Provinciale Statenverkiezingen
Van Wikipedia
De Provinciale Statenverkiezingen is de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten in Nederland. Provinciale Statenverkiezingen worden om de vier jaar gehouden waarbij leden rechtstreeks door de stemgerechtigde inwoners van de provincie worden gekozen.
Inhoud |
[bewerk] Werkwijze
Verkiesbaar zijn in principe alle inwoners van de provincie die passief kiesrecht hebben en die kandidaat gesteld zijn door een aan de verkiezingen deelnemende politiek partij. Op het stembiljet voor de Provinciale Statenverkiezingen staan de namen van de belangrijkste landelijke politieke partijen vemeld.
Die partijen hebben provinciale en regionale afdelingen die zich met de provinciale politiek bezighouden. Daarnaast zijn in een aantal provincies partijen vertegenwoordigd die zich voornamelijk op de politiek in de eigen provincie richten. Alle partijen proberen op eigen wijze zo veel mogelijk stemmen te winnen. Zeker in verkiezingstijd bestaan voor de kiezer volop mogelijkheden om kennis te nemen van het gedachtegoed en de standpunten van de deelnemende partijen.
Het aantal leden van Provinciale Staten hangt af van het aantal inwoners van de provincie. Flevoland als kleinste provincie heeft er vanaf maart 2007 39 (was voorheen 43), Zuid-Holland met haar 3,3 miljoen inwoners vanaf dezelfde datum 55 (was voorheen 83), het maximum. De laatste verkiezingen voor Provinciale Staten werden gehouden op 7 maart 2007. De eerstvolgende verkiezingen zijn in maart 2011.
[bewerk] Opkomst
Al jaren vertonen de Provinciale Statenverkiezingen een dalend verloop. Het animo om voor de provincies te stemmen is vanwege de betrekkelijke onbekendheid met het middenbestuur niet groot.
Een overzicht van de opkomst (in 1966 gold nog een opkomstplicht):
- 1966 - 94,6 %
- 1970 - 68,9 %
- 1974 - 75,1 %
- 1978 - 79,6 %
- 1982 - 68,4 %
- 1987 - 66,3 %
- 1991 - 52,3 %
- 1995 - 50,2 %
- 1999 - 45,6 %
- 2003 - 47,6 %
- 2007 - 46,3 %
[bewerk] Zetelverdeling Provinciale Staten na de verkiezingen van 2007
[bewerk] Verkiezingen voor de Eerste Kamer
Een bijzondere taak van de leden van Provinciale Staten is het kiezen van de leden van de Eerste Kamer. Eerste Kamerleden of senatoren worden niet rechtstreeks gekozen, maar door getrapte verkiezingen: de inwoners van de provincies kiezen de Statenleden en dezen kiezen dan de Eerste Kamerleden. De verkiezingen van Provinciale Staten zijn daarmee van direct belang voor de landspolitiek. Dit vindt kort (uiterlijk drie maanden) na de provinciale verkiezingen plaats.
[bewerk] De 12 provincies
- Drenthe
- Flevoland
- Friesland
- Gelderland
- Groningen
- Limburg
- Noord-Brabant
- Noord-Holland
- Overijssel
- Utrecht
- Zeeland
- Zuid-Holland
[bewerk] Politieke partijen
Belangrijkste nationale partijen (stand van zaken in 2003, met de provincies waar ze vertegenwoordigd zijn in de provinciale staten):
- CDA (Christen Democratisch Appèl, alle provincies)
- ChristenUnie (niet in Limburg; in Groningen, Noord-Brabant, Noord-Holland gezamenlijke lijst met SGP)
- D66 (Democraten 66, alle provincies)
- GroenLinks (alle provincies)
- LPF (Lijst Pim Fortuyn, niet in Groningen)
- PvdA (Partij van de Arbeid, alle provincies)
- Partij voor de Dieren (in geen provincie vertegenwoordigd, doet in 2007 mee in alle provincies behalve in Zeeland)
- SGP (Staatkundig Gereformeerde Partij, niet in Drenthe, Friesland en Limburg; in Groningen, Noord-Brabant, Noord-Holland gezamenlijke lijst met ChristenUnie)
- SP (Socialistische Partij, niet in Drenthe)
- VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, alle provincies)
Regionale partijen die in de Provinciale Staten vertegenwoordigd zijn:
- DB/DOP (Drents Belang/Drentse Ouderen Partij)
- FNP (Fryske Nasjonale Partij)
- Gemeentebelangen Friesland
- Leefbaar Brabant/BOF (Brabantse Onafhankelijke Fractie)
- Leefbaar Zuid-Holland
- Limburgs Belang
- OFS (Onafhankelijke Friese Statenfractie)
- ONH/VSP (Ouderenpartij Noord Holland/Verenigde Senioren Partij)
- OPD (Onafhankelijke Partij Drenthe)
- NCPN
- Noord-Holland Anders/De Groenen
- PNL (Partij Nieuw Limburg)
- PvhN (Partij voor het Noorden, Groningen)
- PVZ (Partij voor Zeeland)
- Sociaal Gelderland
- Zeeuws Belang!
- Tilburgse Volkspartij
[bewerk] Zie ook
- Provinciale Statenverkiezingen 2007
- Nederlandse provincies: wat zijn de taken van de provincie en hoe werkt de provincie?
- Stemming
- Nederland - Overheid en Politiek
- Politieke partijen in Nederland
- Eerste Kamer