In Flanders Fields

Van Wikipedia

In Flanders Fields is een gedicht van de Canadese militaire arts en dichter John McCrae (30 november 1872 – 28 januari 1918). De definitieve versie schreef hij op 8 december 1915.

In Flanders Fields is ook de naam van een bekend oorlogsmuseum in Ieper en van een Amerikaans oorlogskerkhof in Waregem. Er liggen 368 Amerikaanse soldaten begraven.

McCrae stierf toen hij nog tijdens de oorlog in een veldhospitaal werkte, aan longontsteking en hersenvliesontsteking. Hij werd 45 jaar oud.

[bewerk] Het oorspronkelijke gedicht

In Flanders fields (Lieutenant Colonel John McCrae, 1872-1918)

In Flanders fields the poppies blow

Between the crosses, row on row

That mark our place; and in the sky

The larks, still bravely singing, fly

Scarce heard amid the guns below.

We are the dead. Short days ago

We lived, felt dawn, saw sunset glow

Loved, and were loved, and now we lie

In Flanders fields.

Take up our quarrel with the foe:

To you from failing hands we throw

The torch; be yours to hold it high.

If ye break faith with us who die

We shall not sleep, though poppies grow

In Flanders fields.

[bewerk] Vertalingen naar het Nederlands

De kollebloemen van Vlaanderen (Rachel Schaballie, 1919)

Vlaanderens hart bloedt in zijn kollebloemen open,

tussen de kruisjes door, die, rij naast rij geplant,

het simpel teeken zijn, waaronder wij steeds hoopen,

dat onze milde dood de vree werd voor dit land.

Bij rooden dagerad volgden wij in het blauwe

den zoeten leeuwerik, wiens jubel werd gestoord

door schroot en vloek en klacht. Tot men ons kwam houwen

en op dit Vlaamsche veld ons streven werd gesmoord.

Gij, die nu na ons leeft, wij reiken u de toortsen,

verheft ze naar het licht, elk roepe een nieuwen held:

verbreekt gij onze trouw, dan wordt in wreedste koortsen

ons 't heilig verbod te slapen in dit veld:

in elken kollebloem zouden wij blijvend bloeden!

In Vlaanderens velden (Herwig Verleyen, 1994)

In Vlaanderens velden bloeien de klaprozen

tussen de kruizen, rij aan rij,

die onze plaats aanwijzen. En aan de hemel

blijven de leeuweriken vliegen en dapper kwelen,

tussen 't geschut beneden nauwelijks te horen.

Wij zijn de Doden. Enkele dagen geleden nog

leefden we, voelden de ochtendstond,

zagen de gloed van de avondzon,

beminden en werden bemind en nu liggen wij, gevelden,

In Vlaanderens velden.

Zet onze strijd met de vijand verder.

Met falende handen reiken wij u over

de toorts. Aan u haar hoog te dragen.

Doet gij dit niet, dan zullen wij in deze aarde

geen rust kennen, ondanks de klaprozen

In Vlaanderens velden.

In Vlaamse velden (Tom Lanoye, 2000)

In Vlaamse velden klappen rozen open

Tussen witte kruisjes, rij op rij,

Die onze plaats hier merken, wijl in 't zwerk

De leeuweriken fluitend werken, onverhoord

Verstomd door het gebulder op de grond.

Wij zijn de doden. Zo-even leefden wij.

Wij dronken dauw. De zon zagen wij zakken.

Wij kusten en werden gekust. Nu rusten wij

In Vlaamse velden voor de Vlaamse kust.

Toe: trekt gij ons krakeel aan met de vijand.

Aan u passeren wij, met zwakke hand, de fakkel.

Houd hem hoog. Weest gij de helden. Laat de doden

Die wij zijn niet stikken of wij vinden slaap noch

Vrede - ook al klappen zoveel rozen open

In zovele Vlaamse velden.

In Vlaanderens velden

“In Vlaanderens velden bloeien de klaprozen

Tussen de kruisen, rij aan rij

die onze plek aangeven; en in de lucht

vliegen leeuweriken, nog steeds dapper zingend

ook al hoor je ze nauwelijks te midden van het kanongebulder

aan de grond.

Wij zijn de doden. Enkele dagen geleden

leefden we nog, voelden de dauw, zagen de zon ondergaan

beminden en werden bemind en nu liggen we

in Vlaanderens velden

Neem ons gevecht met de vijand weer op:

Tot u gooien wij, met falende hand

de toorts; aan u om haar hoog te houden

Als gij breekt met ons die sterven

zullen wij niet slapen, ook al bloeien de klaprozen

in Vlaanderens velden.”

[bewerk] De rol van de poppies

Wat is de rol van de klaprozen (poppies)? Klaprozen bloeien als andere planten in de buurt dood zijn. Klaprozenzaden kunnen jarenlang op de grond liggen en pas beginnen groeien als de nabije planten en struiken weg zijn, bijvoorbeeld als de grond werd omgespit.

Natuurlijk was de grond rond de loopgraven in de Eerste Wereldoorlog grondig 'omgespit' door de gevechten en bombardementen. McCrae moet dan ook honderden klaprozen hebben zien bloeien toen hij in 1915 het gedicht schreef.

Maar de klaproos heeft nog een andere betekenis in In Flanders fields. Sommige klaprozen worden gebruikt om opium en morfine van te maken; morfine is een sterk verdovend middel dat vaak werd gebruikt om de pijn van verwonde soldaten te stillen - soms voor eeuwig. De laatste verzen We shall not sleep, though poppies grow / In Flanders fields duiden op de verdovende werking van morfine.