Gebruiker:Koenb/Kritiek op de Islam
Van Wikipedia
De Islam is onlosmakelijk verbonden met Mohammed, die via de Koran en de overleveringen de basis vormt van wat Moslims geloven. Kritiek op de Islam is afwijzing van Mohammed als (laatste) profeet of afwijzing van de koran als onfeilbaar en van de hemel neergezonden boodschap van God.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Volgens de overleveringen ontmoette Mohammed al tijdens de beginperiode van zijn optreden veel tegenstand. Zijn plaatsgenoten in Mekka verwierpen in meerderheid zijn boodschap en geloofden dus ook niet dat hij een profeet van God was - van welke god dan ook. Mogelijk speelden commerciële overwegingen in deze afwijzing een rol: men neemt aan dat Mekka geld verdiende aan de stromen pelgrims, toeristen en handelaars die af kwamen op het centrale heiligdom, de Kaäba, en dat de Mekkanen vreesden dat het monotheïsme van Mohammed daaraan afbreuk zou doen.
Hoe Mohammed met deze afwijzing omging is te vinden in de Koran: veel Mekkaanse Soera's hebben als strekking dat degenen die de Profeet niet geloven in de hel zullen branden, een aanwijzing dat Mohammed dacht dat God aan zijn kant stond en zijn tegenstanders zou straffen - zij het niet meteen, dan toch zeker in het hiernamaals.
Niet alleen de polytheïstische Mekkanen, maar ook Joden en Christenen hadden twijfels over de leer en de roeping van Mohammed. Dat kwam vooral door de verschillen tussen de leer van Mohammed en de (bij hen beter bekende) boekenverzamelingen waaraan Mohammed vaak refereerde: de Thora en 'het Evangelie'. Mohammed scheen er vanuit te gaan dat deze Mensen van het Boek wel zouden inzien dat hij de laatste openbaring uit de reeks jodendom-christendom vertegenwoordigde, maar na enige tijd bleek dat niet in bevredigende mate het geval. De keiharde strijd tegen vooral de Joodse stammen van Arabië en de erop volgende oorlogen tegen Byzantium maakte de volgelingen en de leer van Mohammed er ook niet populairder op. De Byzantijnse keizer Manuel II verzuchtte: Toon mij dat Mohammed iets nieuws toegevoegd heeft. Je zal niets vinden buiten slechte en onmenselijke zaken, zoals het recht dat hij predikte om het geloof met het zwaard te verdedigen.
[bewerk] Inhoudelijke kritiek
De lessen van Mohammed aan het adres van Christenen, namelijk dat Jezus niet de Zoon van God is, kon niet anders dan als een afwijzing van de essentie het christendom worden gezien. Als reactie daarop moesten christenen wel concluderen dan Mohammed niet een profeet van God kon zijn.
Joden zowel als Christenen hebben moeite met passages in de Koran zoals de Soera's 10, 12 en 14, waarin verhalen staan die lijken op die uit 'de Thora'. De verschillen met de Joodse teksten zijn namelijk dermate groot dat die dwingen tot een keuze: welke versie is juist? Die van de Koran of die van de Tenach? Veel Joden waren niet bereid hun heilige boeken voor die van Mohammed te verruilen en konden dus weinig anders dan de Koran als Goddelijke openbaring afwijzen.
Hoewel sommige islamitische stromingen, met name het Soefisme, de Goddelijke autoriteit van de Koran niet zonder meer erkennen is dit soort liberalisme in de hoofdstromen van de islam ontoelaatbaar.
[bewerk] Kritiek op de praktijk
Moderne kritiek wordt niet meer in de eerste plaats geinspireerd door religieuze motieven, maar door verlichte denkbeelden zoals die in de westerse wereld leven. Heden is de kritiek gericht op schendingen van mensenrechten en bestaande misstanden zoals discriminatie van andere religies, het geweldadige karakter van veel koranteksten, de vrouwonvriendelijkheid, de voorkeur voor de man en zonen, het vervolgen en verstoten van 'afvalligen', homo's en critici van Mohammed en de Islam in het algemeen.
