkest, op. 115
  1. Band 1
     1. La prophétie de Gwenc'hlan
     2. Le Seigneur Nann et la fée
     3. Le vin des Gaulois
     4. Azénor-la-Pâle
     5. Saint-Efflam et le roi Arthur
     6. Les laboureurs
  2. Band 2
     1. Les trois moines rouges
     2. Alain-le-renaud
     3. Le baron de Jaouioz
     4. Notre-Dame de Folgoat
     5. Iannik Skolan
     6. La ceinture de noces
• 1936 La Symphonie d'hymnes onderscheiden met de Prix Cressent
• 1936 La méditation de Purun Baghat op. 159
• 1937 Les Eaux vives
• 1937 Symphonie n° 1
• 1938-1945 Le buisson ardent op. 203 (deel 1) poème symphonique naar een episode uit "Jean-Christophe" von Roman Rolland
• 1938-1945 Le buisson ardent op. 171 (deel 2) poème symphonique naar een episode uit "Jean-Christophe" von Roman Rolland
• 1939 Le Livre de la jungle
  1. La loi de la jungle, symfonisch gedicht, op. 175 (1925) naar Rudyard Kipling
  2. Les Bandar-Log, op. 176 (1938-1939)
• 1941-1944 Le Docteur Fabricius poème symphonique d'après la nouvelle de son oncle Charles Dollfus, op. 202
• 1942 Offrande musicale sur le nom de BACH voor piano en orkest, op. 187
• 1947 Introduction et 4 Interludes de style atonal-sériel op. 214
• Trois poèmes op. 18
• Deux pièces symphonique op. 20
  1. En Rêve
  2. Au Loin
• Ballade pour piano et orchestre op. 50
• Les heures Persanes op. 65
• Poème pour cor et orchestre op. 70bis
• Vers la Voûte étoilée un hommage à Camille Flammarion, op. 129
• Sur les flots lointains op. 130
• L'Andalouse dans Barcelone op. 134
• Le buisson ardent, op. 171
• Silhouettes de comédie voor fagot en orkest, op. 193
• En mer la nuit
• Epiphanie voor cello en orkest
• Études antiques
• Le Printemps
• l'Hiver
• l'Eté
• Partita voor kamerorkest
• Rhapsodie sur des chansons françaises

[bewerk] Werken voor harmonieorkest

• 1936 Le 14 juillet - Liberté, theatermuziek voor harmonieorkest voor het finale van de 2e akte tot Le 14 juillet van Romain Rolland, op. 158
• 1937 Marche funèbre
• Quelques chorals pour des fêtes populaires
  1. Jeux
  2. Victoire
  3. Prélude à une fête populaire
  4. Choral pour une fête en plein air
• Chorales op. 153

[bewerk] Toneelmuziek

• 1896-1908 Jacob chez Laban pastorale biblique, op. 36
• 1908-1916 La Forêt païenne danses antiques, op. 45
• 1915-1917 La Divine Vesprée ballet, op. 67
• 1936 Le 14 juillet - Liberté theatermuziek voor het finale van de 2e akte tot Le 14 juillet van Romain Rolland, op. 158
• 1938 Alceste opera, op. 169 -libretto: H. Marchand naar Euripides
• 1945-1947 L'Ame heureuse ballet, op. 210
• 1947 Voyages: film dansé ballet, op. 222 (onvoltooid)
• 1948 Silvérie ou Les Fonds Hollandais comédie musicale, 1 akte, (fragment) - libretto: van de componist naar A. Allais/T. Bernard

[bewerk] Koormuziek

• 1902-1907 Chant funèbre à la mémoire des jeunes défuntes voor gemengd koor, orgel en orkest, op. 37
• 1938 Chœurs monodiques de style modal pour l'Alceste d'Euripide
• 1949 Motets de style archaïque op. 225
  1. Voix d'hommes, Soutenu et sans nuances
  2. Voix d'enfants
  3. La Crypte
  4. Motet en canons, molto moderato
  5. Choral Mystérieux
  6. Choral en imitations Moderato voor zang en blazerskwartet
  7. Chanson en canon, Allegro
  8. Exposition de fugue et stretto, Grave, sans hâte
  9. Chanson pour habituer l'oreille aux sonorités médiévales, Allegro voor fluit en klarinet
  10. Eleison, Andante
  11. Monodies - Assez allant voor fluit en klarinet
  12. Pour un conduit à 3 voix puis à 6 voix, Pas vite
  13. Exposition et Strette, Pas vite
  14. Assez lent, Très lié
  15. Mystique et lumineux, Très calme et pur, Presque sans nuances
• Choeurs religieux a cappella op. 150
  1. Kyrie
  2. Agnus Dei
  3. Alleluia

