Ásatrú
Z Wikipedii
Ásatrú - politeistyczna religia oparta na wierzeniach zawartych w mitologii nordyckiej, której świat bogów reprezentują dwie dynastie Asów i Vanów. Stanowi ona próbę odtworzenia wierzeń dominujących w Europie Północnej przed przyjęciem chrześcijaństwa. Zaliczana jest do neopogańskich ruchów religijnych.
Spis treści |
[edytuj] Etymologia
Nazwa Ásatrú, powstała w XIX wieku, wywodzi się języka islandzkiego (bardzo zbliżonego języka staronordyckiego) i jest złożeniem dwóch wyrazów. Pierwszy z nich odnosi się do jednej ze wspomnianych grup bogów - Asów, drugi to wyraz używany na oznaczenie "religii" lub "wierzeń". Aczkolwiek w języku staronordyckim nie istniało słowo o takim znaczeniu, a trú (lub tro) znaczyło raczej "prawda" lub "lojalność".
Inne określenia używane to: heiðni, czyli dosłownie "pogaństwo", forn siðr, czyli "dawne zwyczaje" lub "odynizm".
[edytuj] Pradawna religia
Wiadomości na temat pradawnych wierzeń mieszkańców tej części Europy są fragmentaryczne, a niekiedy sprzeczne. Ważnym źródłem wiedzy są takie dzieła literatury islandzkiej jak Edda czy sagi, które powstawały w XII-XIV wieku. Pewne informacje przynoszą badania współczesnego folkloru oraz znaleziska archeologiczne, a także badania porównawcze innych przedchrześcijańskich systemów religijnych Eurazji: mitologii Celtów, Greków i Rzymian a także wczesnego hinduizmu.
[edytuj] Współczesne wierzenia
Ze względu na zepchnięcie pradawnych wierzeń przez chrześcijaństwo, współcześni wyznawcy Ásatrú musieli je zrekonstruować. Ich wyznawcy klasyfikowani są zazwyczaj jako neopoganie, choć wielu z nich odrzuca tę etykietę. Wierzenia i rytuały rekonstruowane są na podstawie historycznych zapisków, zwłaszcza tych przekazanej przez dzieła literackie. Ze względu na skąpość tego materiału, mogą one różnić się wśród różnych grup i jednostek.
Wierzenia te, które zniknęły praktycznie na wiele wieków, zaczęły odżywać w XIX wieku w okresie romantyzmu. Pierwsze zorganizowane grupy wyznawców pojawiły się w Niemczech na początku XX wieku. Kilku pierwszych członków partii nazistowskiej było członkami Towarzystwa Thule, które zajmowało się właśnie studiowaniem germańskich starożytności. Aczkolwiek wydaje się, że tworzyli oni margines aparatu partyjnego.
Drugie ożywienie przypada na lata 60. i 70. XX wieku. Wówczas to Ásatrú została uznana przez rząd Islandii za oficjalną religię. Doszło do tego w 1973, głównie dzięki staraniom Sveinbjörna Beinteinssona. Mniej więcej w tym samym czasie pojawiły się pierwsze tego typu ruchy w Kanadzie (z czasopismem "The Odinist") i Stanach Zjednoczonych (najbardziej znane Asatru Folk Assembly). Wiara w Odyna pojawiła się także w Wielkiej Brytanii. Wyznawców Ásatrú znaleźć można właściwie na całym świecie, choć oczywiście najbardziej popularna jest w Europie Zachodniej i Skandynawii, a także w Ameryce Północnej, Australii i Nowej Zelandii.
Związki wyznaniowe Ásatrú generalnie zorganizowane są na zasadach demokratycznych, inspirowanych głównie pragermańskimi formami podejmowania decyzji w postaci thingów, czyli zgromadzeń wszystkich wolnych członków wspólnoty. Ważnym elementem są indywidualne prawa oraz wolność słowa. Jednocześnie brak jest centralnej władzy, zwłaszcza że większość tych grup jest raczej mała i podzielona.
[edytuj] Zobacz też:
- mitologia nordycka, Wanatru, neopogaństwo, alfabet runiczny.