Roemeense Revolutie
Van Wikipedia
![]() |
Roemenië in de geschiedenis | ![]() |
|
||
Dacië (500 v. Chr-271 na Chr.) De drie vorstendommen
Roemeense Vereniging (1859-1862) Communisme (1945-1989) Roemenië na de Revolutie |
De Roemeense Revolutie was een omwenteling in 1989 die een eind maakte aan 44 jaar communistische heerschappij in Roemenië.
Reeds in de zomer van 1989 waren er signalen, dat er eind dat jaar, zo tussen Kerstmis en de jaarwisseling een staatsgreep gepland was door Ion Iliescu. Deze signalen bestonden uit ontevreden echtgenotes van Securitate-leden, die klaagden over de enorme hoeveelheden werk die deze leden hadden te verrichten, en dan vooral buitenshuis. Juist door de in Timişoara in december 1989 ontstane opstand, onder leiding van dominee László Tőkés uit de Hongaarse minderheid, zag Iliescu de mogelijkheid om zijn coup te verkopen als een volksopstand. Aanvankelijk was de orde in Timişoara snel hersteld, maar tijdens het staatsbezoek van Nicolae en Elena Ceauşescu aan Iran (17-19 december 1989) laaide de opstand weer op. Vlak voor Kerst keerden de Ceauşescu's terug naar Boekarest. Op 20 december sprak Nicolae het land toe op de televisie, waarin hij de Westerse 'imperialisten' de schuld gaf van de chaos in het land. Een dag later organiseerde de partijafdeling van Boekarest een massabijeenkomst van trouwe partijleden voor het gebouw van het Centraal Comité. Toen Ceauşescu aan zijn toespraak begon, begonnen de mensen voor het gebouw te demonstreren en eisten zij het aftreden van Ceauşescu. Die avond opende de Securitate het vuur op demonstranten. Na een aanvankelijke aarzeling koos het leger de zijde van de opstandelingen en de volgende ochtend moesten Nicolae en Elena met een helikopter vluchten, waarbij de piloot onder schot werd gehouden door een of meerdere van de lijfwachten. Toen de brandstof van de helikopter opraakte, landde de piloot en werd door de lijfwachten van Ceauşescu een auto gevorderd. Later stapten ze over in een andere auto. Laat in de middag werden de Ceauşescu's echter herkend en gearresteerd. Nicolae en zijn vrouw Elena werden na een schijnproces geëxecuteerd. De executie vond plaats op een militaire basis in Târgovişte en werd als bewijs van hun dood gefilmd en wereldwijd per televisie vertoond. Later bleek dat de getoonde executie op de tv in scène was gezet en dat de echte executie al iets eerder had plaatsgevonden. Ion Iliescu was in zijn opzet geslaagd, nog jarenlang zou de nomenklatoera vele ontwikkelingen in Roemenië tegenhouden.
Roemenië is het enige land in het Oostblok alwaar de machtswisseling eind jaren tachtig gewelddadig is verlopen. 1104 mensen zijn gedood in december 1989 (alhoewel er verschillende getallen de ronde doen). Voor 22 december waren er al 162 mensen vermoord, 73 in Timişoara, 48 in Boekarest en 41 elders in Roemenië. 3352 mensen waren gewond geraakt. Sommigen van de eerste slachtoffers werden naar Boekarest gestuurd en werden daar gecremeerd. Het leger had 260 doden en 545 gewonden. De Securitate had 65 doden en 73 gewonden.
[bewerk] Externe link
In het Roemeens: Instituut voor het documenteren van de Revolutie