Victor Horta
Van Wikipedia
Victor, Baron Horta (Gent, 6 januari 1861 – Brussel, 9 september 1947), een Belgisch architect, speelde een belangrijke rol in het ontstaan en de ontwikkeling van de Art Nouveau of de Jugendstil.
Inhoud |
[bewerk] Opleiding en vorming
Horta werd geboren in Gent als zoon van de schoenmaker Petrus Horta en Henrica Coppieters. Hij genoot middelbaar onderwijs aan het Koninklijk Atheneum aan de Ottogracht. De eerste jaren van zijn carrière werkte hij als interieurontwerper in Montmartre in Parijs, waar hij in contact kwam met het impressionisme, het pointillisme en met de mogelijkheid om te bouwen met moderne materialen als staal en glas. Hij had grote belangstelling voor de geschriften van Viollet-le-Duc. In Parijs werkte hij in het atelier van de architect-binnenhuisontwerper Jules Dubuysson. Zo ontdekte Horta het belang van de decoratieve kunsten en van de binnenhuisarchitectuur.
In 1880, na de dood van zijn vader, keerde hij naar België terug. Hij ging in Brussel wonen; daar studeerde hij aan de Academie voor Schone Kunsten, waarvan hij in 1884 afstudeerde met de gouden medaille. Horta raakte bevriend met zijn toekomstige collega Paul Hankar, die eveneens een sleutelfiguur van de Art Nouveau-architectuur zou worden. Horta liep stage bij Alphonse Balat, de toenmalige hofarchitect van koning Leopold II en deed er ervaring op in gietijzer- en glasarchitectuur. Samen ontwierpen Balat en Horta de Koninklijke Serres van Laken, Horta's eerste complex bouwwerk van glas en staal.
[bewerk] Horta en de Art Nouveau
Rond 1885 had Horta een eigen praktijk; zijn eerste realisaties waren een drietal woonhuizen in de Gentse Twaalfkamerenstraat 45-47. Deze realisaties kunnen als jeugdwerken van de later bekend geworden architect beschouwd worden en vormen de enige bouwwerken van Horta in Gent. Hierna concentreerde hij zich een tijd op wedstrijden voor publieke opdrachten, waarbij hij zijn typische stijl van gebogen lijnen ontwikkelde. Hij werd in deze periode lid van de vrijmetselaarsloge en breidde zijn sociale netwerk gevoelig uit, wat vanaf 1893 resulteerde in een reeks opdrachten voor burgerwoningen en winkels, vooral in Brussel. Uit deze periode dateren Horta's belangrijkste realisaties voor een select publiek uit de hoge Brusselse burgerij.
De woning voor ULB professor Emile Tassel, Hotel Tassel in 1893, markeerde de aanvang van een nieuwe stijl of de Art Nouveau. Deze stijl was niet alleen vernieuwend in het gebruik van typische decoratievormen (de "spaghettistijl" of "zweepslagmotieven" van de Art Nouveau), maar ook door een experimentele indeling van de interieurs. Door het gebruik van niveauverschillen, bijzondere raampartijen, serres, trappenhuizen en glazen lichtkoepels bracht hij op alle verdiepingen en in alle kamers licht naar binnen, en creëerde hij een ongekend ruimtegevoel voor burgerwoningen uit die tijd. Begrippen als "bel étage", "souterrain" en "jardin d'hiver" (wintertuin) ontstonden bij het bouwen en beleven van deze goed doordachte woningen. Het ermee gepaard gaande ietwat vermoeide "fin-de-siècle"-gevoel vind je ook terug in de boeken van de Haagse romancier Louis Couperus.
Een aantal van Horta's gebouwen zijn verdwenen door afbraak of brand, onder andere het Volkshuis en het warenhuis Innovation in Brussel. Toegankelijk voor ieder zijn het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel (BOZAR) (1928), het Belgisch Centrum van het Beeldverhaal, het Autriquehuis en het Horta-museum. Een viertal van zijn burgerwoningen in Brussel staan op de lijst van het UNESCO Werelderfgoed, onder andere zijn eigen woning en atelier in Brussel, het huidige Horta-museum.
In 1932 werd hij tot baron verheven door koning Albert I. Hij overleed op 9 september 1947 en werd begraven op het kerkhof van Elsene.
[bewerk] Belangrijkste werken
- 1889 : Het Tempeltje met het grote reliëf van de "Menselijke Passie" van Jef Lambeaux, Jubelpark (beschermd in 1976)
- 1890 : Huis Matyn, Bordeauxstraat, 50 te 1060 Sint-Gillis
- 1890 : Inrichting van twee herenhuizen tot één pand van Henri Van Gutsem (heden het Charlier museum, beschermd in 1993), Kunstlaan 16 te Sint-Joost-ten-Node (1210 Brussel)
- 1892-1893 : Hotel Tassel, Paul-Emile Jansonstraat 6 te Brussel (beschermd sinds 18 november 1976)
- 1893 : Huis Autrique, Haachtsesteenweg 266 te Schaarbeek (beschermd in 1976) [1]
- 1894 : Hotel Wissinger, Munthofstraat 66 te Sint-Gillis (beschermd in 1984)
- 1894 : Huis van advocaat M. Frison, Lebeaustraat 37 te Brussel (beschermd in 1994)
- 1894 : Atelier van Godefroid Devreese, Vleugelstraat 71 te Schaarbeek (verbouwd)
- 1894 : Hotel Solvay, Louizalaan 224 te Brussel (beschermd in 1977). Klik hier voor foto Hotel Solvay.
