Białoruska Republika Ludowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Беларуская Народная Рэспубліка
Biełaruskaja Narodnaja Respublika


Flaga BRL¹	Godło BRL¹

Dewiza: brak oficjalnej dewizy

Ostatnia głowa państwa

prezydent Iwonka Szymaniec-Surwiłła

Powierzchnia
• całkowita

km²

Liczba ludności
• całkowita

1918-1919

Utworzenie: 25 marca 1918 (Pokój brzeski)
Likwidacja: 5 stycznia 1919 (zmuszenie władz BRL do emigracji)

Strefa czasowa

UTC +2 (zima)
UTC+3 (lato)

Hymn państwowy

Vajacki marš

vide: Flaga Białorusi oraz Pogoń (herb)

Białoruska Republika Ludowa (biał. Беларуская Народная Рэспубліка) - pierwsze w historii niepodległe państwo białoruskie, proklamowane w 1918 roku.

W październiku 1917 w obliczu rosnących wpływów bolszewików, demokratyczne białoruskie partie polityczne powołały będącą ich reprezentacją Radę Najwyższą Białorusi. Ta zwołała w dniach 17-31 grudnia 1917 w Mińsku Pierwszy Kongres Wszechbiałoruski, na którym podjęto uchwałę o prawie narodu białoruskiego do niepodległości i samostanowienia.

Białoruska Republika Ludowa powołana została do życia 25 marca 1918 roku w Mińsku Litewskim. Rościła sobie prawo do terytorium byłych rosyjskich guberni: mińskiej, mohylewskiej, witebskiej, smoleńskiej, grodzieńskiej, wileńskiej oraz części kowieńskiej, chełmskiej i wołyńskiej zamieszkałych głównie przez Białorusinów.

Na jej czele stała demokratycznie wybrana Rada Białoruskiej Republiki Ludowej, której prezydent pełnił formalnie funkcję głowy państwa.

Rząd Białoruskiej Republiki Ludowej (Sekretariat Ludowy) działał w warunkach okupacji niemieckiej. Nie został poparty ani przez bolszewików ani przez Niemców. Rząd ubiegał się o uznanie i poparcie międzynarodowe. Zostały wysłane misje na Ukrainę, Litwę, Łotwę, do Polski, Niemiec, Szwecji, Estonii, Francji, Bułgarii. Niemcy z jednej strony przekazali część funkcji Rządowi BRL - handel, edukację, przemysł, opiekę społeczną i kulturę natomiast z drugiej utrudniali rządowi ich wykonywanie. Podstawy konstytucji zostały określone w Drugim Akcie Ustawodawczym. Państwo zostało uznane przez Litwę, Łotwę, Estonię, Czechosłowację, Finlandię,Czechy, Ukrainę i Turcję.

Władze Rosji radzieckiej zmierzały wszelkimi metodami do likwidacji tego państwa. 1 stycznia 1919 grupa komunistów białoruskich, korzystając ze wsparcia Armii Czerwonej ogłosiła w Smoleńsku powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Białoruska Republika Ludowa zakończyła swe faktyczne istnienie, gdy 5 stycznia 1919 roku do Mińska wkroczyła Armia Czerwona. 27 lutego 1919 na części terytorium BRL powołano Litewsko-Białoruską Republikę Rad.

Rada Białoruskiej Republiki Ludowej nie zaprzestała jednak działalności, kontynuując działalność na terytorium Litwy, a od 1920 w czeskiej Pradze. Po zajęciu przez Niemców Czechosłowacji włądze białoruskie przeniosły się do Paryża, zaś od 1950 kontynuują swą działalność w kanadyjskim Toronto.

Szereg historyków uznaje, że bez zachowania tradycji Białoruskiej Republiki Ludowej nie byłaby możliwe uzyskanie niepodległości przez Białoruś w 1991.

[edytuj] Prezydenci Rady Białoruskiej Republiki Ludowej

Jan Sierada marzec 1918-czerwiec 1918
Jazep Losik czerwiec 1918-grudzień 1919
Piotra Krečeŭski grudzień 1919- marzec 1928 na emigracji
Vasil Zacharka marzec 1928- marzec 1943 na emigracji
Mikola Abramčyk mazrzec 1943- maj 1970 na emigracji
Vincent Žuk-Hryškievič maj 1970- listopad 1982 na emigracji
Jazep Sažyč listopad 1982-1997 na emigracji
Iwonka Szymaniec-Surwiłła 1997- na emigracji

Podczas drugiej wojny światowej na terytorium Białorusi powstał uzależniony od III Rzeszy rząd Radosława Ostrowskiego, który używał symboli charakterystycznych dla niepodległościowego ruchu białoruskiego (Pogoń i biała flaga z czerwonym pasem), co po 1991 roku stało się dla komunistów i prezydenta Łukaszenki pretekstem do przywrócenia symboliki państwowej nawiązującej do sowieckiej.