Osmium

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

76 Rhenium ← Osmium → Iridium Ru ↑ Os ↓ Hs Heile tabellen
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol, atomnummer	Osmium, Os, 76
Kjemisk serie	Transisjonsmetall
Gruppe, periode, blokk	8, 6, d
Tettleik, hardleik	22610 kg/m3, 7 (ikkje SI)
Utsjånad	Sølvaktig med blåskjær
Atomeigenskapar
Atommasse	190,23 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)	130 (185) pm
Kovalent radius	128 pm
Ioneradius	63 pm (ladning: +4)
van der Waals radius	(?) pm
Elektronkonfigurasjon	[Xe]4f145d66s2
Elektron per energinivå	2, 8, 18, 32, 14, 2
Oksidasjonstrinn (oksid)	+4, +6, +8 (svak syre)
Krystallstruktur	Heksagonal
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform	Fast stoff
Smeltepunkt	3306 K (3033°C)
Kokepunkt	5285 K (5012°C)
Molart volum	8,52 cm3/mol
Fordampingsvarme	627,6 kJ/mol
Smeltevarme	31,8 kJ/mol
Damptrykk	2,52 Pa ved 3300 K
Ljodfart	4940 m/s ved 20°C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet	2,2 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet	130 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet	10,9 MS/m
Termisk konduktivitet	87,6 W/(m·K)
Ioniseringspotensial	840 kJ/mol 1600 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso- top Naturleg førekomst Halverings- tid (ikkje SI) NM NE MeV (ikkje SI) NP 184Os 0,02% >5,6×1013 år α (?) 180W 185Os (kunstig) 93,6 døgn ε 1,013 185Re 186Os 1,58% >2,0×1015 år α 2,822 182W 187Os 1,6% (stabilt) 188Os 13,3% (stabilt) 189Os 16,1% (stabilt) 190Os 24,6% (stabilt) 191Os (kunstig) 15,4 døgn β− 0,314 191Ir 192Os 41,0% (stabilt) 193Os (kunstig) 30,11 døgn β− 1,141 193Ir 194Os (kunstig) 6 år β− 0,097 194Ir
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerka

Osmium er eit sjeldant grunnstoff med atomnummer 76 og kjemisk symbol Os. Det er eit transisjonsmetall.

Innhaldsliste 1 Særskilde kjenneteikn 2 Bruk 3 Historie 4 Førekomst og utvinning 5 Kjemi 6 Tryggleik 7 Sjå også 8 På verdsveven

[endre] Særskilde kjenneteikn

Osmiummetall har veldig høg tettleik.

[endre] Bruk

Osmium vert brukt i legeringar.

Osmium(VIII)oksid OsO₄ vert nytta som oksidasjonsmiddel i organisk kjemi.

[endre] Historie

Smithson Tennant oppdaga osmium i 1803.

[endre] Førekomst og utvinning

Osmium vert gjerne funne saman med andre sjeldne grunnstoff som ruthenium, rhodium, palladium, iridium og platina.

[endre] Kjemi

Osmium dannar stabile sambindingar i høge oksidasjonstrinn.

[endre] Tryggleik

Osmiumtetroksid (OsO₄) er giftig.

[endre] Sjå også

• Periodesystemet
• Grunnstoffliste
• Isotoptabell

[endre] På verdsveven

• Webelements.com - osmium