Jalal Talabani
Van Wikipedia
Jalal Talabani (Kelkan (Irak), 1933) is de huidige president van Irak. Hij is op 24 april 2006 tot president verkozen door het parlement. Talabani is een Koerd en de leider van de Patriottische Unie Koerdistan (PUK).
Inhoud |
[bewerk] Jeugd
Jalal Talabani werd in 1933 geboren in het dorp Kelkan, Zuid Koerdistan. Op jeugdige leeftijd verhuisde hij eerst naar Arbil, en later naar Kirkoek, waar hij rechten studeerde. Hij maakte echter zijn studie niet af, omdat hij gezocht werd door de Irakese geheime dienst vanwege zijn politieke activiteiten. Talabani moest vluchten.
[bewerk] KDP
In 1947 werd hij lid van de Koerdische Democratische Partij (KDP). In 1961 had hij zich opgewerkt tot hoofd van het militaire bureau van de partij. In deze hoedanigheid reisde Talabani de hele wereld over om aandacht te vragen voor het Koerdische streven naar autonomie.
In 1975 stapte hij uit de KDP en richtte de Patriottische Unie Koerdistan op. De PUK gold toen als het radicale alternatief voor de KDP, maar wilde naar eigen zeggen 'Koerdistan herbouwen volgens moderne en democratische principes'. In de jaren die volgden kwam het regelmatig tot een treffen tussen de KDP van Massoud Barzani en de PUK van Talabani, hoewel de twist meer om persoonlijke problemen ging dan om ideologische. Barzani's KDP schrok er niet voor terug om bondgenootschappen aan te gaan met Saddam Hoessein en Turkije, onder andere voor de smokkel van aardolie naar Turkije. Talabani werkte echter nauw samen met Syrië, Iran en de VS.
Na de Golfoorlog verkreeg Koerdistan een internationaal beschermde status. De Amerikaanse en Engelse luchtmacht bewaakten het Koerdische luchtruim. Aanvankelijk werkten de Koerdische facties samen in een parlement. Maar van 1994 tot 1998 mocht opnieuw van onderlinge oorlog gesproken worden. Dit resulteerde in deling van het gebied in twee staatjes.
Inmiddels heeft de PUK een ledental van 150.000 en is daarmee met de KDP de belangrijkste Koerdische vertegenwoordiger in de nieuwe Irakese Regeringsraad. Talabani hoopt op vergaande autonomie voor zijn Koerdistan.
De KDP en PUK zijn op dit moment bezig met het opbouwen van een verenigde regering voor heel Koerdistan.
[bewerk] Presidentschap
Op 6 april 2005, na maandenlange onderhandelingen na de verkiezingen van 30 januari, werd Talabani benoemd tot president van Irak. Het is voor het eerst dat een Koerd tot president gekozen wordt. Hij krijgt twee vicepresidenten: de soennitische Ghazi al-Yawar, die hiervoor interim-president was, en de sjiitische Adel Abdul Mehdi.
De regering moest een nieuwe grondwet opstellen die vervolgens in een referendum aan het volk werd voorgelegd. Keurt het volk de grondwet goed, dan volgen nieuwe verkiezingen volgens die grondwet. Tot die tijd is Talabani de interim-president. Hij is tegenstander van de doodstraf en kondigde aan een eventueel doodvonnis van Saddam Hoessein niet te zullen bekrachtigen. Uiteindelijk is de Iraakse ex-dictator toch opgehangen.