Nocturne

Van Wikipedia

Het muzikale genre van de nocturne werd door de Ierse componist John Field begin 19e eeuw geïntroduceerd. Een nocturne is een muzikale compositie, die voortvloeide uit de sfeer die tijdens de nacht opriep, een zeer romantische situatie.

Onder invloed van Field heeft Frederik Chopin deze vorm diverse malen gebruikt voor de piano. De bekendste nocturnes zijn van zijn hand. Andere componisten die nocturnes hebben geschreven, zijn onder andere Gabriel Fauré, Claude Debussy en Erik Satie. Soms dragen ook orkestrale composities de naam nocturne of notturno. Voorbeelden hiervan zijn de nocturne uit de toneelmuziek bij Een midzomernachtsdroom van Felix Mendelssohn-Bartholdy en het Notturno voor strijkkwartet van Aleksander Borodin.

Een nocturne is een muziekvorm waarbij de hogere stem een lyrische melodie volgt, terwijl deze gecombineerd wordt met een begeleidende bas, die veelal bestaat uit gebroken akkoorden. De vorm, die Chopin vaak gebruikte voor de nocturne komt overeen met A-B-A. Het B-gedeelte is vaak gemoduleerd in een andere toonsoort en de sfeer staat vaak haaks op het A-gedeelte. Vervolgens komt weer het A-gedeelte met de lyrische melodie terug. De virtuositeit van de pianist kan in dit gedeelte benadrukt worden door het stuk op een lastigere en andere, complexere manier te laten eindigen. Wat ook typisch Chopin is, is dat de meeste nocturnes van zijn hand in een mineur-toonsoort beginnen, maar eindigen in majeur. Bij een aantal nocturnes zijn er bovendien versies overgeleverd waarin bij de melodie extra versieringen worden aangebracht.

Van de 21 nocturnes, die Chopin geschreven zijn de volgende nocturnes de bekendere: no. 2 en no. 3 (opus 9 no. 2 en 3), no. 7 en no. 8 (opus 27 no. 1 en no. 2), no. 13 (opus 48 no. 1), no. 15 (opus 55 no. 1), no. 19 (opus 72 no.1) en no. 20 (opus posth.).