Kasjroet
Van Wikipedia
Kasjroet (Hebreeuws: כשרות betekent "competentie") is het geheel van spijswetten dat in het jodendom bepaalt of voedsel wel of niet door joden gegeten mag worden. Voedsel dat aan deze spijswetten voldoet, wordt in het Nederlands traditioneel koosjer met een lange 'o' genoemd. De meeste joden hanteren hiervoor echter de spelling en uitspraak kosjer, met een korte 'o'. Joodse Nederlanders gebruiken echter veelal de uitspraak met lange oo.
De basis voor kasjroet staat in de Thoraboeken Leviticus en Deuteronomium 14:3-21. Specifiek staat in Deuteronomium 14:6: "elk dier, dat gespleten hoeven heeft (beide hoeven geheel gekloofd) en herkauwt onder de dieren, mag je eten." Voor vissen geldt dat zij vinnen en schubben moeten hebben (Deut. 14:9) en ook mogen niet alle vogels worden gegeten. Verder is aas verboden alsook insecten met vleugels. Het komt er dus op neer dat men wel rund, schaap, geit en hert mag eten maar niet kameel, varken of haas. Ook paling, garnaal en kreeft zijn verboden.
Volgens de regels van kasjroet moeten goedgekeurde dieren op rituele wijze worden geslacht, om aan de eisen van kasjroet te voldoen. Dit noemt men sjechita. Hierbij wordt al het bloed verwijderd en moeten messen vlijmscherp en kaarsrecht zijn.
Enkele andere kasjroet-wetten, in kort bestek:
- Het is verboden binnen zes uur (voor sommigen binnen een of drie uur) na vlees, melkproducten te consumeren.
- Vlees en vis mogen niet tegelijk worden gegeten, maar wel binnen één maaltijd.
- Er is een voorkeur voor brood dat door joden wordt gebakken.
- Men mag geen vlees eten van een nog levend dier.
- Niet-Joodse wijn is altijd verboden, ongeacht de ingrediënten.
- Voedsel dat gekookt is door een niet-Jood mag niet worden genuttigd.
- Sommig keukengerei kan koosjer worden gemaakt door het in een ritueel bad onder te dompelen.
Een aantal van de wetten zijn plaats- of tijdgebonden: er zijn kasjroet-wetten die alleen gelden voor het agrarisch product van het land Israël en, onafhankelijk daarvan, voor de Pesachweek.
[bewerk] Bijvoeglijke naamwoorden
Als voedsel in overeenstemming is met de regels van kasjroet, dan noemt men het koosjer (Jiddisch "kosher" van Hebreeuws: כשר-kasjèr). Is het niet in overeenstemming met de kasjroet, dan noemt men het niet-koosjer en soms ook treife (Jiddisch van het Hebreeuws: טריפה-treefa). Letterlijk betekent dat dat laatste iets anders: treife is een dier dat een natuurlijke dood gestorven is en dus niet gegeten mag worden omdat het niet volgens de regels van kasjroet is geslacht. Het woord "koosjer" wordt ook wel in algemene zin gebruikt: als men wil aangeven dat iets niet pluis, niet in orde of verdacht is.
[bewerk] Zie ook
- Halacha, de joodse wet, waarvan kasjroet een onderdeel is
- Halal, de islamitische variant van kasjroet
[bewerk] Externe links
| {{{afb_links}}} | Jodendom (Portaal) | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
Joden - Thora - Tenach - Talmoed - Kabbala - Literatuur - Halacha - Mitswa - Tsedaka - Kasjroet - Briet - Sjabbat - Gebed - Feestdagen - Maanden - Jaartelling - Geschiedenis - Tempel - Synagoge - Rabbijn - Chazan - A tot Z |
