Ekspresja genu
Z Wikipedii
Ekspresja genu (ang. gene expression), proces, w którym informacja genetyczna zawarta w genie zostaje odczytana i przepisana na jego produkty, które są białkami lub różnymi formami RNA.
Przebieg tego procesu różni się nieco pomiędzy bakteriami i eukariotami. U bakterii geny są zwykle zorganizowane w grupy genów zwane operonami (np. operon laktozowy), które są regulowane jako grupa i przepisywane na zawierający kilka genów mRNA. U eukariotów regulacja oraz przepisywanie na mRNA odnosi się do pojedynczego genu.
Proces ten zachodzi w kilku etapach (Eukaryota, w uproszczeniu):
- zainicjowanie transkrypcji genu przez czynniki transkrypcyjne
- synteza pre-mRNA przez polimerazę RNA
- wycinanie intronów i tworzenie mRNA.
- transport mRNA z jądra komórkowego do cytoplazmy
- rozpoznanie mRNA rybosom i translacja białka
- fałdowanie białka (nabywanie struktury trzeciorzędowej białka)
- modyfikacje potranslacyjne, np. glikozylacja, fosforylacja
- przemieszczenie białka do właściwej pozycji (np. błony komórkowej, mitochondrium, etc.)
- degradacja białka
Ekspresja genu zależy od rodzaju komórki, fazy rozwoju organizmu, metabolicznego/fizjologicznego stanu komórki.