De vaak grootschalige en bloedige oorlogen tussen moslimgroeperingen onderling (vooral tussen Soeni's en Sji'ieten) en de wandaden van extremistische moslims in Westerse landen, zoals de terroristische aanslagen op 11 september 2001, wekken de indruk dat de islam op één of andere manier het gebruik van geweld aanmoedigt, of althans dat sommigen in de nalatenschap van Mohammed een legitimatie van geweld tegen 'afvalligen' en 'ongelovigen' blijken te kunnen vinden.
Een belangrijk doelwit van kritiek is de islamitische wetgeving of Sharia, met strenge (dodelijke) sancties tegen 'geloofsafval'. Deze wetgeving maakt het moslim praktisch onmogelijk over te gaan tot een andere religie, wat strijdig is met godsdienstvrijheid en het elementaire recht een eigen levensovertuiging aan te hangen. Door de strenge straffen op geloofsafval is vrijheid van meningsuiting in veel landen met islamitische wetgeving een hol begrip.
Het is wel belangrijk op te merken dat wat wordt bekritiseerd vaak niet direct uit de Koran afkomstig is, maar juist in de loop der tijd is ontstaan als cultureel fenomeen in een bepaalde regio. Zo komt vrouwenbesnijdenis daarom alleen voor in een aantal Afrikaanse regio's. Ook gezichtsbedekkende kleding is een punt van discussie: nergens in de Koran is te lezen dat vrouwen volledig bedekt zouden moeten zijn zoals met een boerka.
In het Nederlands taalgebied bekende recente Islam-critici zijn (waren) onder anderen Ayaan Hirsi Ali, Pim Fortuyn, Sylvain Ephimenco en Salman Rushdie.
[bewerk] Reacties op kritiek
In moslimlanden is weinig ruimte voor kritische geluiden betreffende de profeet en de islam. Kritiek wordt binnen de islamitische gemeenschap algemeen gezien als geloofsafval. In een aantal landen staat daar de doodstraf op.
Yousef Al-Karadawi (1926), Egyptisch moslimgeleerde, leider van de Moslimbroederschap en een van de prominentste soenna-geestelijken van dit moment, heeft hier invloedrijke boeken over geschreven die op fundamentalistische islamitische scholen verplichte lectuur zijn. Zijn invloed is ook in Europa onder orthodoxe Moslims groot. In zijn boek ’Islam en secularisme’ legt hij uit waarom geen kritiek op de islam mogelijk is: „De moslimgeestelijken zijn het er unaniem over eens dat iedereen die de gangbare bekende beginselen van de godsdienst ontkent als een afvallige wordt beschouwd die het geloof heeft verlaten. In zo’n geval dient de imam hem te vragen afstand te nemen van zijn dwalingen van het juiste pad. Anders dienen de wetten op afvalligheid op hem toegepast te worden.”
Uit de recente geschiedenis is gebleken dat openlijke kritiek op de islam of verdachtmakingen aan het adres van Mohammed geuit in Westerse landen soms gevolgd worden door hysterische reacties uit (extreem-) islamitische hoek.
- Een artikel in de Franse krant Le Figaro in september 2006, waarin de Franse filosoof Robert Redeker van leer trok tegen deze "intimidatie door islamisten" in Europa, leidde door bedreigingen vanuit de islamitische hoek tot het moeten onderduiken van de schrijver.
- In de affaire van de cartoons over Mohammed in Jyllands-Posten leidden kritische spotprenten over Mohammed en de Islam tot wereldwijde rellen en de boycot van Deense artikelen.
- Een toespraak van paus Benedictus, waarin hij de eeuwenoude twijfels van de Byzantijnse keizer Manuel II Palaeologus aanhaalde over de positieve bijdrage van de Islam, verhoogde in een aantal Islamitische landen de spanningen met Christenen.
- Filmmaker Theo van Gogh moest zijn kritiek zelfs met de dood bekopen, een novum in de Nederlandse geschiedenis.
Bij de laatste gebeurtenis kan worden gesteld dat dit het werk was van een extremist, en dat deze moord in de moslimwereld officieel wordt afgekeurd. [1]
