Supermacht

Van Wikipedia

|Supermacht is een begrip in de internationale politiek en de politieke geschiedenis. Het wijst op landen of naties die zoveel macht hebben dat zij de loop van de wereldgeschiedenis min of meer beslissend kunnen beïnvloeden. In de loop der geschiedenis zijn er verschillende supermachten geweest. Eén van de oudste supermachten is Egypte. Ook Assyrië en Babylonië zijn supermachten geweest.

Bij het begin van de christelijke jaartelling vormt het Romeinse rijk de grootmacht van die tijd. In Rome werd het lot van de geschiedenis van de wereld bepaald. Men spreekt in dit verband soms wel over de Pax Romana, de romeinse wereldvrede.

In de 16e eeuw vormde Spanje de supermacht in Europa. De Nederlanden kwamen in opstand tegen deze supermacht en hebben op wonderlijke wijze overwonnen. Bij de vrede van Munster in 1648 moest Spanje erkennen dat de tachtigjarige oorlog door de Nederlanders was gewonnen. In de gedeeltelijk samenvallende Gouden Eeuw was Nederland zelfs één van de supermachten, samen met landen als Portugal, Spanje, Frankrijk en Groot-Brittannië.

In de twintigste eeuw ontwikkelen zich twee supermachten: de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. De doorlopende koude oorlog tussen deze twee staten met hun bondgenoten is in 1989 door de Verenigde Staten gewonnen. Dit is echter discutabel, aangezien beide machten de 'kleinere' natie's/ landen nodig had om invloed op uit te oefenen. Zonder deze natie's konden de grootmachten ook niet bestaan.

Een supermacht heeft belangrijke invloed op de wereldorde. Bij ingrepen en conflicten tussen naties is het ingrijpen van supermachten soms beslissend. Voor stabiliteit in de wereld is het bestaan van supermachten onmisbaar.

In de 21e eeuw rest er volgens een grote groep mensen nog slechts één supermacht: de Verenigde Staten. De huidige wereldorde is zonder dit land onbestaanbaar. Men spreekt in dit verband soms wel over de Pax Americana, de Amerikaanse wereldvrede. Men ziet de wereldvrede in dit verband dan gegarandeerd in de macht van Amerika. Ook dit is discutabel, daar veel mensen menen dat de term supermacht iets is van het verleden. In deze tijd en dag, met de zeer complexe handelsmarkt, en de steeds verder groeiende afhankelijkheid van verschillende natie's c.q. machtsblokken over de gehele wereldbol, zien veel mensen de machtsverdeling als een multipolair iets. Geen enkel land c.q. machtsblok heeft de absolute macht, en elk van deze landen/ machtsblokken is in bepaalde gevallen afhankelijk van een ander machtsblok. Zo is de VS afhankelijk van de EU met betrekking tot buitenlandse investeringen, leningen, etc. Ook is de VS afhankelijk van andere machtsblokken als het gaat om militaire interventie's. Iedereen is het erover eens dat de VS de kwestie's Irak en Afghanistan (en in het verleden onder andere Viëtnam) niet in z'n eentje kan oplossen, terwijl de VS volgens velen wel over het machtigste leger van de wereld beschikt. De VS kan dus een interventie beginnen, maar als er niet voldoende draagvlak voor is in de wereld, dan is de kans dat het project tot een goed einde wordt afgerond, zeer gering. De EU op haar beurt is afhankelijk van de VS betreffende de economie (als de beurs van New York bijvoorbeeld crasht, dan heeft dat grote gevolgen voor de EU). China is afhankelijk van zowel de EU als de VS als het gaat om investeringen, maar beide natie's zijn tevens ook afhankelijk van China, onder meer omdat daar op dit moment goed geld te verdienen valt. Tevens kan China, die een enorme hoeveelheid dollars in zijn bezit heeft, deze allemaal tegelijk vrijgeven, waardoor de dollar gedavuleerd wordt, wat weer gevolgen heeft voor de economie in de VS, en als gevolg daarvan de EU treft. En een recent voorbeeld van afhankelijkheid is de situatie tussen de EU en Rusland. De EU lijkt steeds afhankelijker van Rusland te worden met betrekking tot het gas die dat land levert aan de EU. Rusland aan de andere kant is weer afhankelijk van de EU als het gaat om investeringen. Dit zijn enkele voorbeelden, er zijn er nog talloze te noemen. Wel is duidelijk dat elk machtsblok op deze wereld niet kan overleven in zijn eentje.

Als andere supermachten zou men Rusland (als opvolger van de Sovjet-Unie, maar minder machtig dan die staat was), de Europese Unie (echter vaak dusdanig verdeeld in de buitenlandse politiek dat men wellicht niet van één macht kan spreken) of Volksrepubliek China (sterk in opkomst) kunnen noemen. Mogelijk toekomstige supermachten zijn naast deze onder meer Japan en India. Deze machtsblokken hebben op dit moment al een grote invloed, maar zijn, net als de VS, afhankelijk van andere supermachten.