- 1895 : Inrichting van het huis van Anna Boch, Guldenvlieslaan 78 te Sint-Gillis (afgebroken)
- 1895-1898 : Hotel van Eetvelde, Palmerstonlaan 2/6 te Brussel (beschermd in 1971)
- 1896-1898 : Volkshuis, Vanderveldeplein te Brussel (ontmanteld en afgebroken in 1965)
- 1897-1899 : Kindertuin, Sint-Gisleinstraat 40 te Brussel (beschermd in 1976)
- 1898-1900 : Woonhuis en atelier van Victor Horta, Amerikaansestraat 23-25 te Sint-Gillis (1060 Brussel), heden het Hortamuseum; beschermd in 1963.
- 1899 : Huis Frison "Les Épinglettes", Ringlaan 70 te Ukkel
- 1899 : Hotel Aubecq, Louizalaan 520 te Brussel (afgebroken in 1950)
- 1899-1903: Villa Carpentier (Les Platanes), Doorniksesteenweg 9-11 te Ronse
- 1900 : Uitbreiding van het huis Furnémont, Gatti de Gamondstraat 149 te Ukkel
- 1900 : Innovation, Nieuwstraat 111 te Brussel (uitgebrand in 1967)
- 1901 : Huis en atelier van Fernant Dubois, Brugmannlaan 80 te Vorst (beschermd in 1972)
- 1901 : Huis en atelier van Pieter-Jan Braecke, Troonafstandstraat 51 te Brussel
- 1902 : Hotel Max Hallet, Louizalaan 346 te Brussel (beschermd in 1975)
- 1903 : Grafmonument voor de componist Johannes Brahms in het kerkhof van Wenen (in samenwerking met de beeldhouwster Ilse Conrat)
- 1903 : Warenhuizen Waucquez, Zandstraat20 te Brussel (sinds 1989 Belgisch Centrum van het beeldverhaal; beschermd in 1975)
- 1903 : Huis van de kunstcriticus Sander Pierron, Waterleidingsstraat 157 te Elsene
- 1903 : Grand Bazar Anspach, Bisschopsstraat 66 te Brussel (gesloopt)
- 1903 : Huis Emile Vinck, Washingtonstraat 85, Elsene (in 1927 verbouwd door architect A.Blomme).
- 1903 : Innovation, Elsenesteenweg 63-65 te Elsene (verbouwd)
- 1904 : Gymnastiekzaal voor de kostschool "Les Peupliers" in Vilvoorde.
- 1905 : Villa Fernand Dubois, Maredretstraat, Sosoye.
- 1906 : Ontwerp Bruggemannziekenhuis, Van Gehuchtplein te Jette; in gebruik genomen in 1923
- 1907 : Warenhuis Hicklet, Nieuwstraat 20 te Brussel (verbouwd)
- 1909 : Juwelierszaak Wolfers, Arenbergstraat 11-13 te Brussel (beschermd in 1981)
- 1910 : Huis van dr. Terwagne, Van Rijkswijcklaan 62, Antwerpen.
- 1911 : Warenhuis Absalon, Sint-Kristoffelstraat 41 te Brussel
- 1911 : Huis Wiener, Sterrekundelaan te Sint-Joost-ten-Node (afgebroken)
- 1912 : Ontwerp Centraal Station van Brussel (eerste ontwerpen), voltooid door de architect Maxime Brunfaut en ingehuldigd in 1952. (gedeeltelijk beschermd in 1995)
- 1920 : Eerste ontwerpen voor het Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat te Brussel. Ingehuldigd in 1928 (beschermd in 1977)
- 1925 : Erepaviljoen van België voor de Exposition des Arts décoratifs et industriels modernes in Parijs van 1925.
- 1928 : Museum voor Schone Kunsten van Doornik.
[bewerk] Trivia
- Hij eindigde in 2005 op nr. 15 in de Vlaamse versie van de verkiezing van De Grootste Belg. In de Waalse versie eindigde hij op nr. 16.
[bewerk] Externe link
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Victor Horta van Wikimedia Commons. |
| {{{afb_links}}} | Werelderfgoed in België | {{{afb_rechts}}} |
 |
|---|---|---|---|
|
Belforten in België en Frankrijk · Brugge · Begijnhoven in Vlaanderen · Scheepsliften bij La Louvière · Grote Markt (Brussel) · Stadshuizen van Victor Horta in Brussel · Neolithische vuursteenmijnen bij Spiennes (Mons) · Onze-Lieve-Vrouwekathedraal (Antwerpen) · Onze-Lieve-Vrouwekathedraal (Doornik) · Plantin-Moretus Huis-Drukkerij-Museum Complex |
