Groot-Roemenië
Van Wikipedia
 |
Roemenië in de geschiedenis | |
|
|
||
|
Dacië (500 v. Chr-271 na Chr.) De drie vorstendommen
Roemeense Vereniging (1859-1862) Communisme (1945-1989) Roemenië na de Revolutie |
||
Groot-Roemenië (Roemeens: România Mare) was het Koninkrijk Roemenië tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Roemenië is nooit zo groot geweest als toen. Nadat Groot-Roemenië grote gebieden verloor in de Tweede Wereldoorlog, zijn er mensen die Roemenië weer "groot" willen hebben. Er is zelfs een nationalistische politieke partij opgericht met de naam "Partidul România Mare" (Partij Groot-Roemenië). De correcte politieke term voor Groot-Roemenië is România Întregită dat ongeveer Heel Roemenië betekent. Groot-Roemenië (România Mare) is nooit een officiële naam van Roemenië geweest.
[bewerk] Het ontstaan
In 1918, het einde van de Eerste Wereldoorlog, hadden Bessarabië en historisch Transsylvanië zich gevoegd aan Koninkrijk Roemenië. Transsylvanië kwam bij Roemenië nadat men in Alba Iulia had gestemd om te verenigen met Roemenië. Bessarabië verklaarde zich onafhankelijk in 1917 van Rusland, en sloot zich al snel aan bij Roemenië. Waarschijnlijk ook om verdediging te krijgen tegen de Bolsjewieken. De rest van huidig Transsylvanië, (het Maramureş, Banaat en Crişana) werd door het Verdrag van Trianon in 1920 toegewezen aan Roemenië. Het Verdrag van Trianon had toen de huidige grens tussen Hongarije en Roemenië gevormd. De unie van Boekovina werd in datzelfde jaar Roemenië toegewezen, door het Verdrag van Versailles. Het zuiden van Dobroedzja (Roemeens: Cadrilater) werd veroverd door de Roemenen nadat ze de Bulgaren hadden verslagen, in de Tweede Balkanoorlog in 1913.
Als gevolg ontstond Groot-Roemenië.
[bewerk] Einde van Groot-Roemenië
De Roemeense politici beseften wel degelijk dat ze in deze situatie een gemakkelijk doelwit voor revisionisme waren. Dertig procent van de bevolking van Groot-Roemenië was etnisch Hongaars, Duits, Oekrains of Bulgaars. Roemenië zocht toenadering tot Frankrijk waar het zich ook cultureel mee verwant voelde. Verder sloot het zich, op Frans aandringen, aan bij Tsjechoslowakije en Joegoslavie in de zgn. Kleine Entente.
De Duitse bemoeienis in de regio versterkte het Hongaarse en Bulgaarse revisionisme. De Kleine Entente werd verzwakt door de Duitse inname van Tsjechoslowakije, en Frankrijk kon en wilde geen hulp bieden. Het Molotov-Ribbentroppact betekende het einde van Groot-Roemenië: afgesproken werd dat de Sovjet-Unie Bessarabie en Boekovina mocht bezetten.
De Roemeense koning kreeg de schuld van de annexatie en werd verjaagd door de generaal Ion Antonescu, die de macht overnam en de alliantie met Nazi-Duitsland aanging in de Tweede Wereldoorlog. Aanvankelijk deelde hij de macht met de fascistische IJzeren Garde. Na de Duitse arbitrage te Wenen annexeerde Hongarije een groot deel van Transsylvanië, met belangrijke steden als Cluj-Napoca, Oradea en Satu Mare en de Bulgaren kregen na dreigementen Zuid-Dobrogea terug.
Ook was Roemenië nam in 1941 deel aan de veldtocht tegen de Sovjet-Unie, waarvan het de oude afgestane gebieden annexeerde, alsmede Transnistrië als schadeloosstelling voor de Hongaarse en Bulgaarse annexaties.
Uiteindelijk keerde Roemenië in 1944 van kant en verklaarde de Duitsers en de Hongaren de oorlog.
In 1947, door het Verdrag van Parijs, kwam het veroverde Transsylvanië weer terug bij Roemenië. Toch mocht de Sovjet-Unie Bessarabië en het noorden van Boekovina annexeren en het zuiden van Dobroedzja bleef bij Bulgarije.
[bewerk] De verloren gebieden
In 1990 viel de Sovjet-Unie uit elkaar en werd een groot deel van Bessarabië onafhankelijk, Moldavië. Het zuiden van Bessarabië (Boedzjak) en het noorden van Boekovina werden bij Oekraïne toegevoegd. Een klein deel van Transnistrië kwam bij Moldavië (de rest bij Oekraïne) dat zich in de jaren '90 zich onafhankelijk verklaarde van Moldavië (ook Gagaoezië dat wél erkend wordt).
Toch wordt Transnistrië niet erkend door de internationale gemeenschap door bepaalde redenen. Transnistrië mag alleen een onafhankelijk land worden als Moldavië zich zou voegen aan Roemenië.
Van de verloren gebieden is Bessarabië nog het meest bevolkt door Roemenen.
- ¹ - Transnistrië is een land dat in de Tweede Wereldoorlog is ontstaan. Transnistrië was groter dan het Transnistrië in Moldavië nu is. Dit kan verwarring opleveren.
