Major Histocompatibility Complex
Van Wikipedia
Het MHC, Major Histocompatibility Complex, is een deel van het genoom, bij mensen HLA genaamd, dat codeert voor eiwitten (glycoproteïnen) die zich aan de oppervlakte van van veel zoogdiercellen bevinden en die een belangrijke rol spelen bij de herkenning van 'eigen' en 'niet-eigen' elementen in het lichaam. Het gaat om ongeveer 140 eiwitten die verschillende functies vervullen.
Inhoud |
[bewerk] Locatie op het genoom
In mensen ligt het MHC gecodeerd op de korte arm van chromosoom 6. Tussen de codering van MHC-II en MHC-I ligt de genetische code voor complement (MHC-III) en cytokines. Het allel voor MHC-I bestaat uit drie loci die A, B en C worden genoemd, MHC-II beslaat ook drie loci (DP, DQ en DR). Elk individu erft van beide ouders een setje allelen en vormt daarmee zijn eigen unieke MHC.
[bewerk] MHC-I
MHC-I moleculen zijn aanwezig op de buitenkant van álle cellen in het menselijk lichaam en op bloedplaatjes. Het molecuul is een dimeer die op één plaats in het celmembraan ligt verankerd.
Als een cel geïnfecteerd is geraakt door bijvoorbeeld een virus, zal de cel de viruseiwitten die het virus produceert uit het cytosol vissen en presenteren op het MHC-I (als op een dienblaadje). Het viruseiwit wordt dan antigeen genoemd. Verschillende cytotoxische T-cellen zullen kijken of hun antigeenreceptor past op het gepresenteerde stukje antigeen. Als het klikt, zal de T-cel een FAS-binding tot stand brengen en perforines en granzyme uitscheiden. Perforines doorboren als kokertjes het celmembraan van de geïnfecteerde cel en granzyme gaat door die kokertjes naar binnen om de cel (en daarmee ook het virus) te vernietigen.
[bewerk] MHC-II
MHC-II moleculen zijn alleen aanwezig op de buitenkant van antigeen-presenterende cellen. Het molecuul is een dimeer die op twee plaatsen in het celmembraan ligt verankerd.
Als een macrofaag een ziekteverwekker heeft gefagocyteerd (opgegeten) en gelyseerd (verteerd) dan knipt hij daarna stukjes van de eiwitten van de ziekteverwekker en presenteert die op het MHC-II. Verschillende T-helpercellen zullen kijken of hun antigeenreceptor past en als het klikt zal de cel de B-cel aanzetten tot het produceren van de antistof die werkt op het specifieke antigeen.
[bewerk] Het belang van MHC bij transplantaties
T-cellen leren het lichaamseigen MHC kennen tijdens hun ontwikkeling. Als een transplantaat met een niet overeenkomend MHC wordt ingebracht, zullen de T-cellen een afstotingsreactie in gang zetten.
| Bronnen en referenties: |
|
