Koszerność
Z Wikipedii
Koszerność - pojęcie obowiązujące w judaizmie, oznaczające zbiór reguł (kaszer lub koszer) ściśle określający dozwolone sposoby odżywiania się, ubierania, dokonywania podstawowych czynności higieniczno-sanitarnych, oraz sposoby uprawiania seksu, które zobowiązany jest przestrzegać każdy wyznawca tej religii.
Zasady koszerności wywodzą się z Biblii, ze Starego Testamentu, a ściśle z najstarszej jego części zwanej Torą (Pięcioksiąg Mojżeszowy). W Torze znajduje się 613 nakazów, z czego 30 dotyczy obyczajów związanych z jedzeniem. Ortodoksyjni żydzi wierzą, że reguły te obowiązuje do dzisiaj i że obowiązkiem każdego Żyda jest je jak najściślej przestrzegać. Jednak, ze względu na to, że nakazy te trudno jest ściśle stosować w warunkach bytowych, drastycznie różnych od tych, które panowały w Palestynie za czasów Mojżesza, były one na przestrzeni dziejów różnie interpretowane. Najważniejszą tego rodzaju interpretacją dla Żydów ortodoksyjnych jest ta zapisana w Talmudzie. Ponownie jednak, wiele zapisów talmudycznych jest trudna do bezpośredniego stosowania we współczesnym świecie i wymaga stałej interpretacji przez rabinów, których społeczność w toku dyskusji adaptuje te przepisy do aktualnie dostępnych warunków technicznych i bytowych.
Zasady koszerności obejmują m.in:
- zakaz spożywania produktów "nieczystych" takich jak: mięso zwierząt nieparzystokopytnych lub nieprzeżuwających, stworzeń wodnych nie posiadających płetw i łusek, owadów (z wyjątkiem latających owadów, których tylne odnóża wystają ponad przednimi, np. szarańczy) i robaków, większości ptaków, a także mleka i jaj pochodzących od takich zwierząt; owoców z drzew mających mniej niż trzy lata.
- szczegółowe zasady uboju zwierząt (szechita): zwierzęta muszą być zabijane w rytualny sposób przez wykwalifikowanego rzezaka; te, które padły naturalnie muszą mieć skrupulatnie sprawdzone wnętrzności.
- szczegółowe zasady selekcji i zbierania warzyw i owoców
- zasady wysiewu, nawadniania i nawożenia pól
- oraz mnóstwa zasad szczegółowych takich jak:
- zakaz spożywania mięsa razem z mlekiem - co wymusza stosowanie dwóch kompletów garnków i innych sprzętów kuchennych oraz nakryć.
- zakaz spożywania produktów, które były wytworzone w czasie szabatu i świąt religijnych.
- zakaz noszenia ubrań sporządzonych z dwóch różnych rodzajów włókien
- zakaz spożywania potraw wspólnie z miesiączkującymi kobietami
- szczegółowe zasady przygotowywania wieczerzy sabatowej oraz paschalnej
Ortodoksyjne zasady koszerności są ściśle przestrzegane przez żydów ortodoksyjnych, przy czym nawet wśród nich istnieją w różnych grupach rozmaite odmiany tych zasad. Żydzi wyznający judaizm reformowany, konserwatywny i rekonstrukcjonistyczny mają zazwyczaj dużo mniej restrykcyjne podejście do zasad koszerności, jednak w mniejszym lub większym stopniu starają się przestrzegać przynajmniej najbardziej podstawowe jego zasady.
