Dżalal Talabani
Z Wikipedii
 |
|
| Funkcja: | Prezydent Iraku |
|---|---|
| Okres urzędowania: | od 7 kwietnia 2005 |
| Poprzednik: | Ghazi Mashal Ajil al-Yawer |
| Następca: | nadal sprawuje urząd |
| Data urodzin: | 1933 |
| Miejsce urodzin: | Kelkanu |
| Żona prezydenta: | |
| Zawód: | Polityk |
| Partia polityczna: | Patriotyczna Unia Kurdystanu |
Dżalal Talabani (ur. w kwietniu 1933), polityk iracki narodowości kurdyjskiej, twórca i przewodniczący jednej z dwóch głównych partii kurdyjskich w Iraku - Patriotycznej Unii Kurdystanu (PUK), prezydent Republiki Iraku od 7 kwietnia 2005.
Urodził się w 1933 we wsi koło Kelkanu w południowym Kurdystanie irackim. Jeszcze w wieku 14 lat wstąpił do Demokratycznej Partii Kurdystanu (DPK). W 1953 został członkiem jej komitetu centralnego. W tym samym czasie rozpoczął studia prawnicze. Po uzyskaniu w 1959 tytułu adwokackiego został wcielony do wojska.
Przez lata 60. przewodził biuru politycznemu DPK, jednak wystąpił z partii w 1966 rozczarowany klanowością stronnictwa. Rozpoczął jednocześnie starania o zorganizowanie nowego ugrupowania, które ostatecznie zawiązało się w 1975 jako Patriotyczna Unia Kurdystanu.
Jego stronnictwo stało się szybko głównym oponentem KPD, której przewodził klan Barzanich. Po zakończeniu pierwszej wojny w Zatoce Perskiej w 1991 doszło nawet do wojny domowej między peszmergami obu zwaśnionych stronnictw. Talabani zaakceptował wówczas poparcie islamskiego Iranu.
Po utworzeniu przez Amerykanów Irackiej Rady Zarządzającej Talabani został jednym z jej głównych graczy, przewodząc jej w listopadzie 2003. W tym czasie nastąpiła też zmiana w poglądach Talabaniego, który zaczął się dystansować od haseł domagających się niepodległości dla Kurdów i skłaniać się ku federalnemu ustrojowi Iraku.
Pogodzenie obu stronnictw kurdyjskich pozwoliło na stworzenie koalicji wyborczej pod nazwą Demokratyczno-Patriotyczny Alians Kurdystanu, który odniósł przygniatające zwycięstwo w lokalnych wyborach do Zgromadzenia Kurdyjskiego w 2005 oraz zdobył 75 miejsc w irackim Zgromadzeniu Narodowym w zbojkotowanych przez sunnitów wyborach w tym samym roku.
Po wyborach 30 stycznia Talabani został wybrany przez irackie Zgromadzenie Narodowe na prezydenta republiki 6 kwietnia 2005.