[bewerk] Vocale muziek met orkest of instrumenten

• 1898-1900 Chansons de Bilitis voor zang - tekst: Pierre Louÿs
• 1914/1946 Shéhérazade voor zang en piano
• Liederen op. 1 - tekst: Th. de Banville Rondels
  1. Le Nuit
  2. Le Thé
  3. Le printemps
  4. Le Été
• Quatre poèmes d’Edmond Haraucourt voor zang en orkest, op. 7
• Deux poème symphoniques voor zang en orkest, op. 43
• Vers la plage lointaine op. 43 n°2
• Poèmes d’Automne voor zang en orkest, op. 13 n°1 et 2
• Deux poèmes d’André Chénier voor zang en orkest, op. 23, n°1
• Chanson de Mélisande (d’après Fauré)
• Trois mélodies voor zang en orkest, op. 17 n°2 et 3
• Etudes antiques voor zang en orkest, op. 46 n°2, n°3 et n°4
• Six mélodies sur des poésies d’Albert Samain voor zang en orkest, op. 31, n°1

[bewerk] Kamermuziek

• 1913 Sonate voor fluit en piano
• 1913-1922 3 Quatuors à cordes (strijkkwartetten)
• 1935 Sonatine modale voor fluit en klarinet, op. 155
• 1915-1916 Sonate voor hobo en piano, op. 58
• 1915/1946 Sonate voor altviool en piano
• 1916 Sonate voor viool en piano
• 1917 Sonate voor cello en piano, op. 66
  1. Très modéré
  2. Andante quasi Adagio
  3. Final. Allegro non troppo
• 1922 Quintette pour piano et quatuor à cordes op. 80
• 1923 Deux Sonates voor klarinet en piano
• 1924 Trio voor fluite, klarinet en fagot, op. 92
• 1937 Septuor à vent op. 165
• Au loin voor althobo en harp, op. 20
• Deux Nocturnes voor fluit, hoorn en piano, op. 32 Nr. 2
• Trois pièces voor fagot en piano, op. 34
• Suite en quatuor voor fluit, viool, altviool en piano, op. 55
• Sonate voor fagot en piano, op. 71
• Sonate voor twee fluiten, op. 75
• Trio (Divertissement) voor twee fluiten en klarinet, op. 91
• Chansons Bretonnes (boek 1 en 2) voor cello en piano, op. 115
• Quintette «Primavera» pour flûte, harpe, violon, alto et violoncelle, op. 156
• Quatorze pièces voor fluit en piano, op. 157b
• Épitaphe de Jean Harlow voor fluit, saxofoon en piano, op. 164
• Quatorze pièces voor hobo (of althobo) en piano, op. 179
• Suite voor althobo solo, op. 185
• Deux Sonatines voor hobo d'amore met oktet, op. 194
• 1944"Les Chants de Nectaire" op. 198, 199 en 200 voor fluit solo
• Pièce de flûte pour lecture à vue voor fluite en piano, op. 218
• Sonate à sept voor hobo, fluit, harp (of klavecimbel) en strijkkwartet, op. 221
• Idylle pour deux clainettes
• Les Confidences d´un joueur de clarinette
• Monodie voor althobo
• Quatorze Pièces voor klarinet en piano

[bewerk] Werken voor orgel

• 1929 Trois Sonatines op. 107
• Choral op. 90b
• Choral op. 98a
• Sonate op. 107 Nr. 1
• Sonate op. 107 Nr. 2
• Sonate op. 107 Nr. 3

[bewerk] Werken voor piano

• 1915-1916 Cinq Sonatines op. 59
• 1916 Paysages et marines op. 63
• 1919 Quatre Sonatines françaises voor piano vierhandig, op. 60
• 1921 Quintette met piano
• 1923-1924 Quattre nouveltes Sonatines
• 1932-1933 L'Ancienne Maison de Campagne twaalf stukken voor piano, op. 124
• Douze petites pièces
• Douze Esquisses op. 47
• Les chants de Kervéléan op. 197
• Les heures Persanes op. 65
• Nouvelles Sonatines op. 87
• Pastoralen op. 77
• Portrait of Daisy Hamilton 89 schetsen voor piano, op. 140
• Suite pour deux piano op. 6
• Suite en cinq mouvements voor piano vierhandig, op. 19

[bewerk] Filmmuziek

• Cinq Danses pour Ginger (Rogers) op. 163

[bewerk] Publicaties

• Charles Koechlin: Études sur les notes de passage. 1922.
• Charles Koechlin: Traité de l'harmonie. Eschig, Partis. 1928.
• Charles Koechlin: Traité de l'orchestration. 1954-1959.
• Robert Orledge: Charles Koechlin. His Life and Works. Harwood Academic Publishers, Chur. 1989. ISBN 3718648989
• Bernard Koechlin: Feuilles d'automne - Le compositeur Charles Koechlin à Villers-sur-Mer. PhoneIcone Edition.
• Pierre Renaudin: L’œuvre de Charles Koechlin Paris. 1978.
• Catalogue de l'oeuvre de Charles Koechlin met een introductie van Henri Sauguet. Eschig, Paris. 1975.