George Soros
Van Wikipedia
George Soros, geboren als György Schwartz (Boedapest, 12 augustus 1930), is een Amerikaans zakenman, filantroop en publicist van Hongaars-Joodse afkomst.
Hij verwierf een enorm vermogen met beursspeculaties, geld dat hij is gaan gebruiken voor het realiseren van zijn filosofische en politieke idealen. Aanvankelijk door het ondersteunen van democratische ontwikkelingen in Oost-Europa, tegenwoordig ook door het subsidiëren van oppositie tegen president Bush jr.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
[bewerk] Jeugd
Soros werd geboren als zoon van de Esperanto-auteur Tivadar Soros. Hij groeide op met de kunsttaal, zodat gezegd kan worden dat hij een van de weinige Esperanto-moedertaalsprekers is. De familienaam Schwartz werd door zijn vader in 1936 verhongaarst. Soros overleefde de bezetting van Hongarije door Nazi-Duitsland, maar week na de inval door de Sovjetrussen in 1946 uit naar Groot-Brittannië. Hij studeerde daar in 1952 af aan de London School of Economics. Grote invloed op Soros’ politieke opvattingen hadden de colleges van de filosoof Karl Popper. In navolging van Popper wil Soros strijden tegen ideologieën en politieke systemen die zich afsluiten voor rationele kritiek, de vijanden van de ‘open society’.
[bewerk] Zaken
In 1956 vestigde Soros zich in de Verenigde Staten, waar hij werk vond als beleggingsanalist en arbitrage-handelaar. Vanaf 1967 leidde hij offshore funds voor Arnhold & S. Bleichroeder, na 1973 beheerde hij eigen fondsen. Bekend is zijn Quantum Fund, formeel gevestigd op Curaçao. De financier kwam in het nieuws toen hij in 1992 op ongekende schaal speculeerde tegen het overgewaardeerde Britse pond. Op Zwarte Woensdag werd de Engelse regering gedwongen de munt te devalueren, Soros maakte meer dan 1 miljard dollar winst op de affaire.
Speculanten als Soros worden vaak beschouwd als onzichtbare financiële grootheden met een gevaarlijk grote macht. Ten tijde van de Aziëcrisis van 1997 werd hij persoonlijk door de Maleisische premier Mohammed Mahathir voor de problemen in de regio verantwoordelijk gesteld. In hoeverre dat terecht was is onduidelijk, maar Soros heeft zelf ook gewezen op het gevaar dat ontwikkelingslanden gedestabiliseerd worden door grootschalige speculatie.
Soros maakt van zijn manier van zakendoen geen geheim, maar is van mening dat zijn handelen als financier niet altijd in overeenstemming hoeft te zijn met zijn politieke opvattingen. Hij lijkt ook wel eens de grens van het wettelijk toelaatbare te zoeken. In 2005 werd hij in Frankrijk veroordeeld tot een boete van 2,8 miljoen dollar wegens handel met voorkennis in aandelen van de bank Société Générale.
[bewerk] Filantropie
Soros gebruikt zijn vele miljarden dollars voor het ondersteunen van goede doelen die vaak een politieke keuze inhouden. Dat begon in 1979 met beurzen voor zwarte demonstranten die wilden studeren aan de Universiteit van Kaapstad. In de nadagen van het Sovjet communisme steunde hij organisaties als Solidarność en Charta 77, de latere bemoeienissen met de Oranje Revolutie in Oekraïne en de Rozenrevolutie in Georgië liggen in het verlengde daarvan.
Na de val van het communisme bleef hij via zijn Open Society Institute (opgericht in 1993) de ontwikkeling van de democratie in Oost-Europa, Zuid-Afrika en elders stimuleren. Tot zijn initiatieven behoren een programma om bibliothecarissen op te leiden en de oprichting van de Central European University in Boedapest. Hij ondersteunt verder Transparency International, dat zich inzet voor de bestrijding van corruptie, en Millennium Promise dat probeert de armoede in Afrika te verminderen.
Hoewel Soros zich eerder niet wilde mengen in de Amerikaanse politiek heeft hij in 2004 de presidentskandidatuur van John Kerry gesteund en sindsdien verschillende andere projecten die ingaan tegen het republikeinse beleid. Zo subsidieert hij initiatieven om de wapenwetgeving te verscherpen en het drugsprobleem op een alternatieve manier aan te pakken. Hij pleit ook voor maatregelen om de invloed van geldschieters (zoals hijzelf) op de politiek te verminderen.
Soros is een tegenstander van wat hij marktfundamentalisme noemt, en waarschuwt tegen aspecten van globalisering. Hij gelooft in een gemengde economie, wat in Amerika, anders dan in Europa, geldt als een links standpunt. In Amerika is hij vaak het object van laster. Het Republikeinse kopstuk Dennis Hastert ging zelfs zover te suggereren dat Soros’ geld wel eens afkomstig zou kunnen zijn van drugshandel.
Soros is tweemaal getrouwd en gescheiden, hij heeft vijf kinderen.
[bewerk] Publicaties
- De crisis van het mondiale kapitalisme, 1998
- Globalisering, 2002
- De zeepbel van de Amerikaanse macht, 2004
- De illusie van onfeilbaarheid, 2006
[bewerk] Literatuur
- M.T. Kaufman, Soros: The Life and Times of a Messianic Billionaire, 2002
