Dym tytoniowy

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Dym tytoniowy - to, pod względem fizyko-chemicznym, heterogenny aerozol, powstający wskutek niecałkowitego spalania tytoniu. Składa się z fazy gazowej i rozproszonych w niej cząsteczek stałych. Z uwagi, że procesowi spalania towarzyszy wytwarzanie ciepła, składniki dymu tytoniowego ulegają pirolizie, a aktywne cząsteczki łączą się ze sobą w procesie pirosyntezy, tak że wśród składników dymu tytoniowego zaobserwowano występowanie ponad 4000 substancji mających działanie na organizm.

Spis treści

1 Składniki dymu tytoniowego
- 1.1 Główne składniki
- 1.2 Pozostałe składniki
2 Oddziaływanie czynnego palenia na zdrowie
- 2.1 Wpływ na rozwój nowotwotworów
- 2.2 Wpływ na inne układy organizmu człowieka
3 Oddziaływanie biernego palenia na zdrowie

[edytuj] Składniki dymu tytoniowego

[edytuj] Główne składniki

Głównymi składnikami dymu tytoniowego (w 85% masy dymu) są: azot, tlen i dwutlenek węgla.

[edytuj] Pozostałe składniki

Inne składniki to:

nikotyna - alkaloid roślinny, mający zarówno działanie pobudzające, jaki i hamujące w obrębie zwojów nerwowych.
- zwiększa stężenie
  - katecholamin
  - glukozy
  - kortyzolu
  - wolnych kwasów tłuszczowych
  - wazopresyny
  - β-endorfin
tlenek węgla w ilości 2-6%, który powoduje pojawienie się karboksyhemoglobiny, która nie przenosi tlenu (poziom karboksyhemoglobiny u osób niepalących wynosi około 1%, u umiarkowanych palaczy około 5%, do 15% u osób wypalających duże ilości tytoniu, co oznacza że około 1/6 hemoglobiny jest niezdolna do transportu tlenu).
faza cząstek stałych
- smoła - czyli agregat cząstek dymu tytoniowego pozbawiony nikotyny i wilgoci - działanie karcinogenne
- wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne - działanie karcinogenne
- fenol i krezol - działanie karcinogenne i drażniące drogi oddechowe
- β-naftyloamina - działanie karcinogenne
- N-nitrozonornikotyna - działanie karcinogenne
- benozo-a-piren - działanie karcinogenne
- metale śladowe o działaniu karcinogennym
  - nikiel
  - arsen
  - polon210
- indol i karbazol będące akceleratorami nowotworowymi
- katechol będący kokarcinogenem
faza gazowa
- substancje o działaniu karcinogennym:
  - nitrozoaminy
  - hydrazyna
  - chlorek winylu
- substancje o działaniu drażniącym i toksycznym na nabłonek rzęskowy układu oddechowego
  - cyjanowodór
  - aldehyd octowy
  - akroleina
  - amoniak
  - formaldehyd
  - tlenki azotu

[edytuj] Oddziaływanie czynnego palenia na zdrowie

[edytuj] Wpływ na rozwój nowotwotworów

Wdychanie dymu tytoniowego ma udowodnione znaczenie w powstawaniu następujących nowotworów (zwiększa ryzyko wystąpienia):

rak płuca
rak krtani
rak jamy ustnej
rak przełyku
rak gardła
rak pęcherza moczowego
rak żołądka
rak wargi dolnej
rak trzustki
rak prącia
rak nerki
rak szyjki macicy

[edytuj] Wpływ na inne układy organizmu człowieka

Pozostały (pozanowotworowy) wpływ na organizm ludzki:

zwiększnie ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego:
- miażdżyca
- choroba niedokrwienna serca
- zawał mięśnia sercowego
- naczyniowe choroby ośrodkowego układu nerwowego
przewlekła obturacyjna choroba płuc
choroby przewodu pokarmowego
- choroba wrzodowa
- dyspepsja
impotencja
wpływ na ciążę i rozwój płodu
- utrudnienie zapłodnienia
- zwiększenie ryzyka samoistnego poronienia, obumarcia płodu i zgonu dziecka w okresie okołoporodowym
- niedorozwój płodu (dzieci matek palących mają średnio mniejszą masę urodzeniową o 170g)
- dym tytoniowy ma również wpływ na późniejszy rozwój fizyczny i intelektualny dziecka
przedwczesne wystąpienie:
- starzenie się skóry
- zaćmy
- zwyrodnienia plamki żóltej oka
- zmian w obrębie krążków międzykręgowych o typie dyskopatii
interakcje lekowe
- zmniejszenie poziomu leków
  - propranolol
  - teofilina
  - propoksyfen.