Deborah Vogel
Z Wikipedii
Deborah Vogel (ur. 1902, zm. 1942 we Lwowie) - poetka i filozof, krytyk literacki.
Spis treści |
[edytuj] Droga życiowa
Pochodziła z inteligenckiej rodziny żydowskiej osiadłej w miejscowości Bursztyn w Galicji. Podczas I wojny światowej rodzina Voglów przebywała w Wiedniu, zaś po jej zakończeniu osiadła we Lwowie. Deborah ukończyła polskie gimnazjum we Lwowie i została wychowawczynią w sierocińcu. W 1919 podjęła studia filozoficzne i psychologiczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza, które od 1924 kontynuowała na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1926 obroniła pracę doktorską pt. Znaczenie poznawcze sztuki u Hegla i jego modyfikacji u Józefa Kremera. Po studiach została wykładowczynią psychologii w seminarium hebrajskim.
Tworzyła początkowo w języku polskim, później w jidisz, tłumaczyła także teksty z jidysz na polski. W latach 30-tych była współpracowniczką żydowskich czasopism: Chwila i Cusztajer oraz polskich Sygnałów i Wiadomości Literackich.
Była znawczynią kubizmu, krytykiem twórczości żydowskich malarzy wzorujących się na Fernandzie Léger. Była przyjaciółką i muzą pisarza Bruno Schulza. Wielbicielka konstruktywizmu w malarstwie i modernizmu w literaturze.
Zginęła w lwowskim gettcie w sierpniu 1942 podczas akcji likwidacyjnej Żydów, wraz z matką, mężem (architektem Szulimem Barenblüthem) i synkiem Anzelmem.
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Poezja
- Tog figurn (1930)
- Manekinen (1934)
[edytuj] Proza
- Akacjes blien (w jidysz) (1935)
- Akacje kwitną (przekład autorski na język polski) (1936)
[edytuj] Krytyka
- Pozycja Stanisława Ignacego Witkiewicza we współczesnej kulturze polskiej
- Temat i forma w sztuce Chagalla
- Genealogia fotomontażu i jego możliwości
