Imbolc
Van Wikipedia
Imbolc is een van de vier belangrijke festivals uit de prechristelijke Keltische kalender, geassocieerd met een vruchtbaarheidsritueel. Het werd vervolgens opgenomen als Ierse St. Brigit's dag en als de slotdag van het festival Maria Lichtmis.
Imbolc wordt conventioneel gevierd vanaf de vooravond van 1 februari en was gewijd aan de vruchtbaarheidsgodin Brigit. Maar het Keltisch festival begon op 31 januari. In recentere tijden wordt het gevierd als een vuurfeest, een van de acht (4 voor de zon en 4 voor de maan) of Sabbats van het neopaganistisch jaarwiel.
Het valt ergens midden het wintersolstitium en de lenteequinox.
Inhoud |
[bewerk] Keltische oorsprong
Aanwijzingen voor Imbolc vindt men in de Ierse en Schotse folklore van de 19de en 20ste eeuw, in vergelijking met gelijkaardige gebruiken in Scandinavië. Bij de Kelten werd het feest reeds op de vooravond van 1 februari aangevangen, omdat bij hen de avond het begin van de volgende dag markeerde.
Imbolc werd traditioneel in verband gebracht met de zoogtijd van de ooien, die spoedig zouden gaan lammeren. Dit kon in de praktijk twee weken voor of na het begin van Februari gebeuren.
Dat het een erg belangrijke tijdsmarkering gold kan men zien aan de oriëntatie van cultusplaatsen. Bijvoorbeeld in Tara (Ierland) is de binnenste ruimte van het Mound of the Hostages perfect geligneerd op de richting van de opkomende zon op Imbolc en op Samhain.
Deze feestdag is een lichtfeest, waarin het lengen van de dagen wordt gevierd en de hoop op de wedergeboorte, de lente. Traditioneel worden alle lampen in huis enkele minuten aangestoken op Imbolc en bij rituelen komen heel wat kaarsen te pas.
[bewerk] Naambetekenis
De naam Imbolc betekent in het Iers "in de buik" (i mbolg) en refereert naar de drachtigheid van de ooien. Het is tegelijk een Keltische term voor lente. Een andere naam is Oimelc en betekent ooimelk. Ook gebruikt men de naam Brigit of Brigid, die verwijst naar de Keltische godin van de smeedkunst, en aan wie de dag is toegewijd.
[bewerk] St. Brigit's dag
In de hedendaagse Ierse kalender staat Imbolc bekend als het Feast of St. Brigid van Ierland, tweede patrones van het land, of als Lá Feabhra, de eerste lentedag.
Men denkt dat het Christendom het feest adopteerde in een poging om dit populaire festival met de eigen tradities in overeenstemming te brengen en het herdoopte tot St. Brigit's dag.
[bewerk] Traditioneel vruchtbaarheidsritueel
Een oude volkstraditie die zowel in heidense als christelijke middens voortgaat is het Brigid's Bed. De jonge meisjes maken een graanpopje dat ze met linten en prulletjes versieren. De oudere vrouwen maken een bedje om Brigid in te leggen. Op St.Brigid's Eve (31 januari) komen jonge vrouwen samen in een huis en blijven er de hele nacht waken rond de korenpop. Later krijgen ze bezoek van alle jonge mannen van de gemeente, die hen en de korenpop met respect moeten behandelen. Ondertussen blijven de oudere dames van de gemeente thuis en voeren daar andere ceremonies uit.
Alvorens naar bed te gaan giet ieder gezin de haard onder water en trekt de as gelijk. 's Morgens wordt dan gekeken naar een merkteken in de as als aanwijzing dat Brigid is gepasseerd. De dag daarop wordt het Bruidsbed van huis tot huis gedragen, waar het met grote eer wordt ontvangen. Aangezien Brigid de levenskracht weergeeft die de mensen van putje winter weer naar de lente voert, is haar aanwezigheid zeer belangrijk in deze tijd van het jaar. Mensen bekloppen haar beeltenis vaak ook met een asroede, wat mogelijk een overblijfsel is van meer rigoureuze vruchtbaarheidsrituelen uit vroegere tijden.
[bewerk] Modern Neopaganisme
Tegenwoordig wordt het de 1ste en de 2de gevierd. De 2de is meer populair in Noord-Amerika en Europa, misschien vanwege de identificatie van de feestdag met Lichtmis. Op de zuidelijke hemisfeer wordt het in Augustus gevierd. De viering van Lichtmis komt uit het Oosten (via het Middellandse zee gebied). Opvallend is dat zelfs de oude Egyptenaren reeds de praktijk kenden van het vlechten van korenpoppen of kruidenpoppen, in rituelen gewijd aan de vruchtbaarheidsgodin Isis of Hator.
Imbolc wordt vaak bepaald als een kruiskwartdag, halfweg tussen het wintersolstitium Joel en de lente-equinox Ostare, en als het precieze middenpunt dat door Waterman gaat (in de noordelijke hemisfeer) en door Leeuw in de zuidelijke. Daardoor valt Imbolc op het noorden samen met Lughnasadh op het zuidelijk halfrond.
Vuur is een belangrijk element in dit festival. Brigit (ook bekend als Brigid, Bride, Brid) de godin van vuur, heling en vruchtbaarheid is. De aangestoken vuren symboliseren de toenemende kracht van de zon de komende maanden.
Imbolc is ook een Duits acroniem voor Internationale magische Bildungsstätte für okkulte Lebenskunst und Credo.[1]
[bewerk] Referenties
- Nora Chadwick, The Celts (Penguin, 1970) p. 181.
- Séamas Ó Catháin, Festival of Brigit 1995.
[bewerk] Zie ook
Keltische religieuze feestdagen
[bewerk] Externe links
- [2] - The eight major Sabbats including Imbolc
- [3] - The Sabbats including Imbolc
- [4] - Celebrate Imbolc
- [5] - An Imbolc Meditation
- BBC: Religion & Ethics: Imbolc
- Francine Nicholson, 1999. "Imbolc in Yesterday's Ireland and Scotland"
